، امروز پنجشنبه (14 تیر) بیست و چهارمین نشست سران سازمان همکاری شانگهای در شهر آستانه، پایتخت قزاقستان برگزار می­شود. انتظار می‌رود رهبران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در این اجلاس فعالیت‌های سازمان همکاری شانگهای در دو دهه گذشته و وضعیت و چشم‌انداز همکاری چندجانبه را مورد بحث و بررسی قرار دهند. با آغاز اجلاس جدید در آستانه، ریاست این سازمان از هند به قزاقستان منتقل می‌شود.

بنا به اعلام رئیس جمهور قزاقستان، شعار این نشست «تقویت گفتگوهای چندجانبه-تلاش برای صلح و توسعه پایدار» است. گفته می­ شود یکی از نتایج مهم نشست آستانه، امضای تصمیم اعضای سازمان همکاری شانگهای در خصوص عضویت بلاروس در این سازمان خواهد بود. بنابراین، پس از پیوستن این جمهوری، تعداد کشورهای عضو سازمان به ده کشور افزایش خواهد یافت. در همین راستا محمد مخبر سرپرست ریاست جمهوری کشورمان نیز صبح امروز وارد آستانه شد. یکی از مهمترین برنامه های مخبر به جز سخنرانی در نشست، دیدار با پوتین است. اگرچه هیچ خبری از محتوای این دیدار منتشر نشده است اما می توان پیش بینی کرد چند مسئله در دستور کار دو طرف برای گفتگو خواهد بود: جنگ اوکراین، سرنوشت توافقنامه 25 ساله، سیاست های هسته ای ایران و مسئله فلسطین و جنگ غزه.

لازم به ذکر است که در این اجلاس، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و رهبران تعدادی از کشورهای شریک این انجمن (از جمله رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه) به آستانه دعوت شده‌اند. اهمیت حضور این مقامات در آستانه، بر وزن سیاسی شانگهای می افزاید. نکته مهم اینکه اهداف و رویکرد شانگهای اگرچه هیچ جهت گیری ضد غربی ندارد، اما با تقویت روز افزون آن، می توان چنین برداشت که یک بلوک قدرتمند در حال شکل یافته در برابر غرب است.

اهمیت نقش آفرینی این سازمان از آن جهت است که کشوری مانند چین با برخورداری از پشتوانه قدرتمند سیاسی، اقتصادی وتجاری، قادر است از این شانگهای به عنوان ابزاری برای گسترش نفوذ در آسیای مرکزی استفاده کند. این در حالی است که نقش روسیه در این منطقه به دلیل درگیری نظامی اش با اوکراین، رو به کاهش است. لذا طبق نظر کارشناسان، چگونگی حل این موضوع بین پکن و مسکو، در آستانه و در جریان دیدار روئسای جمهور دو کشور صورت می گیرد. زیرا چین اگر بخواهد بدون جلب نظر روسیه، نفوذش را در آسیای مرکزی توسعه داد، با واکنش جدی مسکو مواجه خواهد شد.

بیشتر بخوانید:

اعضای سازمان شانگهای از طریق کریدور شمال-جنوب به مبادلات تجاری با کشورهای جهان بپردازند

کشور بلاروس رسما به عضویت سازمان همکاری شانگهای درآمد

سرپرست ریاست جمهوری به محل برگزاری اجلاس سران شانگهای وارد شد

در همین حال برخی از کارشناسان معتقدند روسیه و چین در مورد اولویت‌های اصلی سازمان همکاری شانگهای با یکدیگر اختلاف نظر دارند: مسکو بر مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی اصرار دارد، در حالی که پکن از همکاری‌های اقتصادی نزدیک‌تر، از جمله در چارچوب طرح کمربند و جاده حمایت می‌کند.

لازم به ذکر است سازمان همکاری شانگهای که در سال ۲۰۰۱ از سوی چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان برای مبارزه با تروریسم و ​​ارتقای امنیت مرزی تأسیس شد. سازمان همکاری‌های شانگ‌های در سال ۲۰۱۷ اولین توسعه خود را برای استقبال از هند و پاکستان انجام داد؛ پس از اضافه شدن بلاروس، این سازمان ۱۰ عضو خواهد داشت که بیش از ۴۰ درصد از جمعیت جهان و حدود یک‎چهارم اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند. این سازمان همچنین دارای دو کشور ناظر شامل افغانستان و مغولستان، و بیش از ده‌ها شریک گفت‌وگو از میانمار تا ترکیه و کشور‌های عربی است.