، جنگ اسرائیل علیه نوار غزه از روز ۷ اکتبر ۲۰۲۳ پس از عملیات طوفان الاقصی آغاز شد و که یکسال از آن زمان می گذرد، ضمن اینکه هیچ دورنمایی نزدیکی برای خاتمه آن مشاهده نمی شود، نبرد در جنوب لبنان نیز شدت گرفته و وارد فاز عملیات زمینی نیز شده است. در این مدت به رغم آسیب های زیادی که ارتش اسرائیل بر نوار غزه و اخیراً مردم جنوب لبنان وارد کرده است اما اقتصاد خودش نیز متحمل ضرر و زیان های متعدد و عمیقی شد. در همین راستا به مناسب یکسالگی جنگی که اسرائیلی از آن با نام «شمشیرهای آهنین» یاد می کنند، وبسایت خبری یدیعوت اخرونوت در گزارشی به تبعات و آثار جنگ مذکور بر شاکله اقتصادی اسرائیل پرداخت. در این گزارش آمده است:

یک سال کامل از جنگ گذشته است، سالی که یکی از سخت‌ترین دوره‌هایی بود که اقتصاد اسرائیل تاکنون تجربه است، در این مدت برای اولین بار رتبه اعتباری اقتصاد حتی بیش از یک سطح کاهش یافت. در نتیجه این نبرد وضعیت اقتصادی خانوارها و مشاغل بدتر شده، رشد اقتصادی منفی است، کسری بودجه افزایش یافته، حجم سرمایه گذاری‌ها کم شده و صنایع مختفل از جمله صنعت فناوری پیشرفته (های‌تک) در بحران عمیقی قرار گرفته است.

در کنار افزایش شدید هزینه‌های امنیتی و تأمین مخارج مداوم برای ۸۰ هزار نفری که مجبور شدند از خانه‌هی خود در مناطق شمالی و جنوب آواره شوند، خسارت‌های تجاری و آسیب‌های هنگفت ناشی از شلیک موشک و پهپادهای که در اسرائیل فرود می‌آید، نیز باید جبران شود.

افزایش هزینه های جنگ به ۷۸ میلیارد دلار در پایان سال ۲۰۲۵

بحران شدید اقتصادی قبل از هر چیز در کسری بودجه عمومی مشهود است که به سرعت از نرخ 1.5 درصد در سپتامبر 2023 به 8.4 درصد در آگوست 2024 رسید. انتظار می‌رود ادامه افزایش کسری بودجه، دولت را ملزم به انجام اقدامات دشوار افزایش مالیات و کاهش در هزینه‌های عمومی سال 2025 کند.

در همین راستا جهشی در میزان مخارج دولت در سال جنگ از حدود نیم تریلیون شکل به حدود 600 میلیارد شکل رخ داده است.

پیش بینی می‌شود در سال 2024، بودجه دفاعی به حدود 7 درصد از تولید ناخالص داخلی اسرائیل برسد که دو برابر سال 2022 و حدود 2 درصد بیشتر از سال 2023 تا زمان وقوع جنگ است. بر اساس برآوردها، هزینه جنگ در حال حاضر به حدود 300 میلیارد شکل (حدود 78 میلیارد دلار) می رسد که نیمی از بودجه سالانه دولت برنامه‌ریزی شده برای سال 2025 است.

بانک اسرائیل قبلاً هزینه جنگ را در ماه می سال جاری و پیش از شروع جنگ در لبنان، 250 میلیارد تخمین زده بود. در آستانه جنگ، تورم در اسرائیل 3.3 درصد بود و یک سال بعد تورم سالانه به 3.6 درصد رسیده است، انتظار می‌رود این افزایش همچنان ادامه یابد.

کاهش سرمایه‌ گذاری‌ ها در حوزه فناوری پیشرفته

صنعت فناوری پیشرفته، به عنوان پیشرو اقتصاد اسرائیل و رشد آن اکنون از بحران شدیدی رنج می برد. بر اساس داده های انجمن صنایع پیشرفته اسرائیل و مؤسسه تحقیقاتی و سیاست گذاری Rise Israel، تعداد سرمایه گذاران خارجی و اسرائیلی در سال جنگ نسبت به سال قبل 30 درصد کاهش داشته است. همچنین حدود نیمی از شرکت‌های حوزه فناوری پیشرفته در طول سال جنگ در جمع‌آوری سرمایه مشکل داشتند. همچنین صنعت گردشگری اسرائیل سخت‌ترین ضربه را در طول جنگ متحمل شد. داده‌ها نشان می‌دهد به دنبال کاهش 60 درصدی تعداد گردشگران در سال جاری، 19 میلیارد شکل درآمد از دست رفت. اکنون پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال جاری میلادی تعداد گردشگران ورودی به یک میلیون برسد که بیشتر آنها هم یهودی هستند. این رقم در سال سه میلیون نفر بود. پیش بینی می‌شود بحران شدید گردشگری تا ماه‌ها پس از پایان جنگی که نوز مشخص نیست چه زمانی تمام می‌شود، ادامه داشته باشد. از آغاز جنگ حدود 50 هزار کسب و کار در اسرائیل بسته شده اند که عمدتاً در صنعت ساخت و ساز و صنایع مرتبط از جمله سرامیک، تهویه مطبوع، آلومینیوم و تجارت مصالح ساختمانی هستند.

آسیب شدید به حوزه گردشگری

صنعتی که در کنار صنعت گردشگری بیشترین ضربه را خورد، املاک و مستغلات است، با تحریم واردات مصالح ساختمانی از ترکیه به یکی از بدترین بحران هایی که این صنعت تاکنون تجربه کرده، دچار شد. بنابراین در کنار افزایش قیمت مسکن، با توجه به اینکه جمعیت اسرائیل با نرخی حدود 2 درصد در سال به رشد خود ادامه می‌دهد،  به گفته کارشناسان، مشکل کمبود آپارتمان بدتر خواهد شد. بررسی دیگری نیز نشان می‌دهد در طول یکسال گذشته میلیاردها شکل از بورس اوراق بهادار تل‌آویو خارج شد که حدود 9 میلیارد شکل آن توسط مردم و حدود 7 میلیارد شکل توسط سرمایه‌گذاران خارجی صورت گرفت. دلیل این مسئله ناامنی اقتصادی، ترس از فروپاشی اقتصادی و همچنین مشکلات اقتصادی افراد در راستای تأمین هزینه های زندگی روز افزون بوده است.

نکته مهم اینکه روند آسیب و ضررها به اقتصاد رژیم صهیونیستی همچنان ادامه دارد. زیرا اکنون جنگ وارد فاز جدیدی شده و نتانیاهو نیز در سالگرد این جنگ، اسم جدیدی برای آن پیشنهاد داد: «جنگ رستاخیز». این نبرد که اکنون بر لبنان متمرکز است، می تواند گستره، عمق و اثرات شدیدتری داشته باشد. زیرا فضای میدانی و طرف مقابل اسرائیل در این نبرد با آنچه در نوار غزه تجربه کرده بود، کاملاً فرق دارد. همچنین به این مسائل باید متغیر جمهوری اسلامی ایران را نیز افزود که در اول اکتبر عملیات وعده صادق 2 را اجرایی کرد.