، سعید خطیب زاده  معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه و در «فروم سلیمانیه» در اقلیم کردستان عراق به سوالی درباره سوریه پاسخ داد. 

خطیب زاده در پاسخ به برخی اتهام‌زنی‌ها به ایران درباره سوریه اظهار داشت: نگرانی‌هایی که تهران در ابتدای بحران سوریه از سقوط دولت مستقر بشار اسد در سوریه داشت، همچنان معتبر بوده و باقی است.

او با بیان خاطره‌ای از گفت‌وگوها با معارضان سوریه اظهار داشت: در سال ۲۰۱۳ مذاکراتی را با گروهی از نمایندگان ارشد معارضین در برلین داشتیم. در آن گفت‌وگوها، یکی از طرف‌های سوری به اصرار از من پرسید چرا تا این میزان بر دولت اسد پافشاری میکنید؟ به او گفتم چون نگران وضعیت بعد از اسد هستیم. نگران اشغال سوریه هستیم. نگران قدرت گرفتن داعش هستیم. نگران سلفی‌ها هستیم و اینکه تندروها در قدرت قرار بگیرند و همه را حذف کنند. نگران اقلیت‌ها هستیم و نگران مردم سوریه هستیم. 

خطیب‌زاده ادامه داد: امروز ۱۲ سال بعد همان لیست نگرانی‌ها و بیشتر از آن را همه میبینیم. دوست دارم خوش‌بین باشم اما آیا با آنچه میبینم میتوانم؟ آیا امروز شاهد کاهش اشغال سوریه هستیم؟ رژیم اسرائیل هم امروز به لیست اشغال‌کنندگان سوریه پیوسته است و نه تنها بلندی‌های جولان بلکه در ۴۰ کیلومتری  دمشق سنگر گرفته است. همه باید بدانند هیچ کشوری تحت اشغال به ثبات و صلح و آرامش و شکوفایی نمی‌رسد. اسرائیل به سوریه نیامده که آنجا را ترک کند بلکه آمده که بماند! بخش‌های دیگر سوریه هم توسط آمریکا و ترکیه اشغال شده داست.

خیلی دوست دارم دگردیسی ادعایی جولانی را باور کنم

دیپلمات ارشد ایرانی ادامه داد: همچنین آیا ما الان یک دولت فراگیر می‌بینیم؟ خیلی دوست دارم این دگردیسی ادعایی و تغییر را باور کنم اما واقعا هر ادعایی نیازمند راستی‌آزمایی است. امید و اعتماد به راحتی تبدیل به سرخوردگی می‌شود، اگر تغییرات واقعی نباشند.

خطیب‌زاده در پاسخ به سوال مجری که «آیا ایران آماده تعامل با دولت سوریه است؟» اظهار داشت: ایران بسیار دور از سوریه با حزم و احتیاط ایستاده و نظاره‌گر تحولات است. ایران هیچ عجله‌ای ندارد. بدانید اگر ایران در سوریه نبود، امروز کسی حتی از تحریرالشام صحبت نمی کرد و داعش به‌جای آن‌ها نشسته بود. امیدوارم که جولانی یک دولت فراگیر تشکیل دهد و عناصر جنگجوی افراطی فراملیتی غیرسوری را  از مردم سوریه دور کند. بالاخره همه می‌دانیم تحریرالشام یعنی تعدادی سوری و تعداد زیادی هم جنگجویان فراسرزمینی از چچن و دیگر سرزمین‌ها که امروز ما نمی‌دانیم چه کارویژه‌ای برای تحریرالشام دارند.

او تاکید کرد: موضوع امروز سوریه، ایران نیست، اشغال این کشور از جمله از سوی آمریکا با هدف استثمار منابع مردم سوریه است. هیچکس اشتباه نکند. امروز همه چیز در دستان «احمد الشرع» (جولانی) و آن‌هایی است که از او و تحریرالشام حمایت می‌کنند و او را به قدرت رساندند. آیا ایران امروز در سوریه اساسا حضور دارد که دخالتی کند؟ یادتان باشد لحظه‌ای که ایران متوجه شد دولت و ارتش سوریه تمایلی به دفاع ندارد، سوریه را ترک کرد چرا که ایران هیچگاه در هیچ کشوری به جای دولت مرکزی آن کشور نجنگیده بلکه بر اساس دعوت دولت مرکزی و در کنار آن‌ها قرار میگیرد. 

خطیب زاده ادامه داد: این حمایت از دولت مرکزی محدود به سوریه نبود. یادتان می‌آید وقتی محاصره قطر از سوی عربستان و امارات اتفاق افتاد، ایران به درخواست دولت مرکزی قطر به آن‌ها کمک کرد و این در حالی بود که قطر در آن زمان حامی تحریرالشام بود و ما در سوریه در یک جبهه نبودیم. در مورد ترکیه نیز همین رفتار را داشتیم، وقتی کودتا اتفاق افتاد تا صبح در حمایت از دولت مرکزی ترکیه بیدار بودیم.

ایران آماده کمک به تشکیل دولت فراگیر در سوریه است

معاون وزیر خارجه ایران در مورد اتهام‌زنی به تهران درباره اقدام علیه دولت فعلی سوریه اظهار داشت: اتهام‌زنی بی‌اساس و بهانه‌تراشی وقتی اتفاق می‌افتد که سرخوردگی و ناامیدی و ناتوانی از عمل به وعده‌ها پیش می‌آید. این اتهام‌زنی‌ها فایده‌ای ندارد چراکه الان همه چیز در دستان احمد الشرع و حامیان اوست که او را در قدرت نشاندند.

او گفت: ایران آنجا نیست و از دور و با احتیاط همه چیز را نظاره‌گر است. توصیه من به حامیان احمد الشرع آن است تا تلاش کنند او مسئولانه عمل کند. ایران هم آماده است در صورت درخواست، کمک کند تا دولت سوریه مبدل به یک دولت فراگیر و بهتر شود.

سلاح حزب‌الله موضوع داخلی لبنانی است

خطیب‌زاده در مورد سوالی درباره حزب‌الله و خلع سلاح این جنبش گفت: حزب‌الله یک گروه کاملا لبنانی و اصیل است. همه باید بدانند که اگر اشغال و تجاوز سال ۱۹۸۱ اسرائیل بر علیه لبنان نبود اساسا شاید حزب‌الله هم تشکیل نمی‌شد. مادامی‌که اشغال و تجاوز است، مقاومت هم هست. قدرت‌های فرامنطقه‌ای که فکر می‌کنند با زور می‌توانند مقاومت را وادار به تسلیم کنند، شکست خواهند خورد. سلاح حزب‌الله برای مقاومت بوده و تماما تصمیم آن با حزب‌الله است. سلاح حزب الله یک موضوع داخلی لبنانی است که در چارچوب مرزهای این کشور تعریف می‌شود.