به گزارش خبرنگار تجسمی خبر گزاری موج، نمایشگاه چاپ دستی شکوفه فلاح از ششم تا هفدهم مهرماه در گالری اُ برپا شد .شکوفه فلاح متولد ۱۳۵۲ کرمان، کارشناس ارشد نقاشی و عضو انجمن نقاشان ایران و عضو موسسه توسعه هنرهای تجسمی است. او بیش از ۱۳ سال است که تمرکزش را به شکل جدی بر روی چاپ گذاشته است و از سال ۱۳۸۶ تاکنون چهارنمایشگاه انفرادی در گالری مهروا، سایان اصفهان و گالری اُ برپا کرده است. آثار او در بیش از ۴۵ نمایشگاه گروهی نقاشی و چاپ درمعرض دید مخاطبان قرا گرفته است. او همچنین به عنوان نمایشگاه گردان، سه نمایشگاه مهم چاپ دستی نیز در موسسه هنری صبا، گالری هور و گالری هفت ثمر برپا کرده و آثارش در مجموعه‌های متعددی از سالانه‌ها و دو سالانه‌های چاپ دستی در دنیا نگهداری می‌شوند.با  این که چاپ دستی در جهان و ایران از قدمت طولانی برخوردار است اما متاسفانه درایران به این هنر کم بها داده می شود و در میان گالری های فعال تهران کم پیش می آید که گالری در سال به هنرمندان چاپگر برای نمایش آثارشان وقت بدهد. به بهانه برپایی نمایشگاه شکوفه فلاح با این هنرمند و چند تن از هنرمندان پیرامون چاپ دستی و نمایشگاه او گفت وگو کرده ایم.

شکوفه فلاح گفت: چاپ دستی را به‌طور جدی از سال ۱۳۸۴ و پس از تقریبا ۱۰ سال فعالیت در رشته نقاشی آغاز کردم. در مجموعه اخیرم که از دو سال گذشته آغاز شد، تمرکزم را صرفا روی درخت گذاشته‌ام. درخت‌هایی که در این مجموعه کار کرده‌ام همه الهام گرفته از درخت‌های پیرامونم هستند و در کنار ۲۳ اثر چاپ دستی، یک ویدئوآرت که از باغ سنگی ساخته‌ام نیز به نمایش درآمد.

 او افزود: من در مجموعه‌های چاپ دستی پیشینم نیز با مضمون درخت کار کرده بودم، اما دراین مجموعه با نگرشی جدیدتر به درخت نگاه کرده‌ام. باغ سکوت برای من از یک سیر و سیاحت از درون آغاز شد و درختانم از بستر وهم و خزان سربرآوردند و سرگردان بر صفحاتم نقش بستند. درختانی وهم آلود و تنها در دنیایی سرد و تاریک که واسه ی نور و روشنایی تلاشی بی‌وقفه دارند. انگار در خواب ایستاده‌اند. در آنجا زمان و مکان یکسان است و در میان آنها نه به دنیا آمدنی است، نه پیری و مرگی. باغ آرمانی من خزانی بی‌انتهاست که بر کویری جان بخشیده و دیگر آرزوی هیچ بهاری را در سر نمی پروراند.

این هنرمند درباره چرایی جذابیت چاپ دستی گفت:چاپ و پروسه خلق آن همواره برای من جذاب بوده است. چاپ با نقاشی تفاوت فاحشی دارد. شما مدت‌ها روی کلیشه کار می‌کنید اما تا زمانی که از کلیشه‌تان چاپ نگیرید، نمی‌توانید آن را ببینید. در حالی که شما در نقاشی مستقیما روی بوم‌تان کار می‌کنید و هر اتفاقی که هر لحظه روی بوم‌تان می‌افتد را می‌توانید ببینید و هر جایی که احساس کنید که کارتان ایراد دارد می‌توانید آن را عوض کنید.

فلاح ادامه داد:یکی از ویژگی‌های چاپ دستی که موجب می‌شود بسیاری از هنرمندان نتوانند به صورت مستمر بر روی آن متمرکز شوند این است که چاپ نیاز به دستگاه پرس، لوازم و مواد مخصوص و همچنین فضای کارگاهی دارد و داشتن این الزامات با هزینه‌های قابل توجه دردسرهای خودش را دارد و درتوان همه نیست. پروسه کار چاپ نیز زمان‌بر و طاقت‌فرساست. مثلا گاه ممکن است من یک ماه روی یک پلیت کار کنم تا کلیشه‌ام تازه آماده چاپ شود. یک چاپگر ضمن این که باید طراح خوبی باشد و دست قوی داشته باشد باید به تکنیک‌های متنوع و همچنین کار با مواد گوناگون در چاپ‌دستی هم تسلط داشته باشد. در چاپ هنرمند با چالش‌های متعددی روبرو می‌شود و همین چالش‌ها است که چاپ دستی را برای من جذاب می‌کند.

به گفته، این هنرمند با وجود تمام کمبودهایی که ما در زمینه امکانات چاپ دستی چه از نظر تکنولوژی، مواد، لوازم و تکنیک داریم، اما هنرمندان ما در عرصه بین‌المللی به خوبی توانسته‌اند خودشان را بشناسانند و جایگاه‌شان را تثبیت کنند. هنرمندان ایرانی که در رویدادهای مهم چاپ در دنیا شرکت می‌کنند، مقام کسب می‌کنند.

الهه مقدمی هنرمند چاپگر و مدرس دانشگاه درباره آثار شکوفه فلاح گفت:ما هنرمندان چاپگر خانواده کوچکی داریم و شکوفه فلاح پیگیرترین عضو این خانواده کوچک است. او از سال ۱۳۸۴ تمرکزش را بر روی چاپ در عرصه ملی و بین المللی گذاشته است و تمام رویداد های مهم چاپ دنیا رابه شکل حرفه ای دنبال می کند.

او افزود: با این که چاپ در جهان از تاریخ دیرینه ای برخوردار است و هنرمندان به نامی در این عرصه فعالیت کرده اند اما کلمه چاپ و چاپچی در ایران بار معنایی منفی دارد و در ایران همواره نسبت به چاپ اجحاف شده است.

به گفته این هنرمند، خلق یک اثر چاپی ضمن این که هزینه و انرژی بسیاری می طلبد اما این مدیوم هنری در ایران بازخورد مالی خوبی ندارد و متاسفانه سهم اندکی از اقتصاد هنر را به خود اختصاص می دهد.

او افزود: یک اثر چاپی به دلیل این که قابلیت این را دارد که تیراژ داشته باشد، قابلیت این را دارد که مخاطبان بسیاری داشته باشد. اما این ویژگی چاپ با فرهنگ ما غرابت پیدا نکرده است. چاپ در جهان از جایگاه ویژه ای برخوردار است به طوری که مارزوف ایران شناس آلمانی تمام تمرکزش را بر روی چاپ سنگی ایران گذاشته است. 

به گفته مقدمی، باید در زمینه چاپ فرهنگ سازی کنیم و همچون سایر شاخه های تجسمی برای تبلیغ، معرفی، فروش، برپایی نمایشگاه چاپ کار حرفه ای کنیم تا با این کوشش ها بتوانیم این هنر را درست در ایران معرفی کنیم. متاسفانه چون در چاپ بحث تیراژ مطرح است هنوز مجموعه داران ایرانی به چاپ اقبال نشان نداده اند.

او درباره آثار چاپی شکوفه فلاح گفت: مجموعه درختان شکوفه فلاح با حساسیت بالایی خلق شده‌اند و او برای خلق این مجموعه از تکنیک خاصی بهره گرفته و آثار بسیار خوبی خلق کرده است. من نمایشگاه او را بسیار دوست داشتم وچون خودم نیز درعرصه چاپ فعالیت می کنم می دانم که او برای خلق این مجموعه چه کار دشواری را پشت سر گذاشته است.

بهزاد شیشه گران درباره وضیعت چاپ دستی در ایران گفت: متاسفانه چاپ دستی در جامعه تجسمی ایران هنر مفروعی است و خیلی ها به چاپ به عنوان هنرجدی بهایی نمی دهند و با وجود اهمیت، جذابیت و دشواری خلق یک اثر چاپی این هنر در سایه سایر شاخه های هنر تجسمی باقی مانده است.

او افزود: در سال های اخیربا تلاش برخی از هنرمندان چاپگر شرایطی فراهم شده تا در طول سال حداقل سه چهار نمایشگاه گروهی چاپ در گالری های تهران برپا شود و تعداد نمایشگاه های انفرادی چاپ به دلیل دشواری های کار چاپ و نگاه گالری دارها در ایران از تعداد انگشت های دست کمتر است.

این هنرمند نقاش ادامه داد:من نمایشگاه چاپ دستی شکوفه فلاح را بسیار دوست داشتم. این هنرمند تمرکزش را در این مجموعه بر روی طبیعت و صرفا درخت گذاشته بود. توجه به محیط زیست از نقاط قوت این نمایشگاه بود. روح لطیف زنانه در آثارش موج می زد. ایده این هنرمند بسیار درخشان و خوب بود و این مجموعه از نظر تکنیکی نیز بسیار قویی بود.

شیشه گران با اشاره به ضرورت حمایت از چاپ دستی گفت: چاپ دستی یکی از شاخه های قدرتمند هنرهای تجسمی است و هنرمندان به نامی در عرصه بین المللی تمرکزشان را بر روی این رشته هنری گذاشته اند. اما متاسفانه درایران ضمن این که امکانات خوبی برای هنرمندان چاپگر وجود ندارد این رشته هنری نیز مورد بی مهری قرار گرفته است.