به گزارش خبرنگار تئاتر خبرگزاری موج، در نشست خبری پیش از ظهر امروز ۲۲ اسفندماه ۱۳۹۷، حسین نورشرق نماینده موسسه فرهنگی موسیقیایی ملل کنسرواتوری چایکفسکی مسکو گفت: هفته تاتر ایران در روسیه از ۹ تا ۱۵ فروردین  ۱۳۹۸ همزمان با هفته جهانی تاتر در شهر مسکو برگزار می شود که در آن ۳ گروه نمایشی ایرانی و یک کار مشترک بین ایران و روسیه شرکت دارند و در مراسم افتتاحیه آن یک گروه موسیقی ایرانی ، یک پرده خوان و نقال یک سیاه باز اجرا خواهند داشت.

وی تاکید کرد: این هفته توسط مرکز فرهنگی موسیقیایی ملل کنسرواتوری چایکفسکی مسکو و کمپانی تاتر اوکولا روسیه برگزار می شود و چون سال ۲۰۱۹ در کشور روسیه سال تئاتر نامگذاری شده است این هفته قرار است توسط برنامه های تلویزیونی و تبلیغات گسترده در روسیه اطلاع رسانی شود.

نوری شرق در مورد مخاطبان این برنامه گفت: از این برنامه که در قالب تئاتر کوچک طراحی شده است، حداکثر هفتصد نفر از علاقمندان هنر تئاتر و ایران از این رویداد بازدید خواهند کرد که در این میان، مقامات بلندپایه سیاسی و فرهنگی هر دو کشور در این هفته حضور خواهند داشت.

تئاتر خاموشخانه انسانی و فلسفی است

در ادامه این نشست خبری بنیامین اثباتی مشاور هنری گروه تئاتر سایه و بازیگر تئاتر خاموشخانه در مورد فعالیت این گروه و نمایشی که در این رویداد اجرا خواهند کرد، گفت: تمام کارهایی که اجرا می کنیم بیشتر دارای مفاهیم انسانی و فلسفی است و به موقعیت جغرافیایی خاصی ارتباط ندارد. در این نمایش هم که به زبان فرانسه و انگلیسی است، تنها دو کاراکتر حضور دارند که من و شیوا مکینیان بازیگران آن هستیم.

اثباتی افزود: این کار از کمترین دیالوگ بهره می برد و به مسأله مهاجرت و تنهایی انسان معاصر می پردازد. ما دو مهاجر را می بینیم و سه وعده غذایی آنها شامل صبحانه، نهرا و شام که البته خوراک آنها را پیچ و مهره ها تشکیل می دهند.

وی تاکید کرد: این اجرا برای سالنهای بزرگ طراحی نشده و به مخاطب خیلی خاص توجه دارد. شاید بهترین حالت برای تماشای آن ده نفر باشد. البته این اثر از سبک بسیار جدیدی که در دنیا ایجاد شده پیروی می کند و بر جزییات تاکید ویژه دارد. سکوت در نمایش ما دیالوگ است و به نسبت آثار دیگر، در همه جشنواره هایی که حاضر شدیم متفاوت بوده است.

برگزاری یک کنسرت ایرانی در هفته تئاتر ایران

در ادامه حسین نورشرق گفت: وقتی با تئاتر اوکولا وارد مذاکره شدیم گه پنج شب رپرتوارشان را تعطیل کنند تا ما برنامه داشته باشیم یک پیش شرط گذاشتند، آن هم این که ما دست کم یک شب، یک کنسرت موسیقی ایرانی را در آنجا برگذار کنیم. بر همین اساس از گروه قمر که کار مشترکی را با یک کوارتت اجرا می کردند وارد مذاکره شدیم و اجرای این گروه در برنامه قرار گرفت.

نوید دهقان آهنگساز و سرپرست گروه قمر در این زمینه گفت: من به تازگی متوجه شدم که حسین نورشرق کارگردان، خواننده و شاعر هم هست. گرچه چند سالی است که او را می شناسم. در ابتدا قرار شد که من برای نمایش مورد نظرشان آهنگی بسازم که پس از آنکه نمایشنامه را خواندم و پیشنهادات خود را ارائه کردم مشخص شد که این همکاری به نتیجه نمی رسد چرا که نظراتمان خیلی متفاوت بود. بعد برنامه تغییر کرد به اینکه ما برنامه خود را در این رویداد داشته باشیم.

وی افزود: ما برای این برنامه قطعه ای از ساخته های خودم را با تنظیمی جدید برای آنسامبلی متشکل از چهار ساز کلاسیک غربی با ترکیب با سازهای ایرانی آماده کرده ایم که چند ماه پیش در پاییز هم در روسیه اجرا کردیم که مورد استقبال قرار گرفت.

این آهنگساز افزود: ما چهار روز زودتر به آنجا می رویم و با گروهی که در مسکو حضور دارند به تنمرین یک قطعه جدید هشت دقیقه ای با خواننده  بر اساس شعری از سیاوش کسرایی تمرین می کنیم که در آن حوا و یک نفر راوی با آدم صحبت می کنند.

روسها خیلی عمیق به هنر می پردازند

دهقان سپس با لحنی انتقادی گفت: مدروس‌ها نسبت به هنر خیلی عمیقند، من در طی چند سالی که در آنجا اجراهایی داشتم با سوالات اساسی بسیاری از سوی مخاطبان و خبرنگاران روبرو شده ام. به عنوان مثال در آنجا موظفیم در مورد نام کنسرت صحبت کنیم و یا در مورد فلسفه کار صحبت بحث های طولانی شکل می گیرد. به همین دلیل خوشحالم که این کار در جمع هنر مهم دیگری همچون تئاتر و با مخاطبی جدی انجام می شود.

نوید دهقان در ادامه به گروه قمر اشاره کرد و بیان داشت: گروه قمر تنها گروهی در ایران است که در کنار گروه های خانوادگی همچون کامکارها، سیزده سال پیاپی به صورت منسجم و مداوم با هم کار می کنند. زمانه مجبور کرده که آرتیست ها از هم فاصله بگیرند و این تنهایی هیچ نتیجه مطلوبی ندارد. امیدوارم که این جمع ها و پیوستگی ها با هم جمع شود.

وی ادامه داد: ما در کشوری زندگی می کنیم که فرهنگ هیچ اهمیتی برای مسئولین ندارد و اهالی فرهنگ و هنری که دغدغه مند هستند باید مراقب باشند که تحت تاثیر فضای غیر فرهنگی و مسموم موجود، قرار نگیرند.

نمایش خودیخواری با حضور یک بازیگر روس

در بخش دیگری از این نشست حسین نوری شرق گفت: همانطور که اشاره کردم از سال گذشته، از طرف رییس جمهور روسیه سال ۲۰۱۹ سال تئاتر نامیده شد که ما هم تحت همین عنوان، این رویداد را برگزار می کنیم.

وی در ادامه به اثر دیگری که در این رویداد اجرا خواهد داشت اشاره کرد و گفت: کارگردان خودیخواری من (حسین نوری شرق) هستم که سال گذشته نمایشنامه ای به دستم رسید که بسیار تمایل پیدا کردم آن را اجرا کنم. در این کار یک بازیگر به نام کنستانتین استیپانف بازیگر اپرا است. این کار را برای تک اجرا در این رویداد و دو فستیوال دیگر در روسیه آماده می شود و اگر مشکلی پیش نیاید تصمیم داریم در ایران هم اجرا برویم.

وی در پاسخ به پرسشی که ایا متن این نمایش در چارچوب خط قرمزهای کشور هست، گفت: من معتقدم که وقتی در این جامعه بزرگ می شویم نا خواسته ذهن ما طوری پرورش پیدا کرده که نمی‌توانیم خارج از خط قرمز ها باشد، اما این خط قرمز ها هستند که تنگ یا فراخ می شوند و بر اساس بادهای سیاسی و سلیقه ها، ممکن است که کاری در مقطعی اجازه اجرا پیدا کند یا نکند.

بنیاد رودکی بخشی از هزینه بلیط ها را تامین می کند

نورشرق در ادامه به همکاری بنیاد رودکی با این رویداد اشاره کرد و گفت: بنیاد رودکی در اسفند ماه سال گذشته برای اولین بار تفاهم نامه ای با کنسرواتوری چایکفسکی امضا کرد که براساس آن مقرر شد این کنسرواتوار به ارکستر سمفونیک کمک کند و بنیاد هم به برنامه های کنسرواتوری کمک کند.

وی افزود: بر همین اساس نود درصد هزینه های این پروژه توسط کنسرواتوری چایکفسکی تامین می شود و بنیاد رودکی هم بخشی از هزینه بلیط گروه ها را تقبل کرده است. که امیدواریم با ورود بخش خصوصی روسیه و ایران، در آینده کارهای بزرگی همچون جشنواره بزرگ ژاپنی ها در روسیه، برگزار شود.

نورشرق تشریح کرد: این جشنواره بیست ساله با هزینه خود ژاپنی ها همه ساله در روسیه برگزار می شود و برای چنین منظوری، ژاپنی ها موسسه ای را با حضور تمام برندهای تجاری خود ایجاد کرده اند که آنها در پیشقراول همه تبلیغات خود، آثار هنری فاخر خود را به اقصا نقاط دنیا ارسال می کنند.

نگاه غربی ها به نمایش شرق موزه ای است

در بخش پایانی این نشست مهدی مشهور کارگردان نمایش فراموشخانه در پاسخ به خبرنگار خبرگزاری موج مبنی بر اینکه نمایشی که به هیچ مرز جغرافیایی تعلق ندارد و دیالوگش هم فارسی نیست چگونه در هفته تئاتر ایران به روی صحنه می رود گفت: این سوال بسیار جدی و خوبی است. واقعیت این است که همین قدر که همین که بازیگر و کارگردان این اثر ایرانی هستند برای ایرانی بودن کار کافی است اما جدای از این نگاه، من معتقدم که غربی ها از تماشا کردن نمایش شرقی ها لذتی می برند که من به آن لذت موزه ای می گویم؛ که شاید ریشه در قرن های گذشته دارد؛ زمانی که آنها قبایل آفریقایی را به رپرتوار خود می آوردند و از تماشای آنها به قدرت خود می بالیدند و لذت می بردند.

نمایش ما پرسشگر است

وی افزود: این خیلی ساده است که نمایش نامه هایی از استاد بیضایی، یا حتی تخته حوضی یا تعزیه را به غرب ببریم بگوییم تئاتر ایرانی کار کرده ایم و آنها هم با همان نگاه و با لذت به ما نگاه کنند اما ما دوست نداریم آنها به ما از بالا به پایین نگاه کنند و لذت ببرند؛ بلکه ما در نمایش های خود پرسشگری می کنیم.

مشهور افزود: حتما شما اهالی رسانه به خوبی می دانید که ما دوستان بسیار به روزی در ایران داریم که شاید خیلی به آنها اهمیت داده نمی شود در حالیکه این هنرمندان حرفشان با مخاطب نو و جدید است و سوال این است که چرا ما اینها را به دنیا نشان ندهیم.

وی ادامه داد: این نگاه مثل کارهایی است که عباس کیارستمی و اصغر فرهادی در سینما می کنند و حرف های جدید خود را می زنند و چون ایرانی هستند همه به آنها به عنوان آثار سینمای ایران نگاه می کنند.