به گزارش خبرگزاری موج،  محمدرضا مهدیار اسماعیلی ، مدیر رادیو اقتصاد در یادداشتی نوشت: قیام اباعبداله و حادثه عظیم عاشورا طی حدود ۱۴۰۰ سال همواره منشاء تحولات بزرگ و معجزه گونی بسیاری بوده است که بی شک انقلاب اسلامی ایران و حماسه جنگ تحمیلی از آن جمله است. 

این تحولات گرچه در زمانها و اعصار گوناگون اتفاق افتاده اند اما همگی در این نکته مشترک بوده اند که معادلات و محاسبات تحلیل گران و اندیشمندان مادیگرا را برهم زده و از دل آن ساختار و بنیانی نو بجهان معرفی کرده اند که مبنای آن ارزشهای الهی و توجه به اصول کرامت و انسانیت بوده است.

پیاده روی اربعین  نیز یکی از مظاهر حادثه عاشوراست. این همایش بزرگ پدیده جدیدی نیست و با وجود سختیها و ممنوعیت های بسیار، طی سالها از زمان حادثه سال ۶۱ هجری قمری برگزار می شده است اما طی سالهای اخیر با کم شدن موانع  هر سال با حرکت حدود ۲۰ میلیون نفر از سراسر دنیا به سوی شهر کربلا و حرم و بارگاه نورانی امام حسین (ع) با شکوه تر از قبل برگزار می شود، این رویداد بزرگ علاوه بر اینکه در نوع خود در این ابعاد بی نظیر است، بسیاری از ساختارهای معمول را برهم زده و الگوی متفاوتی را در زمینه های گوناگون بدنیا معرفی کرده است و به تعبیر مقام معظم رهبری به رسانه ای بی بدیل در جهان تبدیل شده است.

یکی از ساختارهاییکه در پیاده روی اربعین بکلی تغییر کرده است، قوانین اقتصادی روز است که بطور معمول در همه جای دنیا در جریان است. بدین معنا که قوانین بازار و تجارت، عرضه و تقاضا و قیمت، سود و زیان و کسب منفعت و دیگر اصول اقتصادی در این زمان ماهیت و شکل متفاوتی بخود می گیرند، و معنی و مفهوم جدید و تازه ای پیدا می کنند و کارکرد متفاوتی دارند.

در واقع انگیزه های غیرمادی، بواسطه عشق و ارادت به امام حسین (ع) به رفتارها و تبادلات اقتصادی ماهیت و رنگ و بویی جدید می دهد که گرچه در شرایط فعلی و در بستر قوانین مادی در جریان است ظهور و جلوه ای دیگر را بنمایش می گذارد.

در این فرهنگ و مسیر کسب سود و منفعت شخصی بخصوص در رقابت با سایرین مطرح نیست و بعکس همه بدنبال راهی هستند تا بتوانند با گذشتن از منافع خود دیگران را به سود و منفعتی برسانند.

قوانین بازار تغییر کرده است، رابطه معمول عرضه و تقاضا، که تقاضای آن از نیاز برای خدمت و کالا و عرضه از ارایه مازاد کالا و خدمات برای کسب سود و درآمد نشات می گیرد جای خود را به درخواست برای دریافت کالا و خدمات رایگان داده است!. و جالب اینجاست که برخی از افراد ارایه کننده کالا و خدمات خود از کمترین امکانات زندگی مادی برخوردارند ولی در طول سال در همان اندک دارایی خود صرفه جویی و پس انداز می کنند تا در این همایش بزرگ به بذل و هدیه آن اندوخته بپردازند.

هر کس از هر نقطه از عالم خود را به این جمعیت برساند از زمانیکه به این رود در جریان متصل می شود تقریبا بدون نیاز به خرجی ، نیازهایش برآورده می شود و برای دریافت ملزومات حتی نیاز به مطرح کردن آن نیز ندارد، همه درپی این هستند تا به کاملترین شکل و با بالاترین کیفیت به دیگران خدمات عرضه کنند و نیاز مهمانان را برآورده سازند.

در واقع اربعین با الهام گیری از روح انفاق در حادثه کربلا مکتب اقتصادی و الگوی متفاوتی را معرفی کرده است. در این مکتب نیازهای مادی تغییری نکرده اند، بلکه شکل مبادلات از روابط مادی به ایثار و بذل مال در راه رضای محبوب تبدیل شده است. کوچک و بزرگ، پیر و جوان، دارا و کم برخوردار هرکدام هرچه در چنته دارند به بهترین شکل در طبق اخلاص برای ارایه آورده اند، همه در تلاش هستند و رضایت و رفع نیازها برقرار است.

گرچه این الگو و مدل رفتاری با قوانین حاکم بر علوم اقتصادی متفاوت است ولی سالهاست در هیأت ها و مجالس عزاداری و مساجد به اشکال گوناگون در جریان است. این باور و روحیه در سالهای دفاع مقدس نیز یکی از پشتوانه های حمایت از جبهه ها و از عوامل موفقیت در جنگ نابرابر ۸ ساله بود و افراد و خانواده ها که طی سالهای جنگ گرچه بواسطه شرایط اقتصادی آنزمان حاکم بر جامعه از وضعیت معیشتی مناسبی برخوردار نبودند، اما با قناعت در مخارج مبالغ و کالاهای مورد نیاز جبهه ها را تامین و ارسال می کردند.

مسیر اصلی پیاده روی در مراسم اربعین، جاده های منتهی به شهر کربلا از شهرهای حاشیه آن مانند نجف اشرف است اما فرهنگ حاکم بر این همایش عظیم در حال گسترش و صدور به گستره ای فراتر از مرزهاست. از جمله شاهد شهرهای کشورمان هستیم که در مسیر زایران کشورهای همسایه از جمله افغانستان و پاکستان و آذربایجان و ... قرار دارند. 

در کنار آنچه در پیاده روی اربعین روی می دهد، برخی نهادهای دولتی و خصوصی برای همراهی با این حرکت عظیم برای خدمت رسانی به حداقل سود اکتفا می کنند و برخی خدمات و کالاها را به قیمت تمام شده و بدون سود اقتصادی عرضه می کنند تا جایی که دولت ها را هم بر این وا می دارد که با امثال حذف روادید و چشم پوشی از درآمد آن با این فرهنگ همراهی کنند.

اما در بین این رویداد با این گستردگی و با جمعیت بالایی که هر سال در آن شرکت می کنند، در خارج از فضای آن ، برای عده ای هم فرصتی برای کسب منافع اقتصادی و سود بواسطه نیازهای افرادیست که از شهرها و کشورهای مختلف تقاضای شرکت در این همایش عظیم را دارند. 

پیاده روی اربعین به عنوان بزرگترین راهپیمایی دنیا هر سال توسط رسانه های بسیاری پوشش داده می شود گرچه برخی رسانه های منطقه ای و غربی نیز آنرا بایکوت می کنند. و لذا هنوز این واقعیت عظیم و مکتب فکری آن برای بسیاری ناشناخته و نا آشناست. رادیو اقتصاد به عنوان یکی از رسانه های فعال در حوزه اقتصاد سعی دارد با تبیین ماهیت همایش اربعین و معرفی مکتب اقتصادی، علاوه بر بازتاب واقعیتهای اقتصادی روی داده در این همایش، علل و انگیزه های افراد در این نوع عملکرد اقتصادی و نتایج مثبت این نوع رویکرد را بر جامعه و افراد تبیین و روشن کند.