به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری موج،  این روزها محافل سینمایی به ندرت برپا می شوند و به همین نسبت حضور در آنها هم کمتر رخ می دهد. دسترسی به داریوش مهرجویی کارگردان مطرح و پیشکسوت سینمای ایران هم به همان سختی است. از جمله ویژگی های آثار این کارگردان بزرگ سینمای ایران، برداشت های آزاد یا اقتباس از آثار ادبی است که دایره گسترده ای را هم به خود اختصاص می دهد. از «فیلم گاو» که بر اساس داستان «عزاداران بَیَل» اثر غلامحسین ساعدی ساخته شده‌است تا «مهمان مامان»، «سارا» ، «پری» و ... جملگی این ویژگی دارند. اگرچه این فیلم‌ساز، رمان‌نویس و مترجم مطرح کشورمان در این مورد نظری متفاوت دارد و اصولا کار خود را اقتباس نمی داند.

در همین زمینه  داریوش مهرجویی در گفتگویی که با برنامه پرانتز باز رادیو نمایش انجام داد در مورد اقتباس از ادبیات در سینما گفت: در حال حاضر ۹۹ درصد فیلم هایی که در دنیا ساخته می شود بر اساس یک رمان یا تئاتر یا داستانی است و این عمومیت دارد. خیلی ها به من می گویند که چرا آثارت را اقتباسی می سازی در حالی که اینها اقتباس نیست بلکه اقتباس این است که مو به موی آنچه نوشته شده است را در فیلم تکرار کنیم. اما کاری که ما می کنیم اصطلاح جدیدی دارد که به معنی تصرف است. شما به افراد بزرگ سینما  همچون گُدار تا آنتونیونی، فلینی، حتی برگمان، به خصوص بونوئل، هیچکاک، جان فورد و ... که نگاه می کنید، جملگی داستانشان را از جایی گرفته اند و کارگردان آن سناریو را نوشته یا درست کرده و من هم یکی از این افرادی هستم که این کار را می کنم.

وی در ادامه اظهار داشت: به این کار اقتباس نمی گویند بلکه «تصرف» است و به این معنی است که از یک اثر آن قدر خوشت می آید که فکر می کنی متعلق به خودت است و هرکاری که می خواهی با آن می کنی. معمولا من هم داستانهایی که از دیگران گرفته ام، جور دیگری شده اند و انگار که یک داستان دیگر است. یک فکر و فلسفه دیگر است. این آن چیزی است که اهمیت دارد که نگاه کنید و ببینید توفیر این دو چگونه است؟ چطور می شود که یک کاری که سلینجر می توانسته آن را در چند جلد به شکل یک رمان در آورد من دو قصه اش را گرفته ام بردم در یک فضای و جای دیگر و جور دیگری تبدیل به یک اثر هنری جدید کرده ام. این دیگر اقتباس نیست و نمی دانم چرا منتقدین ما از این واژه برای آن استفاده می کنند.

این کارگردان مطرح ایران در پاسخ به این سوال که آیا دلیل انجام چنین کاری از سوی او که به وفور انجام شده از علاقه اش به ادبیات نشات گرفته است یا اینکه از تسلطش بر ادبیات رخ داده گفت: من از جوانی و نوجوانی ادبیات همه دنیا و کشورها را دنبال می کردم. رمان کشورهای مختلف را از یک فروشگاه نزدیک خانه مان کرایه می کردم و شبها می خواندم و این کار را وقتی به امریکا رفتم و با توجه به اینکه زبانم هم خوب بود تمام رمان ها و کتابهای فلسفی که به زبان انگلیسی یا فرانسه بود را می خواندم و به آنها تسلط پیدا کرده بودم و می دانستم که چیستند.

برخی از این داستان ها ساختار و یا کاراکترهایی دارند که خیلی برای ایران مناسبند مثل داستان (نمایشنامه) «خانه عروسک» (اثر هنریک ایبسن) که من آن را به « فیلم سارا »  تبدیل کردم که چیز دیگری شده بود یا دو داستان «فرانی و زویی» و «یک روز عالی برای موزماهی» از جروم دیوید سلینجر را با هم ترکیب کردم و به یکداستان جدید، فکر جدید و موقعیت جدید ( فیلم پری ) تبدیل کردم. فکر می کنم پری و سارا در سوئد خیلی مورد استقبال قرار گرفت و تلویزیون هم چندبار آن را پخش کرده است.