به گزارش خبرنگار تئاتر خبرگزاری موج، نمایش میدانی «فصل شیدایی» امسال برای اولین بار در شهر بغداد و صرفا برای مخاطبان عراقی با نام «قیامة الارض»اجرا شد و کمتر از چند هفته دیگر دوباره در عراق اجرا خواهد داشت. سعید اسماعیلی در بخش اول گفتگوی خود با خبرگزاری موج در مورد جزئیات این اجرا توضیحاتی ارائه کرد.

سعید اسماعیلی کارگردان فصل شیدایی به خبرنگار تئاتر خبرگزاری موج در مورد  اجرای این نمایش در عراق گفت: حدود بیست سال است که این گونه اجرایی میدانی یا محیطی را انجام می دهم که در دو سوم از شهرهای ایران هم اجرا شده است. اتفاق بزرگی است که به گونه ای پرمخاطب ترین نمایش ایران نام گرفته و حدود چهل و پنج روز پیش در کشور عراق هم اجرا شد و قرار است که در اوایل مهرماه در شهر بغداد مجددا اجرا شود.

وی در مورد تعداد روزهای اجرای فصل شیدایی در عراق گفت: پیش از این ده اجرا در بغداد داشتیم و در روزهای پیش رو هم دوازده اجرا خواهیم داشت.

بیش از بیست هزار عراقی فصل شیدایی را دیدند

کارگردان فصل شیدایی (قیامة الارض) در مورد استقبال تماشاگران عراقی از فصل شیدایی گفت: من خیلی امیدی به موفقیت در آن کشور نداشتم چرا که مردمانش خیلی اهل نشستن و تمرکز نیستند و بیشتر در حرکتند؛ ولی اتفاق خوبی رخ داد و به طور متوسط هر شب حدود دو هزار نفر به تماشای کار می آمدند و برایم جالب بود که بلند نمی شدند و برنامه را ترک نمی کردند.

اسماعیلی در مورد زبان اجرای فصل شیدایی در عراق و بازیگران آن گفت: این اولین باری نبود که در عراق اجرا داشتیم بلکه پیش از این در مسیر پیاده روی اربعین و تقریبا برای مخاطب ایرانی اجرا می کردیم. اما این اجرا، اولین اجرای ما برای مردم و مخاطبان صرفا عراقی و با بازیگران عراقی و به زبان عربی بود. البته تیم فنی از ایران بودند. 

وی در مورد تجربه کارگردانی اش با بازیگران عراقی و تغییرات احتمالی به نسبت مخاطب متفاوت کار گفت: کار بسیار سختی بود. ما خیلی زود به این ننتیجه رسیدیم که مردمان عراقی خیلی تمایل ندارند که به طور متمرکز برای شنیدن یک داستان از ابتدا تا انتها بنشینند. بر همین اساس کارکردن با ایشان هم سخت است و به همین دلیل باید با سرعت بیشتری صحبت کرد و در حداقل زمان، بیشترین اطلاعات را داد. فضای ذهنی شان خیلی هیجانی است و از رجزخوانی و اشعار حماسی لذت می برند. ما هم با این مخاطب شناسی، زمان کار را کوتاه تر کرده و بعد حماسیش را افزایش دادیم. اگرچه همه دنیا کم حوصله شده اند اما انگار عراقی ها کم حوصله تر از همه هستند و سرعت دادن به کار اهمیت زیادی داشت.

استفاده از بازیگران عراقی در یک نمایش ایرانی

کارگردان فصل شیدایی در مورد استفاده از بازیگران حرفه ای برای نسخه عربی آن گفت: مدل این پروژه اینگونه است که همه را در دل یک نمای باز (لانگ شات) می بینیم و بر روی بازیگران تمرکز (فوکوس) خاصی نیست؛ بنابراین نیازی به بهره بردن از بازیگران حرفه ای نداشتیم و از نابازیگران استفاده کردیم. اما راوی این کار آقای دکتر میمون خالدی بود که از بزرگان تئاتر عراق هستند. 

وی در مورد نحوه برگردان متن فصل شیدایی از فارسی به عربی گفت: ترجمه این اثر هم کار پیچیده ای نبود. دوبله ایران روزگاری در اوج بوده و هنوز هم از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است. در نسخه فارسی کار از دوبلورهای درجه یکی همچون مرحوم زنده یاد پرویز بهرام و احمد رسول زاده استفاده کردیم و در نسخه عربی هم از مترجمان و دوبلورهای خیلی خوب ایرانی بهره بردیم. معاونت برون مرزی صدا و سیما دوبلورهای بسیار خوب و موفقی دارد و تیمی که برای تبدیل متن از فارسی به عربی به کمک ما بودند از عرب زبانان عراقی بودند مثل آقای خُزایی و صراف بهبهانی؛ که هم به زبان عربی و هم به لهجه عراقی مسلط بودند و در بغداد هم این حس برای مخاطب ایجاد نشد که یک ایرانی آن را ترجمه کرده و خوانده است. 

سعید اسماعیلی در پاسخ به اینکه آیا از طرف مخاطبان و یا علمای عراقی ایرادی نسبت به محتوای کار گرفته نشد، گفت: خوشبختانه هیچ مشکل روایی نداشتیم و چون با دقت همه موارد را بررسی کرده بودیم، نه از لحاظ اجرا و گویش و نه از منظر اصل ماجرا و روایت، هیچ ایرادی به کار گرفته نشد.

ادامه دارد ....