به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج همدان، سال‌هاست صدای خطر کمبود آب به گوش می‌رسد و اقداماتی را در پی داشته است حال آنکه عنصر هم‌پای آب نیز در خطر بوده و کمتر به آن پرداخته شده است. نکته آنجاست که بخش اعظم عناصر تغذیه انسان از خاک به دست می‌آید و بدون وجود خاک، کشاورزی تقریبا ناممکن خواهد بود. اخیرا کشاورزی حفاظتی به عنوان یکی از موثرترین روش های حفظ منابع آب و خاک در نظر گرفته شده است که استان همدان به عنوان یکی از پیشگامان به کارگیری این روش اولین انجمن کشاورزی حفاظتی را شکل داد. در این خصوص خبرنگار خبرگزاری موج همدان با فرزاد زلقی ، رئیس ستاد معاونت زراعت وزارت جهاد کشاورزی و  محمد شهرام پرورش ، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی استان همدان به گفتگو نشست.

در این گفتگو پرورش با اشاره به ضرورت شکل‌گیری تشکل کشاورزی حفاظتی گفت: در بحث توسعه کشاورزی نیاز به شتاب بیشتری است که ایجاد این تشکل به شتاب این توسعه کمک خواهد کرد. انجمن کشاورزی حفاظتی با دعوت از کشاورزان دارای بیش از صدهکتار زمین شکل گرفت. تصمیم بر این است که این کشاورزان در کنار تولیدکنندگان ادوات کشاورزی، بذر، سم و کود و بخش اندکی از دولت قرار بگیرند و سیاست‌های کلی توسط این عزیزان آغاز شود.

پرورش ادامه داد: در استان ما بیش از ۲۸۰ هزار هکتار آیش در مزارع دیم وجود دارد که باید مدیریت و ساماندهی شود. در اولین نشست این انجمن آموزش بهره‌برداران در این زمینه ها و هم اعلام برنامه ها و سیاست ها انجام شد. 

فرزاد زلقی اظهار کرد: یکی از سیاست های اصلی وزارت کشاورزی توسعه کشاورزی حفاظتی است. کشاورزی حفاظتی یعنی تولید پایدار با حفظ منابع آب و خاک. در دانشگاه مبحثی با عنوان رابطه آب، خاک و گیاه مطرح می‌شود. تاکنون بیشتر توجهات به سمت گیاه بوده است و گفته‌ایم تولید به هر قیمتی صورت بگیرد. به نیت خودکفا شدن کود و سم به خاک وارد کردیم و کشاورز را بدون توجه به منابع تولید در یک رقابت غلط قرار دادیم.

زلقی ادامه داد: حال سوال اینجاست که به چه قیمتی این اقدامات صورت گرفته است؟ در سال‌های اخیر به علت خشکسالی رخ داده تمام توان را در مدیریت آب به‌کار گرفتیم که کشت نشایی، آبیاری با روش‌های نوین، استفاده از بذور کم‌آب‌بر از جمله این اقدامات بود که تاثیرات مثبتی را نیز به همراه داشت و با وجود خشکسالی‌ها توانستیم منابع آب را مدیریت کنیم. 

زلقی خاطرنشان کرد: با وجود اهمییت آب باید گفت اصل کار خاک است. ۲۰ سال پیش به اهمییت گیاه پرداختیم، ۵ سال اخیر به علت خشکسالی به آب پرداختیم و اکنون به این نتیجه رسیدیم که رابطه آب و خاک و گیاه را باید درنظر گرفت. 

زلقی بیان کرد: طی هفته گذشته در همایش سراسری که برگزار شد رئیس جمهور و سرپرست وزارت جهادکشاورزی تاکید بسیاری بر توجه ویژه به خاک و در اولویت قراردادن حفاظت از آن داشتند. دفتر کشاورزی حفاظتی با ایده مهندس کشاورز، سرپرست کنونی وزارت جهاد کشاورزی به صورت رسمی کار خود را آغاز کرد. 

مجری کشاورزی حفاظتی ادامه داد: اولین اقدام این بود که مسئولان کشوری و سیاستمداران بقبولانیم که خاک در حال نابودی است و اگر از آن حفاظت نشود در آینده دچار بحرانی به نام بحران ماده آلی و خاک و فقیر شدن خاک‌های کشاورزی خواهد انجامید. خوشبختانه با تلاش های صورت گرفته در برنامه ششم توسعه کشور، کشاورزی حفاظتی به عنوان اولویت اول بخش کشاورزی، تصویب و ابلاغ شد و ما مکلف شدیم طی یک برنامه ۵ ساله، حداقل سالی ۵۰۰ هزار هکتار در قالب کشاورزی حفاظتی قرارگیرد و در کل ۵ سال ۳ میلیون هکتار در نظر گرفته شد. ۶۰ درصد از این عملیات در اراضی دیم و مابقی در اراضی آبی کشور در نظر گرفته شد.

زلقی گفت: اکنون  ۱۴ استان دیم‌خیز و آبی پایلوت قرار داده شده و طبق قرارداد منعقد شده به موسسه بین‌المللی سپرده شد که پس از اعمال تحریم ها این قرارداد فسخ شد و پروژه گندم بنیان و افزایش عملکرد در مناطق دیم‌خیز کشور را پیش می‌بریم. کشاورزان از این طرح رضایت دارند و استقبال شدیدی از آن داشتند. استان همدان در این مسئله پیش‌رو بوده و زمانی که ۴ استان به عنوان پایلوت دیم انتخاب شد، با وجود اینکه همدان انتخاب نشده بود به صورت خودجوش و بدون داشتن تکلیف الگو را دریافت و اجرا کرد.

وی افزود: اعتقاد ما بر این است که این کار دولتی نیست و تغییر کشاورزی سنتی به کشاورزی حفاظتی و مدرن نیازمند کمک بخش خصوصی است. با وجود تاکیدات فراوان به سایر استان‌ها، همدان برای اولین بار انجمن خصوصی کشاورزی حفاظتی را راه‌اندازی کرد. که به این سبب همدان مرکز انجمن های کشاورزی حفاظتی خواهد شد.

زلقی با اشاره به تشکیل نهضت حفاظت از خاک در کشور گفت: اولین اقدام این نهضت در همدان با تشکیل این انجمن صورت گرفت. 

زلقی خاطرنشان کرد: تولید پایدار با حفظ منابع خاک سه اصل دارد، انجام عملیات خاک‌ورزی، مدیریت بقایا، تناوب مناسب زراعی. در طی سال های اخیر حدود دومیلیون هکتار رشد داشتیم که حدود یک میلیون و نهصد هکتار مربوط به بخش کم خاک ورزی بوده که باید به سمت بی خاک ورزی مطلق حرکت کنیم و بذر و سم و کود را در آن تزریق کنیم. پیش‌بینی می‌شود طی سال‌های آینده حرکت پرشتاب‌تری داشته باشد.

پرورش در ادامه این گفتگو بیان کرد: کشاورزانی که اراضی بیشتری در اختیار دارند همکاری بیشتری خواهند داشت. با توجه به این ۷۰ درصد اراضی زراعی دیم است و علاوه بر این ۷۰ درصد وسعت زیادی آیش وجود دارد که باید تلفیقی بین آیش و کشت و برنامه باشد و با برنامه مشخص باید اهداف را پیش برد.

پرورش تاکید کرد: کشاورز و بهره‌بردار نیاز دارد که به آخرین یافته‌های مراکز علمی دنیا دسترسی داشته باشد. برنامه داریم که طی ۵ سال آینده توسعه کشاورزی حفاظتی را عملیاتی کنیم.