، گلیم فرش به نوعی فرش سبک گفته می شود که به هر دو صورت دستباف و ماشینی بافته می شود و عموما به عنوان زیرانداز پهن می شوند. گلیم ها غالبا بدون پرز هستند و در مناطق روستایی با پشم و موی بز تهیه می گردند. گلیم بافی یکی از هنرهای مهم زنان عشایر است که اغلب با هزینه های بسیار بالا توسط شرکت های فرش به کشورهای عربی صادر می شود.

در گذشته گلیم فرش ها فقط با نخ های موسوم به نخ های خامه پشمی بافته می شدند. این نخ ها از پشم و موی حیواناتی مانند گوسفند و بز بدست می آیند. به مرور زمان سایر نخ ها مثل: نخ های پنبه ای، کرومی، آنیلینی و اکرلیک جایگزین نخ های طبیعی شدند.

علاوه بر نخ ها رنگ های به کار رفته در گلیم فرش ها بر خلاف گذشته، بیشتر از رنگ های مصنوعی هستند. گلیم فرش ها بیشتر در شهر هایی مانند: کاشان، تبریز، شیراز، فارس، بلوچستان و یزد بافته می شوند. همچنین علاوه بر کشور ایران این نوع از فرش ها در کشورهای دیگری نیز مانند: پاکستان، ترکمنستان، افغانستان، چین و هند نیز تولید می شوند.

شیوه های شستشو گلیم فرش

گلیم فرش یکی از مهم ترین صنایع دستی ایرانیان است که توسط هنرمندان بافته می شود. یکی از موضوعاتی که اهمیت دارد این است که در هنگام شستشو این فرش ها از روش هایی باید استفاده کرد که این فرش ها دچار آسیب نشوند. در این قسمت از مقاله قصد داریم که در خصوص روش های کارآمد شستشو فرش با شما صحبت کنیم تا بتوانید بدون هیچگونه آسیب دیدگی فرش های خود را تمیز کنید.

مرحله اول غبار روبی فرش : قبل از شسشتشو گلیم باید آن را به منظور غبار روبی پشت و رو کنید. برای این کار می توانید از جاروبرقی و یا جارو دستی استفاده کنید. البته توجه داشته باشید اگر قصد دارید از جارو برقی استفاده می کنید هیچ گاه با مکش قوی آن را روی گلیم فرش نکشید زیرا این کار سبب از بین رفتن و کنده شدن بعضی از تار و پود های فرش می شود. همچنین اگر روی گلیم فرش لکه ای ریخته باشد بهتر است اول لکه را با روش های تخصصی لکه بری کنید.

مرحله دوم: استفاده از شامپو فرش در این مرحله لازم است یک محلول پاک کننده مناسب برای لکه بری استفاده شود. بهترین محلول پاک کننده ترکیب سرکه سفید، آب گرم (برای لکه های غیر از خون) و شامپو فرش است. با این ترکیب به خوبی می توانید انواع لکه های فرش را تمیز کنید. جالب است که بدانید نقش سرکه در این ترکیب جلوگیری از مخلوط شدن رنگ های به کار رفته در گلیم فرش است.

مرحله سوم: از یک مسواک و یا یک براش استفاده کنید پس از آماده کردن ترکیب پاک کننده در مرحله بعد از یک براش مناسب برای کشیدن ترکیب پاک کننده روی لکه استفاده کنید. توصیه می کنیم شانه های مخصوص پاک کننده فرش را تهیه کرده و پس از مخلوط کردن آن با مایع، در جهت عمودی روی لکه بکشید. دقت کنید گلیم فرش ها به شدت نازک و اسیب پذیر هستند به همین دلیل برای جلوگیری از پاره شدن نخ های آن، از محکم کشیدن براش خودداری کنید.

مرحله چهارم: از پاک کردن سمت دیگر غافل نشوید یکی از مهم ترین تفاوت های گلیم فرش ها با فرش های معمولی در این است که گلیم فرش ها بافت بسیار نازکی دارند و اگر لکه ای روی آنها ریخته شود در سمت دیگر گلیم قابل مشاهده است. به همین دلیل در زمان پاک کردن لکه ها دقت کنید که هر دو سمت گلیم فرش را تمیز شود.

مرحله پنجم: آبکشی کردن پس از پاک کردن لکه ها با ترکیب پاک کننده مناسب، مرحله بعدی آبکشی کردن است. برای آب کشی کردن توصیه می کنیم از آب گرم استفاده کنید. برای آبکشی می توانید از شلنگ استفاده کنید اما برای جلوگیری از آسیب دیدگی فرش فشار آب زیاد نباشد.

مرحله ششم: خشک کردن گلیم از آنجایی که بافت فرش بسیار متراکم است ممکن است خشک کردن آن برای چند روز به طول بیانجامد. بنابراین بهترین راهکار این است که گلیم فرش ها را به مدت دو روز در یک سطح صاف مقابل نور خورشید و یا پنکه پهن کرده و هر شش ساعت آن را به طرف دیگر برگردانید. البته دقت کنید! تا زمانی که گلیم فرش به خوبی خشک نشده روی آن راه نروید.

لکه بری گلیم فرش

اگر لکه ای قابل برداشتن است (مانند ماست) آن را با قاشق بردارید. قدم بعدی این است که یک قاشق سرکه سفید، نصف لیوان شامپو فرش و دو لیوان آب ولرم را ترکیب کرده و با پنبه روی لکه بکشید. اگر تمایلی به استفاده از سرکه سفید ندارید می توانید تنها از ترکیب شامپو فرش و آب ولرم استفاده کنید. برای لکه آدامس و شمع ابتدا روی آن یخ بمالید تا آدامس سفت شده و به راحتی با کمک کاردک کنده شود.

برای تمیز کردن لکه جوهر می توانید تا چند مرتبه مقداری ماست را روی لکه جوهر بمالید تا جوهر جذب ماست شود. آثار لکه های ناشی از آب میوه، شیر، قهوه و چای به راحتی با شامپو فرش پاک می شود. البته دقت کنید مایعات شیرین به سرعت بافت فرش را از بین می برند؛ بنابراین سعی کنید به سرعت آثار آن را روی فرش پاک کنید.

برای پاک کردن آثار لکه های روغنی مانند: واکس و روغن مواد غذایی می توانید از ترکیب شامپو فرش و سرکه استفاده کنید. لکه خون به راحتی با ترکیب صابون و اب سرد قابل پاک کردن است. دقت کنید اگر به لکه خون آب گرم ریخته شود این لکه قابل پاک شدن نیست.

برای پاک کردن دوده می توانید از جاروبرقی استفاده و دستمال خیس استفاده کنید. در نهایت توصیه می کنیم برای شستشو بهتر گلیم فرش آن را با دست شستشو دهید و هیچ گاه فرش را داخل ماشین لباسشویی نیندازید. برای لکه بری آثار کثیفی حتما در اینترنت روش پاک کردن آن را جستجو کنید تا صدمه ای به فرش وارد نشود. اگر به شوینده های مناسب دسترسی ندارید، می توانید از پاک کننده های طبیعی مانند جوش شیرین و آب ولرم استفاده کنید.