، چند روز قبل سخنگوی وزارت امور خارجه ادعاهای مطرح شده در بیانیه مشترک وزرای خارجه و دفاع استرالیا و انگلیس در مورد جمهوری اسلامی ایران در خصوص ارسال موشک‌ بالستیک به روسیه و استفاده از آنها در اوکراین را بی‌اساس، غیرواقعی و نامربوط دانست.

نکته مهم در این خبر، بیان ادعای مذکور توسط مقامات استرالیا و انگلیس است. جنگ اوکراین که از فوریه ۲۰۱۴ با بحث الحاق کریمه آغاز شد و در سه سال گذشته تبدیل به جنگ شهری گردید، نگرانی هایی را برای کشورهای اروپای شرقی در مرحله نخست و سپس کشورهای اروای غربی به وجود آورد. کشورهای غرب اروپا نگران آن شدند که پیشروی روسیه به اوکراین محدود نماند و تجربه جنگ جهانی دوم تکرار شود. در این صورت غرب اروپا نیز متأثر از ناامنی و درگیری در اروپای شرقی آسیب می دید. در این فضا و همچنین در راستای مقابله با سیاست های روسیه، غرب تلاش کرد متحدانه رفتار کند و اینبار در قابل ناتو به تحرکات روسیه واکنش نشان دهد. تجهیز اوکراین به سلاح های غربی در این بازه زمانی و در پی این نگرانی های صورت گرفت.

در این میان آمریکا فضای موجود را راهی برای نمایش توانمندی نظامی روسیه و مستهلک شدن آن می دانست. لذا با رویکردهای مختلف از جمله حمایت مادی و معنوی از اوکراین بر آتش این جنگ افزود. صدور مجوز استفاده اوکراین از موشک های دوربرد در این مرحله از نبرد اتفاق افتاد.

اما این همه تحولات جنگ نبود. در همین زمان تروئکیای اروپا (آلمان، انگلیس و فرانسه) درگیر ماه های پایانی برجام شدند. طبق مفاد برجام آنها تا اکتبر ۲۰۲۵ فرصت دارند مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال کنند در غیر این صورت از اکتبر ۲۰۲۵ برای همیشه این ابزار از دستشان خارج می شود و مدت بازگردان قطعنامه های ششگانه سازمان ملل هم منقضی می شود. در این راستا اروپا برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران، بحث تجهیز روسیه به موشک و پهادهای تهاجمی در جنگ اوکراین را پیش کشید. هدف از این کار اعمال فشار بر تهران در راستای امتیازگیری در مسئله هسته ای و برجام بود.

از این رو اروپا شروع به تصویب تحریم هایی در حوزه های هوایی کرد به طوری که امروز هیچ پرواز مستقیمی دیگر بین ایران و اروپا وجود ندارد. در این بین انگلیس که به بهانه حمایت از اروپای بری وارد کارزار جنگ اوکراین و روسیه شده بود، همواره ادعای تجهیز روسیه به تسلیحات ایرانی را مطرح می کرد. آخرین مورد آن هم، مربوط به بیانیه مشترک انگلیس و استرالیا است.

با توجه به اینکه انگلیس و استرالیا فاصله جغرافیایی زیادی با صحنه نبرد در اوکراین دارند، مشخص می شود هدفشان از بازگو کردن این ادعا صرفاً اعمال فشار و در صدر اخبار نگه داشتن اعمال محدودیت برای ایران در حوزه هسته ای است. این در حالی است که گفته می شود از ژانویه مذاکرات جدیدی بین اروپا و طرف ایران برگزار می شود هرچند که جزئیات بیشتری از این خبر منتشر نشده است. لذا اقدامی مقامات استرالیا و انگلیس که با واکنش وزارت خارجه روبرو شد، با هدف خنثی کردن این فشارهاست.

بنابراین باید گفت امروز جنگ اوکراین تبدیل به ابزاری برای تحمیل خواسته های غرب در حوزه هسته ای شده است. آنها می دانند این دو موضوع هیچ ربطی به هم ندارد و مسئله هسته ای ایران هم فنی است اما تلاش دارند تهران را مجبور به امتیازدهی کنند. این شرایط می تواند با نزدیک شدن به بازه زمانی اکتبر ۲۰۲۵ تشدید نیز شود اما همیشه راهی برای خروج از بحران است و آن مسیر دیپلماسی است. حمایت از هر گفتگویی در هر سطحی با اروپا به نفع جمهوری اسلامی ایران است. در میانه این گفتگوها می توان به راه حل های میانه ای رسید و فشارها را کم کرد. اما بزرگنمایی و ایجاد توقع و انتظار بابت دستاورد از این نشست ها هم درست نیست. جامعه باید بداند مسیر مذاکره همیشه طولانی و پر از فراز و نشسب است اما در نهایت می تواند به نتیجه مثبتی برسد.