به نقل از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، علیرضا آرمان‌مقدم با اشاره به بررسی روند وضعیت صنعت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در سال جدید همگام با شعار سال یعنی سرمایه‌گذاری برای تولید بیان کرد: مصرف بنزین در سال ۱۴۰۳ به‌صورت میانگین حدود ۱۲۴ میلیون لیتر بوده است و در بازه زمانی تعطیلات نوروز مقدار مصرف بنزین از ۱۳۰ میلیون لیتر در روز نیز پیشی گرفت، به‌نحوی که در روز ۲۹ اسفند ۱۴۰۳، مصرف بنزین به بیش از ۱۶۰ میلیون لیتر رسید که رکوردی بی‌سابقه در تاریخ مصرف بنزین بود.

وی با اشاره به اینکه به موازات رشد شتابان مصرف، باید افزایش تولید نیز انجام شود، افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سه پالایشگاه اراک، بندرعباس و ستاره خلیج فارس در کشور احداث شد و افزایش تولیدی که هم‌اکنون شاهد آن هستیم، محصول تولیدات این پالایشگاه‌هاست. افزون بر آن پروژه‌های توسعه‌ای نیز اعم از طرح‌های کیفی‌سازی فرآورده‌های نفتی به‌منظور افزایش مقدار تولید تعریف و اجرا شد که هم‌اکنون در بیشتر پالایشگاه‌ها این طرح‌ها نهایی و محصولات بنزین و گازوئیل با مشخصات یورو تولید می‌شود.

معاون اجرایی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران از مصرف بی‌رویه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی صنعت پالایش کشور یاد کرد و گفت: آن چیزی که ما در آینده نگران آن هستیم وضع مصرف است. اعتقاد ما این است که در این بخش مردم هم مقصر نیستند، چراکه امکان استفاده از ناوگان حمل‌ونقل عمومی آن‌گونه که راننده مجاب شود به جای استفاده از خودروی شخصی از ناوگان عمومی استفاده کند، وجود ندارد و مصرف به‌صورت فزاینده و بی‌رویه رو به افزایش خواهد بود.

آرمان‌مقدم با بیان اینکه اگر این روند ادامه یابد در آینده نه‌چندان دور با چالش‌های بسیاری روبه‌رو می‌شویم، تصریح کرد: تعداد پروژه‌هایی که به‌عنوان پروژه‌های پتروپالایشگاهی از آن نام برده می‌شود به جز پالایشگاه مروارید مکران، مابقی فعالیت خاصی ندارند و متوسط پیشرفت آنها حدود ۲ تا ۳ درصد است.

وی حجم سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای یک پتروپالایشگاه ۳۰۰ هزار بشکه‌ای را معادل ۸ تا ۱۲ میلیارد دلار تخمین زد و اظهار کرد: تأمین این مقدار سرمایه با توجه به شرایط حال حاضر کشور سخت و دشوار است. بازار سرمایه، تسهیلات بانکی و آورده سرمایه‌گذاران ازجمله ابزارهای تأمین مالی پروژه‌ها به حساب می‌آید که با این اوصاف بیشتر سرمایه‌گذاران امیدوارند از طریق فاینانس بخش زیادی از سرمایه مورد نیاز را تأمین کنند که این اتفاق نیفتاده است.

معاون اجرایی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با بیان اینکه پروژه مروارید مکران حدود ۱۰ درصد پیشرفت دارد که عملیات اجرایی برای احداث واحدهای اصلی هنوز آغاز نشده است، افزود: پالایشگاه آدیش جنوبی از دیگر طرح‌های پالایشی است که هم‌اکنون از پیشرفت ۹۰ درصدی برخوردار است و انتظار داریم در سال ۱۴۰۴ این پروژه به بهره‌برداری برسد که این پالایشگاه ۶۰ هزار بشکه در روز ظرفیت پالایشی ما را افزایش می‌دهد، البته هدف از احداث این پالایشگاه، تولید فرآورده بنزین نیست، اما ۲.۵ تا ۳ میلیون لیتر در روز تولید نفت‌گاز خواهد داشت.

آرمان‌مقدم با بیان اینکه ظرفیت پالایشی کشور بیش از ۱۸۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت، گفت: پالایشگاه آدیش جنوبی با ظرفیت ۶۰ هزار بشکه در نیمه نخست امسال به بهره‌برداری می‌رسد و پالایشگاه مهر خلیج فارس با ظرفیت روزانه ۱۲۰ هزار بشکه میعانات گازی در دستور کار قرار دارد که امیدواریم این پروژه نیز تا پایان امسال اجرایی شود. همچنین طرح‌های کیفی‌سازی فرآورده‌های نفتی، پروژه سی‌سی‌آر و تسویه پساب در پالایشگاه تهران از دیگر پروژه‌های در دست اجراست.

وی ظرفیت فرآورش نفت خام و میعانات گازی را بیش از ۲ میلیون و ۳۷۰ هزار بشکه در روز دانست و یادآور شد: به‌صورت میانگین در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۲۴ میلیون لیتر مصرف بنزین داشتیم که بخشی از اختلاف مقدار تولید و مصرف از طریق اختلاط نفت‌های سبک موجود در پالایشگاه‌ها، استفاده از اکتان‌افزاها و بنزین وارداتی تأمین می‌شود.

معاون اجرایی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در ادامه به مصرف فزاینده حامل‌های انرژی اشاره کرد و با بیان اینکه باید هرچه سریع‌تر مدیریت سهمیه‌ها شکل گیرد، گفت: وضعیت کارت سوخت جایگاه‌ها باید تعیین تکلیف و سوخت‌گیری با استفاده از کارت شخصی انجام شود. در قانون بودجه پیش‌بینی شده است که به سمت بازمعماری کارت هوشمند سوخت و استفاده از کارت‌های بانکی به‌منظور پایش مؤثرتر مصرف حرکت کنیم.

آرمان‌مقدم ادامه داد: موضوع انتقال سهمیه از طریق کارت سوخت به کارت بانکی در حال بررسی است و با این شیوه مقدار بنزینی که از طریق انحراف از مسیر مصرف می‌شود با پایش دقیق‌تر بررسی و سبب کاهش قاچاق سوخت خواهد شد.

وی از متنوع‌سازی سبد سوخت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راهکارهای کاهش مصرف انرژی یاد کرد و گفت: در گذشته مقدار بهره‌مندی از سوخت سی‌ان‌جی بیش از ۲۳ میلیون مترمکعب در روز بود که در سال‌های گذشته به مقدار ۱۹ میلیون مترمکعب کاهش یافت که هم‌اکنون با اجرای طرح‌های دوگانه‌سوز کردن خودروها درصدد احیای سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت کشور هستیم تا از این طریق بتوانیم از بار مقدار افزایش مصرف بنزین بکاهیم.

شهلا لونی، مدیر سرمایه‌گذاری شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در ادامه این برنامه درباره بررسی روند وضعیت صنعت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در سال جدید بیان کرد: در سال ۱۳۹۸ مصوبه قانون حمایت از توسعه صنایع پالایشی از سوی مجلس ابلاغ شد که در این قانون پنج طرح پالایشی که عمدتاً مگاپروژه بودند با خوراک نفت خام، سه طرح پالایشی با خوراک میعانات گازی و ۱۱ طرح ارتقای کیفی پالایشگاه‌های موجود ذیل قانون ابلاغی که از آن به‌عنوان قانون تنفس خوراک یاد می‌کنند، تعریف شد.

وی با بیان اینکه بیشتر طرح‌های پالایشی با خوراک نفت خام، مگاپروژه هستند و سرمایه زیادی را لازم دارند و بیشتر آنها برای اجرا در دست بخش خصوصی قرار داده می‌شود، افزود: طرح‌های دیگری نیز شامل پالایشگاه‌های آناهیتا، خوزستان و مهر خلیج فارس با ظرفیتی معادل ۲ میلیون بشکه در روز در صنعت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی تعریف شده است.

مدیر سرمایه‌گذاری شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران از محدودیت‌های تأمین منابع مالی به‌عنوان چالش اصلی در زمینه اجرایی نشدن طرح‌های تعریف‌شده، یاد کرد و ادامه داد: برنامه هفتم توسعه پیشرفت در سال ۱۴۰۳ ابلاغ و بر اساس این برنامه مقرر شد تا طرح‌هایی که نیازمند سرمایه اندک و دارای پیشرفت قابل‌توجهی هستند و مجموعه را به اهداف کمُی برنامه هفتم نزدیک‌تر می‌کند در اولویت قرار گیرد که طرح‌هایی مانند پروژه پیشگامان سیراف، جاوید انرژی و مهر خلیج‌فارس ازجمله این طرح‌ها هستند.

لونی یادآور شد: هم‌اکنون در زمینه تأمین منابع مالی مگاپروژه‌ها با چالش روبه‌رو هستیم و اگر بتوانیم ۳۰ درصد از منابع مالی را از طریق ظرفیت بازار سرمایه، ۱۵ درصد از آورده سهامداران و مابقی نیز از تجمیع سرمایه دیگر پروژه‌های پالایشی تأمین کنیم، می‌توانیم امیدوار باشیم طرح‌های پالایشی به سرانجام مطلوبی خواهند رسید.

وی با بیان اینکه در نظر داریم برای سایر پروژه‌های کیفی‌سازی از ظرفیت‌های بازار سرمایه استفاده کنیم، افزود: برای نمونه بر اساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده پروژه آراف‌سی‌سی پالایشگاه اصفهان به حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار سرمایه نیاز دارد که درصدد هستیم از طریق بازار سرمایه این مقدار منابع مالی را تأمین کنیم.

مدیر سرمایه‌گذاری شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران یادآور شد: در بخش سرمایه‌گذاری خارجی استفاده از تسهیلات فاینانس را خواهیم داشت که نمونه موفق آن عملیاتی‌شدن فاز یک طرح توسعه و تثبیت پالایشگاه آبادان بود که سال ۱۴۰۳ به بهره‌برداری رسید و منابع مالی آن از طریق فاینانس خارجی تأمین اعتبار شد، برای فاز دوم با توجه به شرایط تحریمی کشور بنا داریم از ظرفیت بند «خ» تبصره ۳ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ منابع مالی خوبی از محل فروش محصولات پالایشگاه آبادان در نظر بگیریم تا این پروژه را به سرانجام مطلوبی برسانیم.

لونی حجم مقدار سرمایه‌گذاری برای پالایشگاه خوزستان را ۳.۲ میلیارد دلار بیان کرد و گفت: ظرفیت‌های خوبی در قانون بودجه ۱۴۰۳ و برنامه هفتم برای این پالایشگاه دیده شده است و مذاکراتی نیز با شرکت‌های خارجی انجام شده که امیدواریم به نتیجه مطلوب برسیم.