، نخستین دور از مذاکرات بین جمهوری اسلامی ایران و آمریکا با موضوع هسته ای، روز شنبه ۲۳ فروردین در مسقط برگزار شد. این مذاکرات غیرمستقیم بود و دلیل تأکید تهران بر غیرمستقیم بودن آن، به رویکرد طرف مقابل برمی گردد. طبق گفته مقامات وزارت خارجه کشورمان در زمانی که طرف مقابل همچنان از ابزار تهدید، فشار، ارعاب و تحریم استفاده می کند، جایی برای گفتگوی مستقیم وجود ندارد و پذیرش انجام مذاکرات غیرمستقیم هم فرصتی به آمریکاست تا بتواند حسن نیت خود را نشان دهد. این در شرایطی است که آمریکا، کشوری بود که برجام را بی نتیجه گذاشت و نه تنها خود از این پیمان خارج شد بلکه اجازه نداد اروپایی ها نیز به تعهدات خود عمل کنند.

با این حال با شروع مذاکرات در مسقط، جمهوری اسلامی یکبار دیگر نشان داد نه تنها میز مذاکره را ترک نکرده بلکه از گفتگو و شفاف سازی در خصوص مسئله هسته ای خود ترس و نگرانی ندارد. براین اساس اولین دور گفتگوها با وساطت وزیر خارجه عمان صورت گرفت. اما در فاصله کمتر از یکهفته از این نشست که طبق گفته عراقچی مبانی گفتگوهای بعدی در آن پایه گذاری شد، شاهد هجمه سنگین رسانه ای غربی ها و همچنین اسرائیل بودیم. رسانه های اسرائیلی تلاش دارند با برجسته نمایی «مهلت دو ماهه» که پیشتر ترامپ به آن اشاره کرده بود، به واشنگتن فشار آورند تا گفتگوها را فراتر از این زمان ادامه ندهد و در سریعترین زمان ممکن به نتیجه غایی برسد. در همین راستا آنها مدعی هستند جمهوری اسلامی درصدد خرید زمان است. همچنین رسانه های غربی مانند رویترز، اکسیوس، نیویورک تایمز و... درصدد فرافکنی های بعضاً عجیب هستند. برای مثال اکسیوس در مطلبی مدعی شد گفتگو مستقیم ویتکاف و عراقچی در پایان نشست که عنوان می شد محدود به احوالپرسی است، ۴۵ دقیقه به طول انجامیده است!

علت تمرکز این رسانه ها بر مستقیم بودن مذاکرات، تلاش برای ایجاد التهاب در افکار عمومی ایران است. زیرا در ایران مقامات کشورمان تأکید دارند باید گفتگوها غیرمستقیم باشد اما انتشار چنین اخباری با هدف دروغگو نشان دادن تیم مذاکره کننده و ایجاد سلب اعتماد داخلی از آنها صورت می گیرد. از این رو وزارت خارجه ضمن شفاف سازی این نکات، بر این مسئله اصرار دارد که اخبار در خصوص مذاکرات را از منابع همین وزارتخانه دنبال کنند.

اما اکنون همه مسائل پیرامون مذاکرات، به این نکات ختم نمی شود. شب سه شنبه (۲۶ فروردین) اخباری بسیار مهمی در رسانه های آمریکا منتشر شد. این اخبار مرتبط به نشست مقامات دولت این کشور بود که با حضور ترامپ، معاون وی، رئیس سیا، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، وزیر خارجه، وزیر دفاع، فرستاده ترامپ در امور خاورمیانه و برخی دیگر از شخصیت های کابینه برگزار شد. این جلسه بر بررسی موضع ایالات متحده در دور بعدی مذاکرات با جمهوری اسلامی ایران که قرار است روز شنبه برگزار شود، متمرکز بود. پس از این نشست سخنگوی وزارت خارجه و کاخ سفید و همچنین تعدادی از مقامات حاضر در جلسه اعلام کردند آمریکا خواهان برچیده شدن توانمندی غنی سازی هسته ای ایران است. همچنین ویتکاف بر صرفاً حفظ غنی‌سازی ۳.۶۷ درصد تأکید کرد. از این رو در حالی که ونس، معاون ترامپ و ویتکاف معتقدند دیپلماسی می‌تواند به توافق هسته‌ای منجر شود و تأکید بر غنی سازی صفر می تواند روند گفتگوها را به سرعت به شکست برساند، برخی اعضای این نشست بر لزوم فشار حداکثری برای دستیابی به نتیجه باور دارند.

در هر صورت موضع رسمی ترامپ هنوز اعلام نشده هرچند که وی نیز خواهان برچیده شدن توانمندی هسته ای ایران است. اما اکنون موضع او می تواند به اختلاف بین اعضای کابینه اش پایان دهد و دستورکار روز شنبه (۳۰ فروردین) را مشخص سازد. از سویی نکته مهم این است که غنی سازی صفر خط قرمز جمهوری اسلامی است. بنابراین سرنوشت مذاکرات در دور بعدی، منوط به جهت گیری ترامپ در روزهای آینده دارد. اگر قرار باشد آمریکایی ها بر نکاتی پافشاری کنند که خط قرمز ایران است، این نشست ها را باید پایان یافته دانست. با این حال هنوز زود است چنین قضاوتی کنیم. ضمن اینکه گفتگوها در عمان آخرین شانس دولت ترامپ برای استفاده از دیپلماسی برای مسئله هسته ای ایران است و به نظر نمی رسد وی بخواهد این شانس را در همین گام نخست با عدول از خطوط قرمزی که قطعاً در نشست اول از سوی تیم مذاکره کننده ایرانی مطرح شد، از بین ببرد.

با این حال انتظار می رود بازار ایران همچنان خوشبینانه منتظر بماند. زیرا از همان روز برگزاری نخستین نشست، قیمت ارز و طلا با دید مثبت به نتیجه این گفتگوها، روند نزولی پیدا کرد. این روند اندکی متوقف شده اما قیمت ها هنوز به روزهای قبل از نشست مسقط نرسیده است. تأکید ویژه وزارت خارجه بر دستورکارش در مذاکرات بر «رفع تحریم ها» امیدها برای کاهش قیمت ها در بازار را افزایش داده است. از این رو امید است این روند منتج به برداشته شدن تحریم ها، آزادسازی منابع ارزی ایران در خارج، تسهیل در مراودات تجاری و ورود ارز به کشور شود. در این صورت مردم هم از فشار اقتصادی رها خواهند شد.