به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج همدان، اهمیت تحقیق، آموزش و ترویج در حوزه کشاورزی با توجه به نقش موثر و حیاتی که عهده دار است بر کسی پوشیده نیست، چرا که اصولا امنیت غذایی  هر جامعه ای  توسط بخش کشاورزی آن تامین می شود. این امنیت غذایی می تواند در راستای استقلال و حفظ غرور هر کشوری نقشی بی مانند داشته باشد و آن کشور را از دنیای خارج و تمام آسیب هایی که می تواند در این زمینه اتفاق افتد، سلامت نگاه دارد.

کشاورزی در استان همدان از سال های دور همواره تاثیری شایسته و جامع  در پویایی رونق اقتصاد استان و همینطور در سطح ملی داشته است،  این مهم در سایه سال ها تحقیق و پژوهش در بخش تحقیق، آموزش و ترویج کشاورزی استان رقم خورده است.

بخش تحقیق، آموزش و ترویج در استان همدان با توجه به آمار و مستندات موجود همواره توانسته است روندی روبه رشد را طی کند و افزایش تولید را با کیفیتی مطلوب پیش برد.

استمرار در حفظِ اقتصادی دینامیک در بخش کشاورزی بی شک ارتباطی مستقیم با تلاش عزیزان جهاد کشاورزی و بخش تحقیق، آموزش و ترویج دارد.

اگر به  مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی استان همدان بروید، بخش های متنوعی را که در رشته های مختلف کشاورزی در این مرکز مشغول به فعالیت و پژوهش هستند، مشاهده خواهید کرد.

خبرگزاری موج در استان همدان طی بازدیدی که از این مرکز داشته است با برخی از محققان حاضر در این مجموعه به گفتگو نشسته است به بخش تحقیقاتی چغندرقند می رویم و با محقق منصوری در کنار مزرعه تحقیقاتی به گفتگو می نشینیم:

60 درصد نیاز شکر کشور از چغندرقند تامین می شود

منصوری، از محققان حاضر در مجموعه به  مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی استان همدان  با ذکر مقدمه ای بر اهمیت کشت چغندر و شکر وبیان این مهم که این محصول، از تولیداتی با ماهیت استراتژیک در  کشور به شمار می رود،  عنوان کرد: تقریبا ۶۰ درصد نیاز شکر ایران از چغندرقند و ۴۰ در صد دیگر نیز از نیشکر تامین می شود.

وی افزود: تحقق این امر در دنیا روندی معکوس را دنبال می کند به  عبارت دیگر ۴۰ درصد شکر تولیدی جامعه جهانی  از چغندرقند و ۶۰ درصد دیگر آن از نیشکر تامین می شود.

وی ایران از کشورهایی که می تواند نیاز شکر خود را از چغندر و نیشکر بدست آورد و این مهم برای ۷ کشور در دنیا تحقق پیدا کرده است

وی با اشاره به انواع بذرهای موجود در این زمینه، گفت: کشاورز خود تصمیم می گیرد که کدام بذر را انتخاب و امور مرتبط به آن را جهت کشت انجام دهد.

وی خاطرنشان کرد: ارقام و یا بذرهایی  که در این مزرعه تحقیقاتی موجود است، بعد از تایید نهایی به کشاورز پیشنهاد می شود و به هیچ وجه جبری بر پذیرش این موضوع برای کشاورز اتفاق نمی افتد. دراین زمینه با برگزاری  روزی به نام روز مزرعه به کشاورز داده های لازم در بهره گیری از ارقام یا بذرهای جدید ارائه می شود تا کشاورز بتواند بذر ایرانی مد نظر را در مقایسه با بذر خارجی قرار دهد.

کشت ۶۵۰۰ تا ۷۰۰۰ هکتار ی چغندرقند در استان همدان

منصوری با اشاره به تحقیقاتی که در این بخش از مرزعه بر روی چغندرقند اعمال می شود، عنوان کرد: تقریبا  ۱۲۰هزار هکتار سطح زیر کشت چغندر بهاره در کشورتحقق پیدا می کند که البته این مقدار دارای نوسان است. در منطقه همدان نیز تقریبا ۶۵۰۰ تا ۷۰۰۰ هکتار با کشاورزان قرارداد منعقد می شود اما سطح سبز آن بین ۶ تا ۷ هزارهکتار است.

وی با بیان اینکه محصول چغندرقند به صورت عمده  تحت تاثیر ۳ بیماری قرار می گیرد، عنوان کرد: این بیماری ها می توانند محصول را دچار آسیب های شدیدی کنند و در اکثر مناطق سطح زیرکشت چغندرقند در سراسر کشور اتفاق می افتد.

 برخی از این بیماری ها دارای توانی بالقوه در از بین بردن مزارع کشاورز به صورت صددرصدی هستند.

این محقق افزود: ارقامی که در این محصول تهیه می شود حتما بایستی به یکی از این بیماری ها مقاوم باشد و پایه و بستر تحقیقات در این زمینه باید به گونه ای پیش رود که به صورت مستمراین مهم مد نظرقرار گیرد.

وی با بیان اینکه تحقیقات مورد انجام در این مزرعه در شرایط آزمایشگاهی و محیط هایی ایزوله اتفاق می افتد، عنوان کرد: شرایط در این محیط آزمایشگاهی است و از ورود هر گونه آلودگی جلوگیری می شود.

وی با اشاره به اینکه در سازه هایی که در این مزرعه در نظر گرفته شده است، بیماری مصنوعی را جهت بدست آوردن داده ها با شرایط جدید وارد می کنیم تا واکنش ها سنجیده شود و ارقام مقاوم از غیر آن شناخته شوند.

وی افزود: در این خصوص با اعمال محدودیت ها و یا رعایت پروتکل های مربوط،  بیماری هایی در مزرعه ایجاد می شود تا شرایط مورد آزمایش قرار گیرد.

این محقق عنوان کرد: تقریبا در هر ردیف از زمین در نظر گرفته شده یک لاین از لاین های موجود مورد ارزیابی قرار می گیرد، گفت: ۱۶۸ لاین در دو تکرار سنجش می شود در این شرایط  بیماری به صورت مصنوعی به مزرعه وارد می شود و با کاشت بذرهای آلوده ذرت  در کنار ریشه های چغندرقند آلودگی به صورت تعمدی برای این محصول به وجود می آید.

منصوری خاطرنشان کرد: معمولا اگر چغندرقند در مرحله گیاهچه ای به آلودگی در سطح بالا مقاومت نشان دهد به سطوح دیگر آلودگی نیز رفتاری مشابه نشان خواهد داد و در این وضعیت  اجازه داده نخواهد شد که گیاه به مرحله رسیدگی برسد و تنها تا مرحله ای که به آن هویجی می گویند آلودگی وارد خواهد شد و در ادامه مورد ارزیابی قرار می گیرد.

وی یادآور شد: در این موضوع صرفا تنها مقاومت مد نظر نخواهد بود و آن ارقامی  که از آزمایش های مختلف مقاومت سربلند خارج می شوند برای ارزیابی عملکرد وارد مراحل دیگری از آزمایش و تحقیقات مربوطه می شوند.

اگر از لحاظ عملکردِ ریشه و قند ارقام تحت آزمایش قابل قبول باشند به عنوان رقم جدید معرفی می شوند و ضمنا برای ارزیابی در چند منطقه دیگر نیز معرفی می شوند.

منصوری خاطرنشان کرد: رقم های بدست آمده باید به گونه ای باشد که با ارقام خارجی موجود قابل رقابت باشد و در این مسیر باید جنبه های زراعی و مقاومتی توامان درنظرگرفته شوند.

وی ادامه داد: اولین گام برای چغندرقند همین سازه ها و  لاین هایی است که مشاهده می کنید و از بین ۱۰۰۰ لاین، ۱۰ لاین برگزیده می شوند و به مراحل بعدی تحقیق  ورود پیدا می کنند.

تقریبا از سال ۱۳۸۰ تاکنون ۲۰  رقم مورد اصلاح قرار گرفته است که طی ۳ سال گذشته به کشاورزان معرفی شده است، اینگونه است که در بازه ای سه ساله ارقام جدیدی که حاصل از پژوهش های بسیار است، ارائه می شود.