، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در مصاحبه‌ای اختصاصی با خبرگزاری «تاس» در خصوص نتایج  سال ۲۰۲۳ ، ابراز عقیده کرد که علت آشفتگی و بحران‌های کنونی در جهان، اقدامات غرب است و در سال ۲۰۲۴ نیز  هیچکس از دسیسه‌های ژئوپلیتیکی آن و بحران‌های جدید مصون نخواهد بود. 

وی در پاسخ به سوالی درباره خطرات تشدید تنش در مناطق مختلف جهان در سال ۲۰۲۴ گفت: «طوفان کنونی در جهان ادامه خواهد داشت و یکی از دلایل آن این است که حلقه‌های حاکمه غرب هزاران کیلومتر دورتر از مرزهای خود بحران ایجاد می‌کنند تا مشکلات خود را با هزینه سایر ملت‌ها حل و فصل کنند. و درک این واقعیت در جهان در حال گسترش است.»

لاوروف تاکید کرد که شرکای روسیه در عرصه بین المللی از این وضعیت آگاه هستند و اکثر آنها با مسکو موافق هستند که دیر یا زود غرب "باید واقعیت ایجاد جهانی چند قطبی را بپذیرد و تنها پس از همه مسائل بر اساس توازن منافع کشورها حل و فصل شود، "البته تا رسیدن این لحظه، توسعه بحران‌ها همچنان ادامه خواهد داشت".

وزیر خارجه به عنوان نمونه هایی از تهاجم غرب به بمباران یوگسلاوی توسط ناتو، حمله به عراق «به بهانه دروغین وجود تسلیحات کشتار جمعی در آنجا»، فروپاشی کشور لیبی و مداخله در امور سوریه اشاره کرد و یادآور شد: در این مجموعه، شروع درگیری نظامی در شرق اروپا از طریق گسترش ناتو و تبدیل اوکراین به سکوی مناسبی برای اقدام علیه روسیه نیز می گنجد و جدیدترین آنها نیز تشدید اوضاع در منطقه درگیری فلسطین و اسرائیل است و گره‌های مناقشات در مناطق دیگر جهان نیز وجود دارند.

رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه معتقد است که کشورهای غربی با ارائه سیستم‌های دوربرد به کیف، تنها خطرات درگیری اوکراین را افزایش می‌دهند. وی افزود: «علیرغم شکست ضد حمله نیروهای مسلح اوکراین، غرب همچنان به پمپاژ تسلیحات به کی‌یف ادامه می‌دهد و با استفاده از سیستم‌های تهاجمی و دوربرد، مهمات خوشه‌ای و گلوله‌های اورانیوم ضعیف شده در درگیری اوکراین، خطرات آن را افزایش می‌دهد.

 لاوروف افزود: «وقایع خاورمیانه اندکی مناقشه اوکراین را از صفحه اول رسانه‌های غربی جابه جا کرده است، اما اکثر کشورهای غیردوست همچنان اولویت خود را «اعمال شکست استراتژیکی بر روسیه در میدان نبرد اوکراین» می‌دانند. نه واشنگتن و نه بروکسل از ارائه کمک به کی‌یف امتناع نمی‌کنند، زیرا آن‌ها هنوز هم تمایل دارند که روسیه را با دست‌ها و بدن‌های  نظامیان اوکراینی‌ مهار کنند.»

وی همچنین یادآور شد که ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌ جمهور اوکراین به جنگ فکر می‌کند و اراده لازم برای برقراری صلح در کشورش را ندارد، به لفاظی‌های تهاجمی متوسل شده و هیچ صحبتی در مورد توقف درگیری ها وجود ندارد. لاوروف یادآور شد که در اوکراین همچنان ممنوعیت مذاکره با طرف روسی درگیری وجود دارد و تاکنون هیچ تلاشی برای حل مسالمت آمیز این موضوع صورت نمی گیرد و می توان از این برخورد نتیجه لازم را گرفت.

وزیر خارجه روسیه تاکید کرد که مردم فلسطین حق دارند کشور مستقلی برای خود از جمله با تمام سرزمین های ملی داشته باشند. وی افزود: در نهایت هر گزینه‌ای برای حل و فصل اوضاع منطقه باید به تحقق حق مشروع فلسطینی‌ها برای ایجاد کشور خود در تمامی اراضی ملی از جمله کرانه باختری، بیت المقدس شرقی و نوار غزه کمک کند.

سرگئی لاوروف یادآور شد که آمریکا تلاش می‌کند رویکردهای خود را بر آینده نوار غزه تحمیل کند. وی افزود:  «تمام صحبت‌ها درباره آینده فلسطین بر اساس انواع «درز اطلاعات» و شایعات است. و موضوع نگران‌کننده آن است که با قضاوت بر اساس اطلاعات دریافتی، ایالات متحده دوباره می‌خواهد رویکردهای خود در خصوص وضعیت نوار غزه را که هیچ ربطی به قوانین بین‌المللی ندارد، تحمیل کند، همانطور که ماجراجویی‌های قبلی واشنگتن در افغانستان، عراق، لیبی و بسیاری از کشورها و مناطق دیگر که در نتیجه ویران شده‌اند، چنین شد.»

به گفته وی، در حالی که روسیه قبل از هر چیز بر نظرات خود فلسطینی‌ها و همچنین دیدگاه شرکای منطقه‌ای خود تمرکز خواهد کرد.

وزیر امور خارجه ابراز عقیده کرد: «تشویق به حملات تروریستی و پاسخ دادن به آنها با روش‌های مجازات دسته جمعی که نقض آشکار قوانین بین المللی بشردوستانه است، کاملاً توجیه ناپذیر و غیرقابل قبول است. لازم است دایره باطل خشونتها شکسته شده و بی‌عدالتی که نسل‌های مختلف فلسطینی‌ها را آزار داده‌، از بین برود. این تنها راه رسیدن به ثبات در منطقه رویارویی فلسطین و اسرائیل و در کل منطقه خاورمیانه است».

وی تاکید کرد: «طرف روسی درباره این موضوع "پشت پرده" بحث نمی‌کند و "همیشه آشکارا هدف خود را اعلام و برای رسیدن به آن تلاش می کند". زمان آن فرا رسیده که همه از تلاش های ایالات متحده برای بازی در پشت صحنه دیپلماسی در خاورمیانه درس بیاموزند. واقعیت این است که خط مشی واشنگتن برای انحصار تلاش‌های میانجی‌گرانه و تضعیف چارچوب حقوقی بین‌المللی برای حل و فصل که منجر به تشدید تنش کنونی در منطقه درگیری شد، کنار گذاشته شود.»

لاوروف یادآور شد که موضع روسیه «بر اساس تصمیمات شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل متحد و ابتکار صلح عربی است» و «فرمول برقراری صلح پایدار در خاورمیانه به خوبی شناخته شده است» که شامل ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی در داخل مرزهای ۱۹۶۷ به پایتختی در بیت‌المقدس شرقی است که در صلح و امنیت با اسرائیل همزیستی داشته باشد. 

وی با اشاره به اینکه وظیفه میانجی‌های بین‌المللی کمک به طرف‌ها برای برقراری گفت‌وگو است که در آن بتوانند همه مسائل بحث برانگیز را حل کنند، اعتراف کرد که «البته این کار آسانی نیست». اما جایگزین مذاکرات خونریزی مداوم است. بدون افق سیاسی روشن، اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها مانند ۷۵ سال گذشته به زندگی خود در تنش شدید ادامه خواهند داد.

سرگئی لاوروف در پاسخ به سوال دیگری گفت: ما هرگز ایده کنترل تسلیحات را رها نمی‌کنیم، با این حال، هر گونه گفت‌وگوی احتمالی آتی درباره راه‌های به حداقل رساندن احتمال درگیری و پارامترهای همزیستی با غرب تنها بر اساس برابری و احترام قطعی برای منافع امنیتی اساسی روسیه و اساساً واقعیت‌های ژئوپلیتیکی جدید، امکان‌پذیر خواهد بود. در صورت عدم آمادگی ایالات متحده و متحدانش برای این امر، هرگونه گفتگو در این زمینه چشم‌اندازی نخواهد داشت.»

او تاکید کرد: در مورد چشم انداز گفتگو با ایالات متحده در مورد توافقنامه اقدامات مربوط به کاهش بیشتر و محدود سازی تسلیحات تهاجمی استراتژیک (پیمان استارت) و توافق بر سر چیزی که جایگزین آن شود، ما روشن کرده‌ایم که گفتگو بدون کنار گذاشتن خط مشی کنونی واشنگتن علیه روسیه غیرممکن خواهد بود. 

لاوروف توضیح داد، واشنگتن می خواهد خطرات هسته‌ای خود را با اطمینان از برتری نسبت به سایر قابلیت های نظامی کاهش دهد. برای ما، این رویکرد که آمریکایی‌ها که «روسیه دشمن تلقی می‌شود» مطلقاً غیرقابل قبول است، به خصوص زمانی که ایالات متحده و متحدانش همچنان به تحریک تشدید بحران پیرامون وکراین ادامه می‌دهند، بدون اینکه قصد خود را برای "اعمال شکست استراتژیک به روسیه" پنهان کنند.

وزیر خارجه یادآور شد که ایالات متحده پیمان منع استقرار موشک‌های میان‌برد و کوتاه‌برد زمینی (INF) را لغو کرد، زیرا واشنگتن به موشک‌های ممنوع شده در این سند از جمله علیه چین نیاز دارد. بدین ترتیب آنها از محدودیت‌هایی که برای آنها وجود داشت خلاص شدند. هرچند پیامدهای منفی این اقدام برای امنیت منطقه‌ای و جهانی آشکار است.»

رئیس دیپلماسی روسیه تاکید کرد که ایالات متحده "در تلاش برای کاهش سرعت از دست دادن موقعیت هژمونی خود" به زور متکی است. از این رو، تلاش برای حفظ برتری نظامی و تمایل به اطمینان از آزادی خود در استفاده از زور ادامه دارد و این همان چیزی است که رد محدودیت‌ ها در زمینه کنترل تسلیحات و سایر ابزارهای طراحی شده برای اطمینان از تعادل استراتژیک منافع شرکت کنندگان در بین المللی را توضیح می دهد. ​

به عقیده لاوروف، موضوع حفظ تعلیق اعمال شده از سوی روسیه برای استقرار موشک‌های میان‌برد و کوتاه‌برد زمینی (INF) به دلیل اقدامات ایالات متحده بسیار ضروری است. وی گفت: «در حالی که برنامه‌هایی برای استقرار این نوع موشک‌های استقرار زمینی توسط ایالات متحده در اروپا و منطقه آسیا-اقیانوسیه در حال اجرا است، مسئله توصیه به اجرای بیشتر توقف اعمال شده توسط روسیه برای استقرار تسلیحات مشابه، به ظاهر مشابه مرتبط است. تسلیحات ساخت آمریکا در مناطق مربوطه، فوری می شود.»

لاوروف تاکید کرد که تشدید وخامت اوضاع در زمینه کنترل تسلیحات در ارتباط با سیاست‌های بی ثبات کننده و اقدامات مخرب ایالات متحده آمریکا مشاهده می شود. وی یادآور شد که ایالات متحده در عین حال "به طور عمدی تنش‌ها را در زمینه امنیت بین المللی افزایش می دهد. این فرآیندها به طور جدایی ناپذیری با یکدیگر مرتبط هستند، یکی دیگر را تغذیه می کند و بالعکس.

وزیر خارجه روسیه همچنین معتقد است که کشورهای غربی به دنبال ایجاد صلح و ثبات در ارمنستان و بطور کلی در کل منطقه قفقاز جنوبی نیستند، وظیفه آنها بیرون راندن مسکو است.

سرگئی لاوروف افزود: ارمنستان اکنون با چالش‌های متعددی مواجه است و این در حالی است که  نمی‌توان با کمک بازیگران غربی بر آن‌ها غلبه کرد. ایالات متحده و اتحادیه اروپا، بر خلاف روسیه، به دنبال ایجاد صلح و ثبات در جمهوری و قفقاز جنوبی در کل نیستند. "وظیفه آنها کاملا متفاوت است - کنار گذاشتن مسکو و دیگر قدرت‌های منطقه از روند اوضاع، ایجاد یک منبع جدید تنش پس از بالکان، خاورمیانه و اوکراین." در  حالی که به عقیده او، "راه برون رفت از وضعیت دشوار آشکار است و آن اجرای توافقات سه جانبه ایروان، باکو و مسکو در بالاترین سطح است".

وزیر امور خارجه روسیه یادآور شد که مسکو امیدوار است که  مقامات ایروان از خطر از دست دادن حاکمیت خود در زمینه دفاع و امنیت ملی به دلیل تعمیق گفتگوها با ناتو آگاه باشد. وی گفت: «ارمنستان در سال ۲۰۲۳ در چندین رویداد با ناتو شرکت کرد. به مدرن سازی نیروهای مسلح خود مطابق با استانداردهای ناتو ادامه داده و پرسنل نظامی آن در برخی از کشورهای ائتلاف آتلانتیک شمالی تحت آموزش هستند. ما بارها توجه همکاران ارمنی خود را جلب کرده‌ایم که هدف واقعی ناتو تقویت مواضع خود در منطقه و ایجاد شرایط برای اقدامات تحریک آمیز بر اساس طرح "تفرقه بینداز و حکومت کن" است.»

سرگئی لاوروف در پاسخ به سوالی در این باره تاکید کرد که پایگاه نظامی روسیه طبق توافق در ارمنستان واقع شده است و صحبت در مورد مصحلت وجود آن در خاک این جمهوری مضر است. به گفته وی، توافقنامه استقرار آن در ۱۶ مارس ۱۹۹۵ منعقد شد که اساساً بر اساس منافع ملی و هدف مشترک دو کشور و با هدف تقویت ثبات در قفقاز جنوبی است. لاوروف تاکید کرد که امروز ارتش روسیه "یک عنصر کلیدی در تضمین صلح در این منطقه است."

وزیر خارجه روسیه تاکید کرد که متأسفانه ایروان با تسلیم شدن در برابر توصیه‌های غرب برای اصلاح خط سیاست خارجی خود، تلاش می‌کند اتحاد آزمایش شده خود با مسکو را نه حتی با کمک‌های واقعی غرب، بلکه فقط با وعده‌های مبهم معاوضه کند.  به گفته وی، "برای توجیه روند یک چرخش استراتژیک، آنها سعی می کنند روسیه را مسئول تمام مشکلات ارمنستان از جمله از دست دادن قره باغ بدانند، در صورتی که چنین نیست، هرچند تکرار توضیح دلایل آن فایده ندارد. 

لاوروف تاکید کرد که ارمنستان شریک استراتژیک روسیه در قفقاز جنوبی بوده و هست. به گفته او، مشکلات کنونی در روابط مسکو و ایروان موقتی است و در صورت وجود اراده سیاسی لازم، برطرف خواهد شد.