، در روزهای اخیر شاهد گرم شدن بیش از پیشِ تنور رقابت های انتخاباتی در آمریکا بوده ایم. در این راستا، رویداد موسوم به "سه شنبه بزرگ" در جریان رقابت های انتخابات درون حزبی احزاب دموکرات و جمهوریخواه برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا برگزار شد و جدای از موقعیت تثبیت شده جو بایدن به عنوان رئیس جمهور کنونی آمریکا و نامزد اصلی دموکرات ها برای انتخابات ریاست جمهوریِ سال جاری آمریکا، دونالد ترامپ رئیس جمهور اسبق آمریکا و سیاستمدار جنجالی حزب جمهوریخواه نیز توانست تنها رقیب خود یعنی نیکی هیلی را شکست دهد و تبدیل به نامزد اصلی جمهوریخواهان برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا شود. موضوعی که البته پیشتر بسیاری به آن اشاره داشتند و ترامپ و بایدن را به عنوان نامزدهای اصلی انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا معرفی می کردند.

با این حال، در روزهای اخیر بار دیگر این سوال که از میان ترامپ و بایدن، کدامیک از شانس بیشتری جهت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برخوردار است؟ به یک پرسش مهم در قالب معادلات سیاسی و انتخاباتی آمریکا تبدیل شده است. در این چهارچوب، حداقل به ۲ دلیل عمده به نظر می رسد که شانس ترامپ جهت حضور مجدد در کاخ سفید بیشتر از رقیب وی یعنی جو بایدن است.

اولا، جو بایدن رئیس جمهور کنونی آمریکا با مشکلات عدیده ذهنی و فیزیکی دست و پنجه نرم می کند. موضوعی که تاکنون جلوه های متعددی را از خود نشان داده و مثلا شاهد آن بوده ایم که بایدن با افراد خیالی صحبت می‌کند و دست می دهد و یا اسم اعضای کابینه دولت خود و یا سران و رهبران کشورهای مختلف را به اشتباه بیان می کند. در این میان، در ماه های اخیر به کرات شاهد طرح این ایده از سوی برخی چهره های پزشکی نیز بوده ایم که تاکید داشته اند بایدن با مشکل زوال عقل دست و پنجه نرم می کند.

در کنار همه این ها نباید فراموش کنیم که بایدن در یک دوره زمانی در جریان ریاست جمهوری خود، برای یک بازه زمانیِ محدود مجبور شد تا قدرت را به دلیل انجام یک عمل جراحی، به معاونش یعنی کامالا هریس واگذار کند. مسائلی که همه و همه این سوال را برای رای دهندگان آمریکایی برجسته می سازند که آیا واقعا بایدن برای تصدی مجدد کرسی ریاست جمهوری آمریکا فرد مناسبی است؟

این در حالی است که دونالد ترامپ نیز علی رغم سن بالای خود، از سلامت بیشتری از نظر فیزیکی برخوردار است و همین مساله موجب می شود تا وی به گزینه منطقی‌تری برای آمریکایی ها جهت تصدی کرسی ریاست جمهوری کشورشان تبدیل شود. اگرچه که بایدن در رقابت علیه ترامپ فردی بوده که بسیاری او را نه به دلیل شایستگی‌هایش، بلکه به دلیل دفع خطر ترامپ برای آمریکا انتخاب کرده اند. موضوعی که در نوع خود می تواند تا حدی معادلات انتخاباتی را در آمریکا پیچیده تر کند.

نکته دوم اینکه دولت بایدن چه در حوزه سیاست خارجی، و چه سیاست داخلی و حکمرانی آمریکا در حوزه های مختلف این کشور، عملکرد چندان مطلوبی را از خود برجا نگذاشته است. بسیاری بر این باورند که روند افول هزمونی جهانی آمریکا در دوره بایدن سرعت گرفته است. موضوعی که ترامپ نیز مانور گسترده ای را با محوریت آن انجام می دهد و تاکید دارد که اگر وی در قدرت بود، جنگ اوکراین و یا جنگ غزه آغاز نمی شد و یا ایران نمی‌توانست در حوزه برنامه اتمی خود به پیشرفت های قابل توجهی دست یابد.

در عرصه حکمرانی داخلی آمریکا نیز ناکارآمدی های دولت بایدن به ویژه در حوزه اقتصادی سبب شده تا میزان محبوبیت وی به کمترین میزان در دوره ریاست جمهوری اش برسد. این در حالی است که داده های نظرسنجی‌های نهادهای معتبرِ مختلف در آمریکا حاکی از این هستند که ترامپ توانسته به نحو قابل ملاحظه ای از بایدن پیشی بگیرد و خود را به مثابه نامزد پیشتاز انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 آمریکا معرفی کند. البته که حامیان دموکرات ها معقدند که عملکرد ضعیف ترامپ در دوره ریاست جمهوری اش، نتایج خود را در دوره حضور بایدن در قدرت نشان داده و بسیاری از نقاط ضعف در کارنامه دولت بایدن را به معنای واقعی کلمه نمی توان پایِ رئیس جمهور کنونی آمریکا نوشت.

با این همه، واقعیت این است که حداقل شرایط میدانی کنونی در بحبوحه انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 آمریکا حاکی از این است که شانس ترامپ جهت تصدی مجدد کرسی ریاست جمهوری آمریکا بیش از جو بایدن است. موضوعی که لزوما سناریویی مطلوبی برای حکمرانی آمریکایی نیست و می تواند در ادامه راه چالش های جدی را برای آن ایجاد کند. با این حال، بررسی سناریوهای مختلف در این رابطه به ویژه برای دیگر کشورها از جمله ایران جهت اتخاذ رویکردهای مناسب و مقتضی با توجه به تحولات آتی در نظام حکمرانی آمریکایی، از اهمیت زیادی برخوردار است.