به گزارش خبرگزاری موج، سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه صبح امروز (دوشنبه) در نشست خبری گفت: امروز ساعت ۱۱:۳۰ صبح نشست غیررسمی وزرای امور خارجه عضو برجام به صورت آنلاین برگزار خواهد شد که البته به موضوعات خاص و ویژه برجامی تمرکز نخواهد شد بلکه برای بررسی تحولاتی است که در چند ماه اخیر اتفاق افتاده است.

خطیب‌زاده همچنین گفت: در روز چهارشنبه این هفته معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان به ایران سفر خواهد کرد.

وی در پاسخ به سوالی درخصوص سفر وزیر نفت به روسیه و برخی خبرها درباره صادرات ۴.۵ میلیون بشکه‌ای نفت در روز به روسیه، گفت: بعید می‌دانم چنین حجمی از صادرات نفت را داشته باشیم زیرا حجم صادرات نفت ایران در پیک خودش هم مشخص است. وزارت نفت جزئیات سفر وزیر نفت به روسیه را اعلام خواهد کرد.

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: سهم ایران از بازار نفت سهم مشخصی است و ایران این سهم را تضمین خواهد کرد و تلاش می‌کند آنهایی که از دست رفته است را پس بگیرد.

خطیب‌زاده همچنین درخصوص برجام، گفت: برجام موضوعی است که روند خودش را داشته، مذاکره شده، امضا شده، جمع‌بندی و نهایی شده است. سندی که به این مرحله رسیده است نه ما و نه هیچ کشوری دیگری نمی‌تواند حتی فکر کند که قابل بازبینی است.

وی افزود: قطعنامه ۲۲۳۱ روشن است. برجام موضوعی نیست که کسی بتواند دوباره بر سر آن مذاکره کند و بندی را به آن اضافه یا کم کند. برخی علاقه دارند که در برجام تغییراتی اعمال شود ولی ما بارها اعلام کردیم نظرمان قطعی، یقینی و روشن است که برجام مذاکره مجدد نخواهد شد و بهتر است طرف‌های برجامی به انجام تعهدات خود بازگردند.

سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: ایران در همین مقاومت حداکثری که داشت به همه دنیا پیام واحدی ارسال کرد مبنی براینکه درباره امنیت ملی و مصالح عالیه خودش با کسی مذاکره نمی‌کند و خودش تصمیم خواهد گرفت. ایران اولویت‌های دفاعی خود را دارد و همواره در همان چارچوب عمل خواهد کرد.

خطیب زاده در پاسخ به سوال دیگری درخصوص موضع وزارت امور خارجه در قبال سیاست‌های آژانس انرژی اتمی و پارلمان اروپا، گفت: البته روابط ایران و آژانس اتمی یک رابطه کاملا فنی است و ما نیز همواره تاکید کردیم که این روابط فنی باید در همین چارچوب حفظ شود. هرگاه آژانس نگاه فنی به مسائل داشته، روابط ما کاملا مشخص، روشن و عملگرایانه‌ای بوده است.

وی تصریح کرد: از آقای گروسی درخصوص اظهارات اخیر او سوال شد و وی گفت منظورش آن نبوده که برداشت شده است. ما گفتیم برجام نه مذاکره مجدد خواهد شد و نه سندی به آن اضافه می‌شود و آقای گروسی هم تفسیر جدیدی بر اظهارات خودش قرار داد و گفت منظور من درباره مسائل فنی بین ایران و آژانس بود. ما نیز همین تفسیرها را می‌پذیریم.

سخنگوی وزارت امور خارجه  گفت: توصیه ما به آژانس همواره این بوده است که خود را از مباحث و فشارهای سیاسی و از برخی حرکت‌های طرف سوم دور نگه دارند تا هم شان و وزن و اعتبار آژانس حفظ شود و هم روابط فنی با ایران در مسیر خودش ادامه پیدا کند.

خطیب زاده در پاسخ به سوالی مبنی براینکه وزیر خارجه کانادا اظهار کرده که ما باور نمی‌کنیم خطای انسانی در سقوط هواپیمای اوکراینی رخ داده باشد و ممکن است به دیوان بین‌المللی شکایت کنیم، گفت: همه نهادهای جمهوری اسلامی و مقامات ارشد نظام داغدار این واقعا بسیار ناگوار هستند. کسانی که در این حادثه از دست دادیم همه فرزندان این سرزمین بودند و شب و روزی نیست که از اندوه این ماجرا ناراحت نباشیم، ما شریک خانواده‌های داغدار هستیم.

وی افزود: وزارت امور خارجه از همان لحظات اول به دنبال روشن شدن ابعاد آن ماجرا بوده است. البته ابعاد فنی این مساله به سازمان هواپیمایی برمی‌گردد، سازمان قضائی نیروهای مسلح هم باید درخصوص متهمین نظر بدهند، نیروهای مسلح هم درباره این خطای انسانی توضیح دادند. تمام تنظیم و مراحل این گزارش هم توسط آنها درحال جمع آوری و جریان است.

گزارش فنی سقوط هواپیمای اوکراینی به زودی منتشر می‌شود

سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: گزارش فنی درخصوص این حادثه آماده شده است. واقعیت این است که باوجود غم بزرگی که در دل‌های ماست، نهادهای جمهوری اسلامی با دستورات موکدی این مساله را پیگیری کردند و تقریبا هیچ تاریخی درخصوص بررسی این پرونده عقب نیفتاده است، ما تمام تلاش خود را براساس قوانین خودمان و معاهدات بین‌المللی انجام دادیم و بزودی گزارش فنی این مساله هم قبل از یکساله شدن این فاجعه منتشر خواهد شد.

خطیب‌زاده اظهار داشت: این موضوع ساده نیست و پیچیده است و طبیعی است که دستگاه‌های مختلف درحال پیگیری این مساله هستند. بعد دیگر ماجرا اظهارات مداخله جویانه و غیرقابل قبول توسط مقامات کانادایی بوده است. مقامات این کشور تاکنون بیشترین سنگ اندازی و مداخله‌های بیجا را کردند که این مسیر طبیعیِ بررسیِ فنی ماجرا اتفاق نیفتاد.

وی گفت: رفتار مقامات کانادایی کاملا سیاست زده و غیرحقوقی است. جایگاه حقوقی مشخصی ندارند ولی سعی می‌کنند با این اظهارات برای خودشان یک فضایی را درست کنند. متاسفم که برخی سیاسیون سیاست زده کانادا از غم خانواده‌های داغدار این حداثه سواستفاده می‌کنند. درواقع می‌خواهند با این غم برای خود تجارت کنند.

هشدار به وزیر خارجه کانادا

سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: من به وزیر خارجه و دولت کانادا هشدار می‌دهم که درچارچوب یک دولت مشخص پاسخگوی اقدامات خودشان باشند. دولت کانادا تمام همکاری خود را با رژیم کاخ سفید انجام داده است تا دارو به ایران نرسد، تمام تلاش خود را کرده است که کلیه مسیرهای مالی برای انتقال دارو و مواد اولیه به ایران را مسدود کند. این دولت هیچ جایگاهی ندارد که بخواهد از حقوق بشر صحبت کند.

خطیب زاده در پاسخ به سوالی درخصوص قطعنامه حقوق بشری پارلمان اروپا علیه ایران،تاکید کرد: صادر کردن خطابه‌های یک طرفه توسط پارلمان اروپا تکراری و نخ نما شده است و برای ما قابل قبول نیست و ارزشی هم ندارد.

وی افزود: پارلمان اروپا باید زودتر نشان می‌داد که به فکر حقوق بشر است. من به یاد ندارم پارلمان اروپا هیچ قطعنامه‌ای را تاکنون صادر کرده باشد و رژیم گستاخ و هتاک ایالات متحده را برای نقض مبانی ابتدایی حقوق بشر و فشار حداکثری علیه ملت ایران و جنگ اقتصادی محکوم کرده باشد.

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: تاکنون ندیدیم که پارلمان اروپا قطعنامه ای صادر کرده باشد و دولت‌های اروپایی را برای نقض برجام و قرار گرفتن کنار دولت ترامپ برای فشار به ملت ایران، محکوم کرده باشد. من به یاد ندارم وقتی بیماران پروانه‌ای و سرطانی ایران به داروهایی که ساخت کمپانی‌های بزرگ سوئد و دیگر کشورها بود، نیاز داشتند و این کشورها امتناع کردند از فروش این داروها، کسی در پارلمان اروپا قطعنامه‌ای دراین خصوص صادر کرده باشد.

اروپایی‌ها از پشت نفاق بیرون بیایند

خطیب‌زاده گفت: متاسفانه سابقه طرف‌های اروپایی بویژه پارلمان اروپا بسیار تیره و تاریک است. من آنها را دعوت می‌کنم که از پشت این نفاق بیرون بیایند و ببینند که به کدام مسئولیت‌های خودشان عمل کردند. قطعنامه های گزینشی، طرفداری از کارزار ضد اطلاعاتی علیه ایران نه تنها قابل قبول نیست بلکه قویا محکوم است.

وی در پاسخ به سوالی درخصوص خط آهن ترکیه به چین، گفت: کسانی که با جغرافیا و ژئوپلیتیک منطقه آشنا هستند، می‌دانند که ایران همواره چهارراه رفت و آمد بوده است. مزایای ترجیحی ایران در حوزه ترانزیت اصلا قابل احصا نیست. طبیعی است که کشورها تنوع‌سازی مسیرهای خودشان را داشته باشند اما همواره ایران بعنوان کانون ترانزیتی مطرح بوده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: پروژه های ترددی در ایران آنقدر متنوع و زیاد است که خط آهن یک کشور به کشور دیگر برای ما نگرانی ندارد. البته ما باید تلاش خودمان را بکنیم که فضا و زیرساخت‌های خودمان را بیش از پیش آماده کنیم تا مزایای ترجیحی‌مان از بین نرود.

خطیب زاده در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه با توجه به درخواست دولت و موافقت رهبر انقلاب با بررسی مجدد لوایح FATF در مجمع تشخیص، آیا وزارت خارجه برای اقناع اعضای مجمع قرار است استدلال‌ها و تضامین جدیدی ارائه کند، گفت: موضع ما همواره در این خصوص روشن بوده است. از روز اول وزیر امور خارجه و نمایندگان وزارت امور خارجه گفتند که هرچه زودتر بتوانیم این مشکل را حل کنیم به نفع سیستم بانکی و مال ماست.

وی تاکید کرد: وزارت خارجه نظراتش را درخصوص استانداردهایی که همه در جهان عضو آن هستند، به صورت شفاف به نهادها از جمله مجمع تشخیص گفته است.

سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: البته ما فکر می‌کردیم اگر تدبیری اندیشیده می‌شد که نام ایران به لیست سیاه FATF باز نمی‌گشت، قطعا به تدبیر نزدیک بود. الان کار ساده نیست ولی وزارت امور خارجه مجددا تلاش می‌کند و امیدواریم مجمع هم با درنظر گرفتن منافع و مصالح عالی نظام هرچه زودتر تصمیم خودشان را بگیرند.

خطیب‌زاده گفت: ما این مسیر را به صورت فنی باید طی کنیم. البته فشارهایی خواهد بود اما این‌ها مسائل فنی است.

وی در پاسخ به سوالی درخصوص اتهاماتی که در برخی رسانه‌های فارسی زبان به ایران درباره همکاری با یک باند قاچاق مواد مخدر در ترکیه مطرح می‌شود، گفت: این اتهامات رسانه‌ای است و خود رسانه‌ها باید پاسخ این اتهامات را بدهند. من اطلاعی درخصوص این مساله ندارم و مطلب رسمی هم به ما گفته نشده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره موشک‌های پرتاب شده به سمت منطقه سبز بغداد، گفت: اماکن دیپلماتیک بارها در عراق مورد حمله واقع شده است و ایران در این خصوص سیاست یکسانی داشته‌ و تاکید دارد که حمله به اماکن دیپلماتیک و مسکونی مردود است. ولی نوع و زمان این حمله و بدتر از آن، بیانیه وزیر خارجه آمریکا نشان از مشکوک بودن این حمله است. گویی بیانیه‌ای از قبل تنظیم شده است.

خطیب زاده تصریح کرد: اتهامات «پمپئو»، را محکوم می‌کنم. دولت عراق با جدیت و برحسب وظیفه خود، مسببین و آمرین را پیدا می‌کند، از سوی دیگر به رژیم آمریکا هشدار می‌دهم به دنبال آتش‌افروزی و متشنج کردن وضعیت نباشد.

وی در باره مصوبه مجلس در خصوص برجام، گفت: مصوبه مجلس حتماً باید اجرایی شود زمانی که این آیین‌نامه اجرایی به ما ابلاغ شود، حتماً اجرایی خواهیم کرد. همه طرف‌ها باید بدانند در نظام مردم سالار ایران ممکن است نظرات متکثر داشته باشیم اما وقتی تبدیل به قانون شود، موظف به انجام آن هستیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: دولت‌های غربی با این مسائل آشنا هستند، در زمان امضای برجام دیدیم که طرف مقابل چه می‌گفتند و وقتی قانونی در کنگره مصوب می‌شد، اوباما می‌گفت این مصوبه کنگره است. در چارچوب قانون اساسی و براساس اصول حاکم بر جمهوری اسلامی ایران، هر آنچه تبدیل به قانون شود همه مکلف به اجرای آن هستند. در چارچوب منویات مقامات عالی نظام از جمله رهبر معظم انقلاب اجرا می‌شود.

خطیب زاده در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا ایران از دریافت غرامت از آمریکا عقب‌نشینی کرده است، گفت: موضوع خسارت آمریکا در چارچوب فنی خود پیگیری می‌شود.

وی درباره افتتاح دومین گذرگاه میان ایران و پاکستان  نیز، گفت: یکی از اولویت‌های ما حُسن همسایگی است، در این چارچوب پروژه‌های مهمی را طراحی کرده‌ایم. در مرزهای غربی مرزهای فعالی داشتیم اما با پاکستان تنها یک مرز فعال داشتیم. این مسئله در سفر«ظریف» به پاکستان مطرح و مصوب شد.

سخنگوی وزارت امور خارجه اضافه کرد : افتتاح این مرز، مسیر گذرگاه میان ایران و پاکستان را کوتاه‌تر می‌کند و هم در توسعه نوار مرزی و ایجاد امنیت و ثبات، توسعه کلیدی خواهد داشت. این راه را در مرزهای شرقی ادامه می‌دهیم. امیدواریم در این مسیر روابط تجاری منطقه‌ای خود را به سطح قابل قبولی برسانیم.

خطیب زاده درباره وضعیت یک شهروند ایرانی که در غزه زندگی می‌کند و خواستار بازگشت به ایران شده است، گفت: یک اصل اساسی آن است که تمام ایرانیان حق قانونی دارند که گذرنامه و شناسنامه ایرانی داشته باشد، این حق را کسی نمی‌تواند از آنها سلب کند. البته باید اثبات کنند که ایرانی هستند. مسیر کنسولی در این باره شناخته شده است. ممنوعیتی برای دریافت گذرنامه نداریم.

وی درباره اظهارات اخیر «جک سالیوان» مبنی بر شروط آمریکا برای بازگشت به «برجام»، اظهار داشت: اظهارات او را باید دقیق ببینم. آمریکا ناقض فاحش تعهدات خود ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ است و باید به تعهداتش در برجام برگردد. این برگشتن را باید ببینیم و فقط در حرف نباشد. اگر طرف مقابل به تعهدات خود بازگردد، از کاهش تعهدات بازخواهیم گشت.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره خرید واکسن کرونا هم گفت: وزارت خارجه در این حوزه‌ مسئولیت مشخصی دارد و آن، این است در مورد کرونا، رئیس‌جمهور هر هفته مسئله را پیگیری می‌کنند. موضوع واکسن از مجاری مختلف پیگیری شده است. البته وزارت بهداشت باید خودشان در خصوص روند کار توضیح دهند. مسیرهایی که وزارت بهداشت از ما خواسته، بدون وقفه همگی انجام شده است.

خطیب زاده افزود: در موضوع واکسن، در سفر ظریف این مسئله با اولویت مطرح شده است مانند کوبا و چین. البته خرید واکسن پیگیری می‌شود تا به دست مردم برسد.

وی در باره سفر احتمالی وزیر امور خارجه کشورمان به باکو، گفت: سفر ظریف منطقه‌ای است و قطعاً انجام می‌شود. البته باید مقدمات آن فراهم شود اما انجام نشدن آن موجب قطع ارتباطات و تماس‌ها نشده است، امیدواریم با درک شرایط مسیر گفتگو ادامه پیدا کند.

سخنگوی وزارت امور خارجه بابیان اینکه سفرها به کشورهای منطقه در پیش است، گفت: یکی دو کشور سعی می‌کنند به نیابت از دیگران صحبت کنند و ما ارزش برای آن قائل نیستیم. آنچه مربوط به «برجام» است در توافق نوشته شده و چیزی برای آینده نمانده که در آینده گفتگو شود.

خطیب زاده تصریح کرد: کشورهایی که سعی کردند امنیت خود را از بیرون بخرند به ضرر منطقه اقدام کرده و خود منبع تجاوز شدند و سیاست‌های تهاجمی پیش گرفته‌اند و روزی که به این بلوغ برسند که در داخل منطقه مسائل منطقه را حل کنند آن روزی است که می‌توانیم در ترتیبات منطقه‌ای گفتگو کنیم.

وی با تاکید بر آمادگی ایران برای گفتگو با سایر کشورهای منطقه، گفت: آغوش ما همواره برای گفتگو درباره منطقه باز است و همه کشورها باید به واقعیات روی زمین توجه و به اندازه شأن و جایگاه خود صحبت کنند.

سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: جای نگرانی ندارد که به ترتیبات منطقه‌ای برسیم و کشورهای منطقه هر چه زودتر به این ترتیبات منطقه‌ای بپیوندند برای خودشان و منطقه بهتر است.

خطیب زاده در پاسخ به سوالی درباره انتشار گزارش‌هایی مبنی بر اینکه فعالیت‌های جدیدی در سایت غنی سازی فردو انجام می‌شود، گفت: چیز جدیدی نیست و تمام اقدامات ما تحت نظر آژانس است و همه ساخت و سازها زیر نظر آژانس است و به آن اطلاع داده می‌شود.

وی همچنین درباره اخبار منتشر شده مبنی بر سفر قالیباف به روسیه و چین نیز گفت: چنین چیزی نشنیدم و چنین چیزی مرسوم نیست. روئسای مجلس همواره در ظرفیت جایگاه خود سفرهایی داشتهاند و من این ارتباط را نه متوجه شدم و نه شنیده ام.

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره روابط تهران و سوریه و مشارکت پایین ایران در بازسازی این کشور نیز گفت: دیپلماسی اقتصادی مکمل وظایف دستگاه‌های مسئول است. اصل سوال، درباره عملکرد دستگاه‌های مسئول در حوزه سرمایه‌گذاری و تجارت است.

خطیب زاده اضافه کرد: دیپلماسی اقتصادی تمرکز جدی بر این موضوع داشته است. این موضوع حتی در دیدار ظریف با همتای سوری هم، مطرح شد. با این حال وزارت خارجه نمی‌تواند پاسخگوی وظایف دیگر سازمان‌ها باشد.

وی درباره لغو جلسه اقتصادی اروپا با ایران در پی اعدام روح‌الله زم، گفت: سفرای آلمان و فرانسه به دلیل اظهارات مداخله‌جویانه احضار شدند. ما روشن نظر خود را گفتیم و اعلام کردیم که اظهارات آنها را نمی‌پذیریم و درباره اظهارات دو پهلو و دوگانه بارها به آنها تذکر داده شده است. با این گونه اظهارات، مسیر گفتگو معطل می‌ماند و تنها مسیر درست، گفتگو است.

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات اخیر سفیر ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک در خصوص تعهدات اروپا در قالب «برجام» و «اینستکس» گفت: روزی که آمریکا از برجام خارج شد، «موگرینی» و اعضای باقیمانده در برجام چه به صورت مکتوب و چه در ملاقات‌ها اعلام کردند ابعاد رفع تحریمی برجام را تضمین می‌کنند که ایران از برجام خارج نشود.

خطیب زاده با بیان اینکه ما بیش از یک سال صبر کردیم، اظهار داشت: هنگامی که دیدیم طرف‌های اروپایی یا قادر نیستند یا توانایی پایبندی به تعهدات خود را ندارند، برای بازگرداندن توازن به تعهدات دو طرف در برجام برخی گام‌های کاهش تعهداتی را در چارچوب برجام برداشتیم.

وی با بیان اینکه یکی از مواردی که اروپا اعلام کرد می‌خواهد در آن چارچوب، وظایف و تعهدات خود را انجام دهد یک مکانیزم نقل و انتقال مالی بود، تصریح کرد: این سازوکار ابتدا به نام SPV و سپس با نام «اینستکس» شناخته شد. ما نیز از این موضوع استقبال و اعلام کردیم اگر بر این باورند که می‌توانند در قالب «اینستکس» تعهدات خود را عملیاتی کنند، به آنها کمک می‌کنیم. تمامی کمک‌های ما به این برنامه برای ایجاد شرایط متناظر آن در ایران متاسفانه به نتیجه نرسید.

* اروپایی‌ها در اجرای تعهدات خود ناتوان بودند

سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر ناتوانی شدید اروپایی‌ها برای اجرای تعهدات خود در برجام، خاطرنشان کرد: در قالب «اینستکس» یکی، دو تراکنش بسیار ناچیز انجام شد که آن هم کاملاً تحت فشار ایالات متحده آمریکا ناتوانی و بی‌عملی اروپایی‌ها را نشان داد که چیز باارزشی نیست.

خطیب زاده افزود: آنچه نماینده دائمی ما در سازمان ملل متحد اشاره کردند همین نکته است که این موضوع برعهده اروپا است و نشان می‌دهد توان حداقلی را برای کانال مالی که خودشان تبیین کردند، ندارند و این موضوع پس از دو سال مشخص و آشکار است. این نکته در تاریخ روابط ایران و اروپا به عنوان یک موضوع مهم باقی خواهد ماند.

وی درباره راه‌اندازی راه‌آهن ترکیه به چین و طرح برخی مسائل مبنی بر دور زدن ایران در این پروژه، گفت: آنهایی که به جغرافیای منطقه آشنا باشند، می‌دانند که ایران همواره چهار راه رفت‌وآمد منطقه‌ای بوده و از زمان باستان ایران به عنوان شاهراه شرق به غرب و همچنین شمال به جنوب مطرح بوده است.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: مزایای طبیعی ایران در حوزه ترانزیت قابل احصا نیست، البته طبیعی است که برخی کشورها در پی متنوع‌سازی مسیرهای خود باشند اما همواره ایران به عنوان کانون ترانزیت منطقه مطرح بوده و این قابل تغییر نیست.

خطیب زاده با اشاره به افتتاح اخیر راه‌آهن خواف – هرات،افزود: در داخل کشور نیز پیشرفت‌های قابل توجهی در این زمینه شاهد بودیم. برخی اتصالات به منطقه قفقاز و آسیای مرکزی مذاکرات خوبی صورت گرفته یا در خصوص راه‌آهن زاهدان و چابهار و اتصال آن به شمال کشور صحبت می‌شود.

وی با بیان اینکه در ۲۴ آذر نشست سه‌جانبه‌ای با هند و ازبکستان برگزار شد و در خصوص راه‌آهن زاهدان و مسیرهای ترددی از چابهار بحث و تبادل نظر صورت گرفت،گفت: پروژه‌های ترددی و ترانزیتی در ایران به اندازه‌ای گسترده است که مجال توضیح نیست و جای نگرانی در این خصوص وجود ندارد. البته ما باید همچنان به افزایش توانمان در حوزه ترانزیتی ادامه دهیم تا این مزیت ترجیحی ایران از بین نرود.