محمد علی ابطحی در حاشیه بازدیدش از محل برگزاری دوازدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت در سومین روز این دوره جشنواره به خبرنگار سینمایی خبرگزاری موج گفت: به نظر من جشنواره حقیقت، کار بسیار خوبی است که هر سال برگزار می شود و من آن را از جشنواره فجر بیشتر دوست دارم.

وی تشریح کرد: این علاقه به خاطر این است که این جشنواره دو خصوصیت برجسته دارد. یکی اینکه نیروهای بکر اجتماعی، که حرف های نو دارند و خیلی در قالبهای رسمی و سازندگی فیلم جا نگرفته اند، می توانند با ابتکارات خیلی قشنگی، نظراتشان را عرضه کنند. ویژگی بعدی، همین راهکارهای خوبی است که فیلمسازان برای طرح ایده هایشان به کار می برند. به این جهت جشنواره حقیقت، کاملا متمایز است و به کسانی که می خواهند به روایتهای واقعی تری توجه کنند، توصیه می کنم حتما به این جشنواره سری بزنند.

وی افزود: به هر جهت از مسئولین جشنواره هم می خواهم که اجازه بدهند فیلم های مستند، کمی با سعه صدر بیشتری مطرح شوند. چرا که جامعه به تاریخ علاقمند است و اگر تاریخ و سیاست حذف شود، عملا فیلمسازها را به سمت حوزه های خنثی می برند که برای آینده نسل جوان ما آسیب ساز است.

این عضو مجمع روحانیون مبارز در ادامه اظهار داشت: من معتقدم که در جامعه ما ایجاد اضطراب برای فیلمسازان نسل جوان، برای اینکه فیلم سیاسی نسازند یک واقعیت است که در کل می تواند برای نظام آسیب رسان شود.

ابطحی افزود: این که اجازه بدهند فیلم آقای مصباح به نمایش در آید کار بسیار خوبی است اما اگر سال گذشته هم اجازه می دادند که فیلم فائزه هاشمی هم به نمایش در می آمد خوب بود تا آن اثر هم مغبون نمی شد.

چند روایت ناقص که به نتیجه خاصی نرسید

این فعال سیاسی اصلاح طلب که از تماشای فیلم مستند بلند سینمایی زیر صفر مرزی آمده بود، در مورد این مستند گفت: این مستند را دیدم و تصور می کنم چند روایت ناقص در کنار هم قرار گرفته بود که هیچ موضوعی را مشخص نمی کرد. اگر پردازش خاصی به موضوع سردار شهید علی هاشمی می شد و نتیجه مشخصی در کنکاش از اینکه چرا به او اتهام جاسوسی زدند بدست می داد یا تحقیقی پشت این فیلم بود خیلی خوب بود.

وی افزود: من فکر می کنم کارگردان این فیلم، وقتی به خوزستان رفته و تصاویر زیبای آنجا را دیده، فراموش کرده که هدف فیلم چه بوده است. یا اینکه خواسته برای آن تصاویر، مطلبی درست کند و آن مطالب هم انتقادی باشد.

ابطحی ادامه داد:  این اثر نتوانسته بود به ماجرای سردار علی هاشمی به خوبی بپردازد و روشن نبود که چرا این فرمانده متهم شد و چگونه رفع اتهام شد؛ که اگر با تحقیق به این موضوع می پرداخت می توانست فیلم مناسب و خوبی باشد.

این فعال سیاسی تصریح کرد: این فیلم نکته مشخص دیگری هم داشت و آن هم اینکه، یکی از افرادی که در این فیلم، در رابطه با جنگ صحبت می‌کرد و گویا اتفاقا سمتی هم در وزارت دفاع داشته است، به نحوی سخن گفته که انگار همه اتفاقات جنگ به دست ما بوده و اصلا صدامی وجود نداشته که به ما حمله کرده است! و یا اینکه ما می توانستیم با دیپلماسی از همه تراژدی جنگ جلوگیری کنیم و نکردیم!

محمد علی ابطحی افزود: من در مورد اینکه برخی بی لیاقتی ها، بی تصمیمی ها و کم تجربگی ها، آسیب های زیادی به نیروی انسانی، اقتصادی و نظامی ایران زد هیچ شکی ندارم، ولی فکر می کنم مبالغه در این امر هم درست نیست. در این فیلم یک جاهایی بود که، کاملا به این نتیجه می رسیدیم که این جنگ را ایران شروع کرده، ایران حمله کرده و ایران نگذاشته که تمام شود و بحران را آفرینی کرده است؛ که من معتقدم این یک بی انصافی در حق جنگ و مسئولین و شهدای آن بود.

وی در ادامه اظهار داشت: این مصاحبه شونده در مورد جنگ خیلی مسئله را بد مطرح می‌کرد و گرچه بعد از این مسائل برخی از سخنانش در مورد مشکلات مردم درست بود. اما این فیلم نه تنها مرور زندگی آن شهید را نیمه و ناقص گذاشت، بلکه اگر می خواست به دلایل جنگ و ادامه و پایان آن هم بپدازد، آن وقت ما با یک محتوای دیگر روبرو بودیم که باز هم نمی توان تنها به دو سخنرانی صدام و یک نامه مشهور بسنده کنیم.

مگر با یک نامه کسی جنگی را شروع می کند؟ جنگ زمینه، ظرفیت و حمایت می خواهد و این طور نیست که بگوییم اگر بعضی از حرف ها زده نمی شد، جنگ نمی شد.

ابطحی در پاسخ به این سوال که این فیلم را از نظر هنری چگونه ارزیابی می کنید گفت: از نظر هنری به نظر من این یک مستند کامل نبود و فقط راش تعدادی مستند زیبای آرشیوی را به هم چسبانده بود.

شایان ذکر است مستند زیر صفر مرزی ‌این مستند به نویسندگی و کارگردانی مهدی افشارنیک و تهیه کنندگی علی جلیلوند، در بخش آوینی دوازدهمین جشنواره سینماحقیقت پذیرفته شده است.

در خلاصه داستان این فیلم آمده است:

«محمود درویش نویسنده عرب می گوید جنگ پایان خواهد یافت و سران جنگ با یکدیگر دست خواهند داد...

‌و از خاکستر جنگ تنها چیزی که می‌ماند؛ پدر و مادری پیر است که چشم انتظار پیکر فرزند شهیدشان‌اند!

بانوی بیوہ جوانی که چشم انتظار همسر محبوب‌اش است!

‌فرزندان یتیمی که چشم انتظار پدر قهرمان‌شان‌اند!

‌و من نمی‌دانم چه کسی وطن را فروخت!

‌ولی می‌دانم چه کسی هزینه جنگ را پرداخت!»

گرچه در اطلاع رسانی‌های دیگر این فیلم و اخباری که تا پیش از جشنواره از آن منتشر می شد تاکید بر این بود که مستند زیر صفر مرزی روایتی از سردار شهید علی هاشمی است.