محمدحسین رحیمیان، شاعر نسبتا جوان اشعار آئینی است که سروده هایش توسط بسیاری از مداحان مشهور و گمنام استفاده می شود. این شاعر در مورد نحوه ورودش به این حوزه به خبرنگار فرهنگی خبرگزاری موج گفت: آشنائی ام با شعر آئینی از طریق شرکت در جلسات، بویژه مجالس حاج محمود کریمی بود که به دلیل نزدیکی محل برگزاری به منزلمان، در نوجوانی بسیار به آنها علاقمند بوده و به این مجالس می رفتم. بعد با انتشارات «آرام دل» آشنا شدم. در دهه هشتاد که در حال تحصیل در مقطع دبیرستان بودم، اوج این علاقمندی و پیگیریم بود که چون آن زمان اینترنت فراگیر نشده بود کار به آسانی این روزها نبود، مدام به میدان انقلاب می رفتم و هر از گاهی که به مناسبت های مختلف جزوه ای منتشر می کردند را تهیه می کردم. به اشعار آقایان محمد لطفی و لطیفیان بسیار علاقمند بودم و  از کتاب «سه نقطه» علی اکبر لطیفیان استفاده زیادی برده ام که فکر کنم اولین کتابشان هم هست و من هم اکثر شعرهایش را حفظ کرده و خودم را خیلی مدیون این کتاب می دانم.

وی با تاکید بر اینکه یک شاعر خودآموخته است، افزود: ترکیب بند گفتن را هم از مطالعه کتاب های آقای لطیفیان و هم شرکت در مجالس آقای کریمی آموختم.  بعدها و در اوایل دهه ۹۰ در جلسه ای به نام «حلقه ریان» که توسط محمد صمیمی برگزار می شد شرکت کردم و خیلی چیزها بویژه در زمینه سبک از ایشان آموختم که به همه علاقمندان هم پیشنهاد می کنم.

شعر آئینی باید به روز باشد اما در ورطه جناح بندی سیاسی نیفتد

رحیمیان در مورد ویژگی های شعر آئینی بویژه اشعاری که برای مراسم عزاداری امام حسین (ع) سروده می شود، گفت: اگرچه روایت اباعبدالله هیچ وقت تکراری نمی شود اما ما نباید هر سال به واگوئی مسائلی تکراری بپردازیم بلکه به نظر من این شعر آئینی باید به کار امروز مردم هم بیاید و به نحوی ضمن آشنائی با ظلم، ظالم امروز را هم بشناسند. همانطور که جریان شکل گیری انقلاب از طریق جلسات مذهبی بود و نوحه معروف «حسین سرباز ره دین بُوَد ... عاقبت حق طلبی این بُوَد» با زندگی روزمره مردم عجین شد و باعث شد تا روحیه انقلابی شکل بگیرد و از طرفی نیروهایی تربیت شدند که در جبهه های جنگ حضور یافته و تا امروز هم این تاثیر ادامه پیدا کرده و افرادی همچون شهید حاج قاسم سلیمانی و مدافعان حرم از تربیت شدگان روضه های امام حسین (ع) بودند. من معتقدم اگر به این ویژگی شعر آئینی توجه بیشتری می شد خیلی از مشکلات امروز جامعه ما وجود نداشت.

وی ضمن تائید اینکه لازمه سرودن چنین اشعاری دقت زیاد و مطالعه وسیع است، تاکید کرد: البته سرودن چنین اشعاری از حساسیت خاصی هم برخوردار است و این موضوعات باید در پرده و لایه های پنهان شعر بیان شود و وارد جناح بندی های سیاسی نشود. منظورم این است که می توان و باید به موضوعات روز پرداخت اما نباید اجازه داد که اصل موضوع شعر، مصادیق رخ دادهای سیاسی و اجتماعی باشد و امام حسین (ع) در آنها به حاشیه برود. همانطور که نسل های قبل از ما به خوبی این کار را انجام داده و ضمن اینکه راه را به مردم نشان داده اند از مصائب امام حسین هم به خوبی گفته اند.

لزوم تاکید بر مضمون اشعار آئینی بجای نت آنها

این شاعر جوان در مورد اهمیت توجه بیشتر به محتوا نسبت به نت اشعار آئینی گفت: اگر دقت کنیم می بینیم که اگر مجالس اشخاصی همچون حاج محمود کریمی از تاثیر بیشتری برخوردارند به این دلیل است که محتوای شعر بر نت اشعار غلبه دارند گرچه مداحان اهل بیت باید بر اصول و سبک های خواندن مسلط باشند اما من هنگام سرودن اشعارم بیشتر به مضمون توجه دارم و برایم پرداختن به یک سبک خاص اهمیت چندانی ندارد همانطو رکه اگر عده ای در نقد سروده هایم بگویند که در سبک قوی نیستند.

وی در انتقاد به بسیاری از اشعار نوحه های جدید گفت: من نسبت به بسیاری از نوحه های امروزی نقدی دارم که  یک بحث تخصصی است و مداحان و شاعران بیشتر متوجه می شوند و آن این است که معمولا بند اول نوحه های حتی مداحان خیلی مطرح، خیلی قوی است اما از نظر شعری بندهای دوم و سوم آنها ضعیفتر می شود که خوب نیست. اگر یک شاعر بتواند یک موضوع را در سه بند به خوبی بیان کند یا اینکه در هر بند به موضوعی، به خوبی بپردازد نتیجه بهتری عاید می شود.

محمد حسین رحیمیان در آسیب شناسی این مسئله گفت: اگرچه خدا را شکر، این روزها نت ها و ملودی ها خیلی قوی شده اند اما مضمون بسیاری از اشعار به همان نسبت غنا ندارند که شاید به دلیل زمان کم سرودن این اشعار باشد. همانطور که برای من هم خیلی پیش آمده که مثلا یکی از آقایان دو ساعت قبل از برپائی جلسه ای با من تماس گرفته و در خواست یک شعر کرده است. در این زمان کم در مورد بند اول خیلی فکر کرده ام اما برای ساختن بندهای دوم و سوم به دلیل ضیق وقت، ابیاتی را سروده ایم که آن مداح بتواند بخواند و کارش راه بیفتد که البته این یکی از مشکلات است.

در پاسخ به لطف اباعبدالله، اشعارم را به رایگان در اختیار علاقمندان می گذارم

رحیمیان در پاسخ به این سوال که آیا هنگام سرودن شعر ، به شخص مداح خاصی هم فکر کرده و مختص او می سراید گفت: واقعیت این است که من ارتباط خاصی با افرادی همچون محمود کریمی یا مجید بنی فاطمه ندارم و دوستانی لطف می کنند و اشعار مرا به این عزیزان ارائه کرده اند. معمولا خیلی کم پیش می آید که شعر سفارشی بگویم، مگر در برخی موارد خاص که عزیزی تماس گرفته و از من خواسته که برای ده شب اول محرم، ده نوحه برایش درست کنم. در چنین حالتی باتوجه به آشنایی که با جلسات دارم، فضای جلسات آن شخص و بویژه سبک او را لحاظ می کنم. اما در اشعار کلاسیکی که می گویم فرد خاصی را در نظر نمی گیرم، به دلیل انکه از قبل از مناسبت آماده شان می کنم و در اینترنت و فضای مجازی به اشتراک می گذارم؛ برخی از دوستان هم از همانجا برداشته و می خوانند بدون اینکه من بدانم که البته کار خیلی خوبی می کنند و اجرشان هم با حضرت زهرا (س).

وی با تاکید بر اینکه اشعارش به رایگان در اختیار علاقمندان قرار می گیرد، اظهار داشت: چه اشعار من و چه بسیاری از دوستان دیگر به رایگان در اختیار مداحان قرار می گیرد و همانطور که عرض کردم من شعرهایم را در کانال شخصی یا صفحه اینستاگرامم منتشر می کنم تا هر کس که علاقمند بود از آنها استفاده کند. به عقیده بنده وقتی سید الشهداء این لطف را در حقم کرده که بتوانم برایش شعری بگویم، چه اشکالی دارد که بقیه هم از این اشعار استفاده کنند؛ همانطور که حاج غلامرضا سازگار اشعارشان را در چند جلد کتاب «نخل میثم» منتشر کرده اند و همه ایران از آن بهره‌مند می شوند و طبیعتا برکت این کار هم با خودش می آید.

وی در مورد تعداد اشعاری که در سال می گوید گفت: من کار سرودن اشعار مناسب محرم و صفر را معمولا از فردای شب قدر و هفته آخر ماه رمضان شروع می کنم و در بسیاری از موارد تا پایان دهه اول محرم ادامه پیدا می کند همانطور که هنوز اشعار امسالم به طور کامل آماده و منتشر شده است. در مورد مناسبت های دیگر هم سعی می کنم که از دو هفته قبل هر کدام از آنها شروع کنم و معمولا سعی می کنم که برا یهمه ولایت ها یک مربع ترکیب بند بنویسم و در اختیار دیگران قرار بدهم.

این شاعر آئینی در مورد تجربه حضورش در قاب تلویزیون گفت: برنامه ستایش نور توسط موسسه قدیم الاحسان تولید و از تلویزیون پخش شد که هنوز هم ادامه دارد و مربوط به شعر خوانی تعدادی از شعرای آئینی بود که شعرخوانی من هم به سه مناسبت اربعین، ولادت امام باقر و امام صادق (ع) در آن میان بود و تا کنون پخش شده است.

امسال بهترین مجالس عزاداری را شاهد خواهیم بود

وی در مورد وضعیت مجالس عزاداری امام حسین (ع) در سال جاری و وضعیت کرونایی گفت: به نظر من به رغم شرایط سخت لحاظ شده که چاره ای هم جز آن وجود نداشت، مراسم محرم امسال یکی از بهترین ها خواهد شد. برگزار کنندگان روضه های امام حسین نشان دادند که مطیع امر رهبری هستند و اگر شرایط سخت تر از این هم بشود رعایت خواهند کرد. الان هم شاهدیم که چه جلسات کوچک و یا بزرگ با رعایت سخت ترین پروتکل ها در حال برگزاری است.

رحیمیان با بیان اینکه رو سیاهی برای زغال خواهد ماند، ادامه داد: دشمنان اهل بیت (ع) که تلاش بسیاری کردند تا جلسات امام حسین (ع) برگزار نشود می بینند که اتفاقا این مراسم به بهترین شکل ممکن در حال برگزاری است.

شعری که در محضر آقا خوانده شد در حالی که  شاعرش حضور نداشت!

وی در مورد اینکه آیا خاطره خوشی از زمانی که اشعارش توسط افرادی که نمی دانسته خوانده شده و او متوجه شده است دارد گفت: بله چندباری این اتفاق رخ داده که در ذهنم مانده به عنوان مثال دوستی دارم که خود خواننده نیست اما ارتباط خوبی با مداحان دارد و بعضا شعرهای مرا به آنها می دهد و بیشتر اوقات هم د رکربلا حضور دارد. روی این دوست با من تماس گرفت و گفت هر موقع که حرم حضرت عباس می آیم یاد شعر تو می افتم و شاید شعرت را بیش از زیارت نامه خوانده باشم که این شعر را خواند:

شاه قامت قیامتی داریم

دلبر با ابهتی داریم

ریزه خوار جناب عباسیم

وه چه رزق و ضیافتی داریم

نسل در نسلمان ابالفضلی است

در این خانه قدمتی داریم

قسمت کار ما گره نشود

یاور با محبتی داریم

ورد لبهایمان ابالفضل است

هر زمانی که حاجتی داریم

آرزوی بهشت را نکنیم

زیر این خیمه جنتی داریم

وسط روضه های تاسوعا

آرزوی شهادتی داریم

تاکه دست بریده یاور ماست

انتظار قیامتی داریم

خاک سرداب علقمه نشدیم

از خدا ما شکایتی داریم

یکبار دیگر هم به چند سال پیش بر می گردد که در مجلس حاج محمود کریمی حضور داشتم -البته این مجلس را بسیار دوست دارم و زیاد به آنجا می روم- که برای اولین بار بود دیدم یکی از اشعارم را خواند. شعری که برای حضرت ام البنین سروده بودم و حاج محمود به بهترین شکل آن را اجرا کرد. شعری که به صورت خام سروده شده بود اما ایشان برایش سبک گذاشته بود و به صورت واحد خواند:

قدم اگر خمید، فدای سر حسین

جانم به لب رسید، فدای سر حسین

ام البنین سابق این شهر عاقبت

شد مادر شهید، فدای سر حسین

یک چند وقتی است در این شهر هیچ کس

لبخند من ندید، فدای سر حسین

هر جملۀ بشیر مرا پیر کرده است

مویم شده سفید، فدای سر حسین

گلچین چهار تا گل گلخانۀ مرا

چه وحشیانه چید، فدای سر حسین

هر شب به یاد عمر کم ناز دانه ها

اشکم به رخ چکید، فدای سر حسین

هر شب به یاد تشنگی کودک رباب

خواب از سرم پرید، فدای سر حسین

عباس پاسبان حرم شد به جای من

دستش اگر برید، فدای سر حسین

گویند جا شده به مزار محقری

آن قامت رشید، فدای سر حسین

یکی دیگر از اتفاقات خاطره انگیزم در این مورد بر می گردد به زمانی که در دیدار مداحان با آقا، این چند بیت از بنده را حاج احمد واعظی در محضر مقام معظم رهبری خواند. خیلی برای خودم جالب بود در حالیکه خودم در آن جلسه حضور نداشتم و کلیپش را در فضای مجازی دیدم .

به نام قبله ایرانیان به نام حرم

به نام خادم و جارو کش و غلام حرم

به نام پنجره فولاد و لطف بسیارش

به نام این خیر علی الدوام حرم

تو بیمه کرده ای آقا تمام ایران را

خدا نگیرد از این مملکت خراسان را.