، محمدمهدی اسماعیلی در دومین همایش ملی انقلاب اسلامی و افق تمدنی ضمن تبریک فرارسیدن دهه فجر، اظهارداشت: انقلاب اسلامی ما انقلابی تمدنی و از جنس بعثت انبیاست و تحولی صرفا سیاسی یا طبقه‌ای به‌ شمار نمی‌رود.

وی گفت: مهمترین ویژگی انقلاب اسلامی ایران مردمی بودن و حضور مردم در عرصه‌های مختلف است که با حضور مردم در انقلاب ما با انقلاب فرانسه، انگلیس و روسیه قابل قیاس نیست، انقلاب اسلامی ایران به واسطه گذشته خود نظیری در مقایسه با سایر انقلاب های دنیا ندارد؛ شباهت هایی دارد اما منحصر به‌فرد است.

اسماعیلی با اشاره به دلایل پیشرفت در دوره‌های تاریخی مختلف اسلام افزود: عدالت، عقلانیت، معنویت و متصل به منبع وحی، شریعت و فقه جزو عوامل پیشرفت به‌شمار می‌رود چراکه فقه، پیشانی حرکت تمدنی اسلامی است و این عناصر ذیل اتصال به فقه و شریعت، تمدن سازی را سازمان داد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: به عنوان مثال در قرن سوم تا پنجم هجری اندیشمندی به نام فارابی ظهور کرد که پیرو مکتب اهل بیت است و زمان دولت حمدانی شیعی می‌زیسته است، ابن‌سینا و ابوریحان در زمان دولت آل‌بویه که حکومتی شیعی بود بروز و ظهور پیدا کردند، در غرب دنیای اسلام نیز شاهد بروز و ظهور ابن‌رشد ذیل دولت فاطمی مصر هستیم.

وی گفت: همه این عناصر به شکل نسبی در این دوره‌ها وجود داشت؛ به عنوان مثال در راستای آزادی بیان زمانی که دولت آل‌بویه سرکار بود مناظرات علمی و مکاتب بزرگ مدرسه‌ای برای مباحثات راه انداختند و در راستای گسترش علم در سایه عقلانیت تلاش زیادی صورت گرفت.

اسماعیلی با بیان اینکه این عناصر در آغاز دوره فقه شیعی با شیخ مفید و مکتب کلامی بغداد موج می‌زند، افزود: پس از آن به دوره قشری‌گری و حکومت های سلجوقی و غزنوی که ماهیتی ضدعقلانی داشتند و سپس به حمله مغول‌ها می‌رسیم.

عضو هیات امنای دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه از قرن هفتم تا دهم دوره تحول فرهنگی در ایران رخ داده و تغییر جهت به سمت شکل گیری فرهنگی نو صورت گرفت، اظهارداشت: در همین راستا مکتب اهل بیت (ع) گسترش یافت و اهل سنت دوزادهم امامی به وجود آمد.

وی گفت: در همان زمان میرحیدر آملی مسئله سازگاری فقه و عرفان را بیان می‌کند که نتیجه همه این مسائل روی کار آمدن دولت ملی_شیعی صفوی در قرن دهم هجری است که دوره اوج تمدنی در آن زمان به‌شمار می رود؛ در همان دوره به عنوان مثال در میدان امام اصفهان همنشینی کامل بین عناصر مختلف را می‌بینیم؛ «مسجد» راس میدان به عنوان نماد توحید قرار دارد، سمت دیگر مسجد شیخ لطف‌الله جانمایی شده که جنبه فرهنگی آموزشی دارد، روبه رو عالی قاپو مظهر سیاست قرار دارد و جنوب میدان «قیصریه» که نشانگر بازار و اقتصاد است طراحی شده که بیانگر آن است که اقتصاد، سیاست و فرهنگ ذیل توحید قرار دارند.

اسماعیلی افزود: در همان زمان نظام مدنی شیعی بروز و ظهور پیدا می‌کند اما وقتی به قشری‌گری می‌پردازد افول می‌کند که به سقوط پایتخت این حوزه فکری منجر می‌شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: در دوره سوم زایش تمدنی قرار گرفته‌ایم؛ انقلاب اسلامی نتیجه حرکت بیش از صد ساله‌ای بوده که با پیروزی مکتب عقلی، اجتهادی و اصولی در حوزه شیعی غلبه پیدا کرده و از مرحوم وحید بهبهانی تا آیت الله بروجردی ادامه داشت که در وجود امام خمینی (ره) به قله خودش رسید و امام میراث دار چنین جایگاهی تاریخی است.

وی با بیان اینکه فقه، عرفان و فلسفه در وجود امام راحل همنشین بود و آغاز انقلاب اسلامی آغاز دوره‌ای جدید است، اظهارداشت: اختلاف نظر ما با برخی از سیاستمداران و وارثان جریان روشنفکری همین نقطه است، این جریانات انقلاب را پایان کار و آغاز دولت‌سازی، پذیرش نظم جهانی و اقتضائات بین المللی می‌دانند اما ما انقلاب اسلامی را آغاز جریانی جدید می‌دانیم.

اسماعیلی با تاکید بر اینکه از انقلاب اسلامی باید به تمدن اسلامی برسیم، افزود: امروز جایگاه ما جایگاه برتری است؛ در گام دوم انقلاب اسلامی با کلید واژه تحول با سرعت به پیش می‌رویم؛ قصه غزه الهیات فرهنگی جدیدی را به‌وجود آورد و غربی‌ها که تلاش می‌کردند دنیا را دهکده جهانی نشان دهند، را شکست داد، این مسأله نشات گرفته از ماهیت شالوده شکن انقلاب اسلامی است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در مقابل ما غربی قرار گرفته است که نهایت توحش را در وجود خود جای داده، گفت: حاصل تمدن غربی فروپاشی خانواده است، به چه علت عفت محل نزاع ما با غرب است؟ چون عفت، حیا و حجاب مهمترین سنگر گفتمانی ما در مبارزه با غرب است به همین دلیل در راستای تلاش برای پیروز شدن بر این ارزش‌ها علیه ما لشکرکشی و فتنه انگیزی کردند.

وی با تاکید بر اینکه از خانواده صیانت می‌کنیم تا پاکی این نهاد حفظ شود، اظهارداشت: رئیس جمهور در سخنان سال گذشته خود در سازمان ملل بر پایبندی بر خانواده تاکید کردند؛ ما براساس این نگاه می‌توانیم موج‌های جدید همگرایی را در دنیا سامان دهیم.

اسماعیلی افزود: عضو پیمان بریکس هستیم که کشورهای بزرگی عضو آن هستند؛ می‌توانیم این کانون‌های جدید را حول مفاهیم بلند برخاسته از مکتب وحیانی در دنیا جلو ببریم و تنها نباید به این مسایل به عنوان زمینه‌های همگرایی اقتصادی نگاه کنیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه تمدن غرب از نفس افتاده است، گفت: ماموریت انقلاب اسلامی ماموریتی فرهنگی تمدنی است و ما باید از همه این ظرفیت‌ها استفاده کنیم.