، سنگ نوشته باستانی مردوک آپال آیدین یا کودورو که در زبان اکدی به معنای سرحد و مرز است، در سال ۱۳۴۵ شمسی در شمال سرپل ذهاب کشف شده وبیانگر لین مهم است که منطقه مذکور در هزاره دوم پیش از میلاد مسیح تحت تسلط پادشاهان کاسی بابل بوده است.

این سنگ نوشته ها(کودور) علاوه بر مشخص کردن حدود زمین های زراعی، مرز سرزمین تحت حاکمیت یک حکمران را نیز مشخص می کردند، در واقع کودروهای کشاورزی سنگ نوشته های ساده هستند اما کودروی کشف شده در سرپل ذهاب به دلیل داشتن حکاکی، سیاسی محسوب می شود.

داریوش فرمانی مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان در مراسم رونمایی از این اثر تاریخی مهم در استان کرمانشاه گفت: حوزه میراث فرهنگی استان در سال جاری اتفاقات و اکتشافات خوبی را تجربه کرده که برخی از آنها حتی می تواند معادلات تاریخی جهان را جا به جا کند.

وی از کشف محوطه بزرگ پارینه سنگی در شهرک پردیس کرمانشاه نام برد و گفت: قدیمی ترین آثار پارینه سنگی مربوط به ۲۰۰ هزار سال پیش است اما آثار کشف شده در این محوطه قدمتش به یک تا یک و نیم میلیون سال پیش بر می گردد که درنوع خودش بی نظیر است و آثار پارینه سنگی قدیم، میانی و جدید به توالی در آن وجود دارد.

وی افزود: کاوش در تپه تیلینه کرمانشاه و کشف چهار هزار مهر گلی و ۴۰۰ مهر سالم مربوط به خمره ها و انبارهای مواد غذایی کشف شده است که نشان از اعداد شمارشی دارند و می تواند زمینه پیدایش خط باشد.

مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمانشاه با تاکید بر تفییر نگاه مسئولان به میراث فرهنگی در راستای مسیری برای توسعه استان، گفت: در دیدار با سفیر تاجیکستان پیشنهاد شده تا جشن بزرگ نوروز در کرمانشاه برگزار شود و در حال حاضر ثبت جهانی محور ساسانی و اسب کرد در دست پیگیری است که برای جلب نظر کارشناسان یونسکو حداقل به ۳۱۵ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

در ادامه مراسم پژوهشگر میراث فرهنگی در خصوص کم و کیف  این سنگ نوشته قدیمی گفت: حدود سه هزار سال پیش که در جهان خط و کتابت جایگاهی نداشت در کرمانشاه خط و کتابت رایج بوده است واین سنگ نوشته مختص نشانه گذاری بین مزارع و حدود املاک زراعی است.

دکتر محمد امین میرقادری گفت: کودروها یا سنگ مرزها بین سال های ۲۱۰۰ تا ۲۹۰۰ پیش از میلاد مسیح کاربرد معاملات ملکی داشته و مختص طبقه خاصی از جامعه بوده است و در ایران فقط در شوش و سرپل ذهاب کودرو یافت شده است و جنس عموم آنها از سنگ است اما نمونه گلی آن را نیز داریم.

وی نام های نوشته شده در این سنگ نوشته را منطبق با نام های باستانی منطقه سرپل ذهاب دانست و افزود: تاریخ کودرو سرپل ذهاب به ۱۱۶۰ پیش از میلاد مسیح بر می گردد و نشان می دهد که سرپل ذهاب یک منطقه مرزی بسیار مهم در ایران باستان بوده که از آن به عنوان دروازه آسیا در تجارت بین غرب و شرق نام برده شده است.