موج گزارش می دهد:
میزان کار مفید کارمندان ادارات ایران، استاندارد نیست
در تعریف علمی"ساعت کار" به مدت‌زمانی گفته می‌شود که فرد مشغول کار است و درازای آن حقوق می‌گیرد و متأسفانه اطلاعات آماری نشان می‌دهد کار مفید ایرانیان در مقایسه با بسیاری از کشورها مانند ترکیه، ژاپن، کره جنوبی، چین و حتی پاکستان و افغانستان بسیار کمتر است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج کرمانشاه، شنیدن گلایه‌های مردمی از نحوه کار کارمندان، بیانگر معضل چندان بزرگ و مربوط به اداره فلان و یا سازمان بهمان نیست، همه ما روزانه اگر به‌ضرورت احتیاجمان به کارمندان بخش‌های دولتی در حوزه‌های مختلف اطلاع‌رسانی، خدماتی و ... بیفتد، این درد دل‌ها را به نجوا یا بلند از برخی افراد و کارمندان می‌شنویم و از کنار آن عبور می‌کنیم...
" خدا شاهدِ برای کارشناسی یک‌خانه که در ظاهر هیچ مشکلی ندارِ، سه‌ماهه علاف شدم، هرروز یک بهانه میارند؛ دیر آمدی... آقا بزار برسیم سرکار بعد رو سرمان را بگیرین، وقت صبحانه است... امروز آقای فلانی رفته جلسه... فردا کلاس دارند... وقت نمازِ... سیستم قدیمیِ اصلاً بالا نمی‌آد... برو فردا بیا...نمی‌دانم ناخواسته چه گناهی کردم که این‌طور گرفتار شدم، نه میتانم برم سرکار و خرج زن و بچه را در بیارم، نه میتانم قضیه را ول بکنم، فردا هزار جور نامه و ابلاغیه جریمه میاد که چرا پیگیر نیستی..."
" خدایش، این پولی که بعضی از کارمندا میخورن و به خورد خانواده‌شان میدن، مطمئن‌اند حلالِ... آخه کجای دنیا، کارمند تو هفت روز هفته سه روزشم به‌زور پشت میزشِ... اگر دری به تخته‌ای بخوره و نیت بکنن که بیان سرکار و تازه به تعطیلی‌ها نخورن، یا مشغول گپ و گفت‌وگو با همکارای دیگر هستند و یا در اتاق حضور ندارند، یا محتاج به مرخصی ساعتی‌اند و مشغول به مأموریت هستند...یکی نیست بگه آخه بنده خدا، گناه من ارباب‌رجوع چیه که از بد روزگار گره کارم با دستای تو باز میشه... "
" یه جایی مطلبی را دیدم که نوشته بود، وزیر ژاپن شخصاً در یک اداره‌ای که کارمندش بی‌احترامی به ارباب‌رجوع کرده بود، حاضر شد و عذرخواهی کرد... عذرخواهی مقامات از کم‌کاری زیردستانشان پیش کش، هر جا میری لیست بلندبالا از تهدیدهای جریمه متقاضیان در اعتراض به پرسنل اداره نصب شده و این یعنی اینکه اگر توی سرمان هم زدند اجازه اعتراض نداریم والا سروکارمان با جلب و جریمه و خسارتِ..."
براساس آیات قرآن کم کاری نهی شده است
اشاره ای کوتاه به قرآن کریم و مساله مربوط به کار کردن می کنیم: اگر انجام کارهای شخصی باعث کم کاری شود، نوعی کم فروشی نموده، خداوند متعال کم فروشی را مذمت نموده اند: «وَیْلٌ لِّلْمُطَفِّفِینَ؛ (1) واى بر کم فروشان» و در وصف کم فروشان در آیه بعد می فرماید: «الَّذِینَ إِذَا اکْتَالُواْ عَلىَ النَّاسِ یَسْتَوْفُونَ (*) وَ إِذَا کاَلُوهُمْ أَو وَّزَنُوهُمْ یخُْسِرُونَ (2)؛ آنان که وقتى براى خود پیمانه مى‌کنند، حق خود را به طور کامل مى گیرند. امّا هنگامى که می خواهند براى دیگران پیمانه یا وزن کنند، کم مى گذارند.»
بنابراین کارمندی که حقوق خود را به طور کامل دریافت می کند؛ اما در انجام کارها به واسطه انجام کارهای شخصی در حین کار یا عوامل دیگر کم کاری می کند، نوعی کم فروشی نموده و از این حیث مورد مذمت آیات الهی قرار می گیرد.
با سیر اجمالی در تجربه تاریخی انقلاب اسلامی به سخنرانی امام خمینی (ره) در روز ششم خردادماه سال 1358 با پرسنل شهربانی کاشان در قم رسیدم، ایشان فرموده بودند: «کاری بکنید که دل مردم را به دست بیاورید. پایگاه پیدا کنید در بین مردم. وقتی پایگاه پیدا کردید خدا از شما راضی است. ملت از شما راضی است. قدرت در دست شما باقی می‌ماند... گمان نکنید که شما صاحب‌مقام هستید، منصب هستید باید به مردم فشار بیاورید. هر چه صاحب‌منصب ارشد باشد باید بیشتر خدمتگزار باشد. مردم بفهمند که هر درجه‌اى که این بالا مى‌رود با مردم متواضع‌تر مى‌شود. اگر یک همچو کارى شد و یک چنین توجهى به مسائل شد و یک همچو عبرتى از تاریخ براى ما شد، هر قوه‌اى پایگاه ملى پیدا مى‌کند؛ و پایگاه ملى حافظ اوست؛ حفظ مى‌کند او را.»
در تعریف علمی"ساعت کار به مدت‌زمانی گفته می‌شود که فرد مشغول کار است و درازای آن حقوق می‌گیرد. هرچه میزان کار مفید افزایش یابد بهره‌وری مجموعه و نیروی کار به همان نسبت بالا می‌رود" و متأسفانه اطلاعات آماری نشان می‌دهد کار مفید ایرانیان در مقایسه با بسیاری از کشورها مانند ترکیه، ژاپن، کره جنوبی، چین و حتی پاکستان و افغانستان بسیار کمتر است.
واقعیت این است که بامطالعه سیر و روند توسعه جوامع پیشرفته همچون برخی کشورهای شرقی و جنوب شرقی آسیا همچون کره، ژاپن، چین و... پی می‌بریم که اثرگذاری کار و مسئولیت‌پذیری افراد و گروه‌هایی که در عرصه‌ها و حوزه‌های گوناگون صنفی، تولیدی و خدماتی مشغول به فعالیت هستند، به میزان قابل‌توجهی بالا است که گاهی مصطلح و شایع است، مردم در این جوامع کار را می‌پرستند.
اما چرا این معضل به‌عنوان یک اپیدمی واگیردار هرروز در بین ادارات ما در حال شیوع است؛ مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی از درصد پایین ساعات کار مفید در ایران خبر می‌دهد که بسیار تکان‌دهنده است، این مرکز این‌طور عنوان کرد که در خوش‌بینانه‌ترین حالت، ساعات کار مفید در ایران روزانه حدود دو ساعت است که بر این اساس در طول هفته به ۱۱ ساعت نمی‌رسد. آمارهای دقیق‌تر در مرکز آمار نشان می‌دهد ایرانیان در طول هفته نزدیک به هفت ساعت کار می‌کنند. این در حالی است که به‌موجب ماده ۵۱ قانون کار میزان ساعات کار روزانه در واحدهای مشمول قانون کار هشت ساعت است. البته در قانون اشاره‌ای به بهره‌وری نیروی کار نشده اما با توجه به پایین بودن ساعات کار مفید در کشور می‌توان گفت که بهره‌وری پایین، اقتصاد را از دستیابی به رشد و بالندگی بازداشته و رونق تولید را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
ایرانیان سالانه ۸۰۰ ساعت کار می‌کنند
با توجه به اینکه نیروی کار ایرانی به میزان کافی در هفته کار نمی‌کند، متأسفانه باید گفت این میزان بهره‌وری پایین باعث شده است که رفته‌رفته فاصله پیشرفت تولید و رشد اقتصادی کشور از برخی کشورهای توسعه‌یافته و حتی درحال‌توسعه بیشتر شود واقعیت این است که ایرانیان به‌طور متوسط سالانه ۸۰۰ ساعت کار می‌کنند.
این در حالی است که ساعات کار مفید در کشورهایی مانند ژاپن ۲۴۲۰، کره جنوبی ۱۹۰۰ و در چین ۱۴۲۰ ساعت است. آمار سالانه ساعات کار مفید ایران در مقایسه با کشورهای ترکیه، افغانستان و پاکستان نیز جالب‌توجه است. ساعات کار مفید سالانه در ترکیه ۱۳۳۰ ساعت، در پاکستان ۱۱۰۰ ساعت و در افغانستان ۹۵۰ ساعت برآورد شده است که در مقایسه با ایران (۸۰۰ ساعت) شرایط مناسب‌تری دارند و این یعنی اینکه متوسط ساعات کار روزانه مفید در بخش دولتی تنها ۲۲ دقیقه است.
این آمار زمانی تکان‌دهنده‌تر می‌شود که اقتصاد ایران به‌شدت دولتی است و با این اوصاف می‌توانیم بخش مهمی از عقب‌ماندگی اقتصادی ایران را به ساعات غیرمفید کاری ارتباط دهیم، به این صورت که اگر نیروی کار به میزان کافی کار روزانه خود را به هر دلیلی انجام ندهد، نظام تولیدی کشور صدمه‌دیده و بسیاری از بخش‌های دیگر را دچار مشکل می‌کند.
۸۰ درصد ایران دچار بیکاری پنهان است
یک کارشناس بازار کار میزان کار مفید در ایران را کمتر از ۲۰ درصد عنوان می‌کند و می‌افزاید: علیرغم آنکه در دنیا میانگین سرمایه‌گذاری در کار ۱۹.۵ ساعت است و ۸۶ درصد فعالیت‌ها تبدیل به کار مفید می‌شود، در ایران با ۴۴ ساعت کار موظفی در هفته، کار مفید زیر ۲۰ درصد است و این یعنی ۸۰ درصد دچار بیکاری پنهان هستیم.
علی‌اکبر لبافی گفت: در دنیا یک بنگاه اقتصادی طی شبانه‌روز از ۲۴ ساعت ۱۹.۵ ساعت کار می‌کند که حدود سه شیفت کاری می‌شود که بهترین حالت ممکن برای ایجاد اشتغال ارزان است.
به این کارشناس بازار کار، بهره‌وری نیروی انسانی عاملی تأثیرگذار در بهبود محیط کسب‌وکار‌است و در کنار این عامل، باید سرمایه‌گذاری و تکمیل ظرفیت‌های خالی بنگاه‌های اقتصادی موردتوجه قرار گیرد و در کنار آن اخلاق حرفه‌ای وجدان کاری نیز ازجمله عوامل مؤثر برافزایش میزان کار مفید به شمار می‌رود چراکه فرد را به انجام صحیح کار وظایف شغلی بدون اعمال نظارت تشویق می‌کند.»
به اعتقاد بسیاری از صاحب‌نظران عوامل متعددی بر بهره‌وری نیروی کار تأثیر می‌گذارد که عدم تناسب تخصص با شغل، عدم نظارت و سیستم ارزشیابی نیروی کار، وجود مدیران پاره‌وقت، چند شغلِ بودن کارمندان و کارگران، بروکراسی‌های اداری دست و پاگیر، ازدیاد نیروی کار نسبت به کار و فربه‌شدن مجموعه یا دستگاه دولتی، نارضایتی از دستمزد یا پست و موقعیت شغلی، عدم احساس مسئولیت و تبعیض در محیط کار ازجمله این عوامل است.
بی‌تردید نیروی انسانی، مهمترین عامل تولید به شمار می‌رود و میزان اتکای کارفرما به نیروی کار از سرمایه بیشتر است ازاین‌رو درک بهره‌وری نیروی انسانی و شناخت عوامل مؤثر بر آن از این حیث حائز اهمیت است که موجب ایجاد ارزش‌افزوده و سوددهی بنگاه، کاهش بیکاری و تورم، افزایش رفاه و بهبود سطح زندگی نیروی کار می‌شود و در این راستا مقام معظم رهبری در گفتگویی خطاب به کارمندان دولت، تأکید می‌کنند: «من می‌خواهم به همه شما برادران و خواهرانی که در اینجا هستید و به همه کارمندان دولت در سراسر کشور عرض کنم: در محیط کار، سعی کنید از همه توان و استعداد و ابتکار خودتان استفاده کنید. این، لازم است. از همه قدرت فکری و عملی خودتان، در محیط کار استفاده کنید. نگذارید ساعتی از ساعات کار شما، به بطالت یا به کم‌کاری بگذرد. اجازه ندهید در محیط کاری که شما در آنجا مشغول هستید، چنین چیزی پیش بیاید.»
گفتنی است که براساس ماده 25 قانون مدیریت خدمات کشوری " مدیران و کارمندان دستگاه‌های اجرائی، خدمتگزاران مردم هستند و باید با رعایت موزاین اخلاق اسلامی و اداری و طبق سوگندی که در بدو ورود اداء نموده و منشور اخلاقی و اداری که امضاء می‌نمایند وظایف خود را به نحواحسن در راه خدمت به مردم و با در نظر گرفتن حقوق و خواسته‌های قانونی آنها انجام دهند."، همچنین در ماده 27 این قانون تاکید شده است که "مردم در استفاده از خدمات دستگاه‌های اجرائی در شرایط مساوی از حقوق یکسان برخوردارند... در صورت بروز هرگونه تخلف، مسوولین دستگاه‌های اجرائی مسوولیت پاسخگویی به مردم و شکایت آنان را به عهده خواهند داشت."
ارسال نظر