به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، در بیست و هفتم آذر سال ۱۳۷۹ اصلاح موادی از قانون مدنی مصوب سال ۱۳۷۰ در دستور کار مجلس قرار گرفت و طی آن ماده ۱۰۴۱ به شرح زیر اصلاح شد:

عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر ‌قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط رعایت ‌مصلحت با تشخیص دادگاه صالح.

این طرح از سوی شورای نگهبان رد شد و در نهایت با اختلاف مجلس و شورای نگهبان به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت و مجمع نیز در تیر ماه سال ۱۳۸۱ نظر مجلس را پذیرفت و آن را تصویب کرد.

برخی مخالفان معتقدند که این قانون بازدارندگی لازم برای جلوگیری از ازدواج کودکان را ندارد و نمی تواند مانع ازدواج اجباری دختران کودک زیر ۱۳ سال شود.

به همین دلیل برخی از نمایندگان با حضور فعال فراکسیون زنان مجلس طرح اصلاح ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی را مطرح کردند که بر اساس آن  حداقل سن ازدواج در دختران ۱۶ سال تمام شمسی و در پسران ۱۸ سال تمام شمسی است. عقد ازدواج بین سنین ۱۳ تا ۱۶ سالگی در دختران و ۱۶ تا ۱۸ سالگی در پسران، منوط به اذن ولی و رعایت مصلحت و تشخیص دادگاه به شرط داشتن صحت جسمی برای تزویج با نظر پزشکی قانونی است.

یک فوریت این طرح در چهارم مهر ماه ۱۳۹۷ با ۱۵۱ رأی موافق، ۳۴ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع از مجموع ۲۰۴ نماینده حاضر در مجلس، به تصویب رسید، اما هفته گذشته اعلام شد که کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، این طرح را به طور کامل و با اجماع نظر اعضا رد کرده است.

بلافاصله طیبه سیاوشی نماینده تهران در مجلس و عضو فراکسیون زنان در توییتی نوشت: "متاسفانه طرح ما برای ممنوعیت ازدواج زیر ۱۳ سال به طور کلی در کمیسیون قضایی مجلس رد شد. آن هم با وجود آنکه پیشتر یک فوریت طرح در صحن مجلس رای آورده بود. دلایل مخالفان بیشتر مسائل فقهی و شرعی عنوان شد و البته اینکه طرح ما کپی‌برداری از طرح‌های غربی است."

طرح خودشان را هم نخواندند!

در همین رابطه حسن نوروزی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در انتقاد به اظهارات طیبه سیاوشی نماینده تهران در مجلس به خبرنگار پارلمانی خبرگزاری موج گفت: متاسفانه این همکاران مثل اینکه طرح خودشان را هم نخوانده اند. اصلا بحث ممنوعیت ازدواج کودکان زیر 13 سال مطرح نبود. بلکه این همکاران می خواستند سن ازدواج دختران را 16 سال تعیین کنند.

وی افزود: نمی شود طرحی به مجلس داد و سن ازدواج را 16 سال تعیین کرد، اما وقتی طرح در کمیسیون تخصصی رد شد، به مردم بگوییم که کمیسیون حقوقی مجلس با ممنوع شدن ازدواج زیر 13 سال مخالفت کرده است. در واقع این نمایندگان به صورتی وانمود کردند که مثلا ما موافق ازدواج کودکان هستیم.

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تصریح کرد: اساسا بحث ممنوعیت ازدواج دختران زیر 13 سال در جامعه ما موضوعیت ندارد، چرا که در سال 1379 این قانون تصویب شده و اگر اذن ولی به همراه اجازه از دادگاه وجود نداشته باشد، نمی توان سند ازدواج برای دختران زیر 13 سال صادر کرد.

نوروزی گفت: در طرح جدید سن ازدواج برای دختران 16 سال تعیین شده است. این در حالی است که ما می گوییم در اروپا سن ازدواج دختران 15 سال است و چگونه شما یک سال بیشتر از اروپایی ها برای سن ازدواج دختران تعیین کرده اید. در دنیا تنها در آمریکا  سن ازدواج دختران 16 سال تعیین شده است.

وی بیان داشت: در جلسه کمیسیون حقوقی و قضایی از کارشناسان نخبه و خبره دعوت کردیم که در میان آنها پزشک، جامعه شناس، روانشناس و همچنین طراحان طرح نیز حضور داشتند. ما بر اساس نظر کارشناسان و همچنین فقها تصمیم به رد طرح فوق گرفتیم.

موافقت برخی از مراجع با افزایش سن ازدواج دختران

در مقابل پروانه مافی نماینده تهران در مجلس و عضو فراکسیون زنان مجلس در گفتگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری موج در پاسخ به پرسشی مبنی اینکه در حال حاضر میان نمایندگان اختلاف نظر بر سر چه عددی در رابطه با سن ازدواج دختران است؟ گفت: مخالفات ها بر سر این موضوع است که بعضی 9 سال را سن تکلیف دختران می دانند و می گویند وقتی دختری به سن بلوغ رسید، اشکالی برای ازدواجش وجود ندارد.

وی تاکید کرد: ما می خواستیم سن ازدواج را 18 سال تعیین کنیم. سپس 16 سال را مطرح کردیم و حتی به 13 سال هم رضایت دادیم. اما باز هم طرح ما در کمیسیون قضایی رد شد.

عضو فراکسیون زنان در مجلس در پاسخ به پرسش مجدد خبرنگار موج مبنی بر اینکه چرا حسن نوروزی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی می گوید بحث ازدواج زیر 13 سال مطرح نیست؟ گفت: اگر این بحث مطرح نیست، پس چرا طرح ما را رد کردند؟ چرا در زمان بررسی طرح فوق در کمیسیون از طراحان دعوت نکردند؟ من یکی از طراحان بودم، اما از من دعوت نکردند و بعد گفتند که ما اعلام عمومی کردیم و گفتیم هر کس خواست تشریف بیاورد! آیا در مورد موضوعات مهم از جمله ممنوعیت ازدواج کودکان، اینگونه از طراحان طرح برای جلسه بررسی دعوت می کنند؟

مافی تصریح کرد: در همین جلسه کمیسیون حقوقی و قضایی شنیده ام که سن 9 سال را برای ازدواج دختران مطرح کرده اند و معلوم نیست چگونه می گویند ازدواج 13 سال را قبول دارند.

وی با اشاره به دیدار اعضای فراکسیون زنان مجلس با برخی از مراجع معظم تقلید گفت: ما دیدارهایی با برخی از مراجع اعظام تقلید داشتیم و افرادی مانند آیت الله مکارم شیرازی موافق افزایش سن ازدواج دختران هستند. بنابراین اینکه طرح مجلس مخالف با شرع مقدس اسلام است را قبول نداریم.

مافی در پایان گفت: امیدواریم این طرح در نهایت در مجلس به تصویب رسیده و با نظر مثبت شورای نگهبان مانع از ازدواج اجباری کودکان در کشور شویم که به طور قطع آسیب های جبران ناپذیر بسیاری برای کشور به همراه دارد.