مهدی خرسند در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری موج، با اشاره به بحران اوکراین ، گفت: تحرکات نظامی حکومت مرکزی در اوکراین علیه جدایی طلبان دنباس، آغاز شده و تبادل آتش بین حکومت مرکزی و حکومت خودخوانده و جدایی طلب دنباس درحال انجام است.

وی با بیان اینکه روسیه یکی از مولفه‌های دیگر در تنش اوکراین است، افزود: روسیه در سال ۲۰۱۵ طی توافقی در بلاروس، متعهد شد تا حدود مرزهای جغرافیایی اوکراین را به رسمیت بشناسد و به مرزهای جغرافیای اوکراین تعدی نکند، از سویی دیگر اوکراین نیز متعهد شد با اصلاح قانون اساسی خود، با جدایی طلبان منطقه دنباس وارد مذاکره شود و در راستای رفع نگرانی‌های آنها، اختیارات و امتیازات لازم را بپردازد.

این کارشناس روابط بین الملل، ادامه داد: روس‌ها معتقدند در طول هفت سال گذشته، اوکراین عملا هیچ اقدامی در راستای توافق مذکور که با صدور قطعنامه ۲۲۰۲ شورای امنیت همراه بوده، اقدام عملیاتی انجام نداد و امروز منطقه دنباس که اصلالتا روس تبار هستند خواسته‌های خود را مبنی بر جدایی طلبی مطرح می‌کنند.

وی با تاکید بر اینکه منطقه کریمه و منطقه دنباس، جز جغرافیای روسیه بودند، بیان کرد: در حکومت شوروی و در دوران رهبری خروشچف، روسیه این دو منطقه را به اوکراین واگذار می‌کند و حال روس‌ها با استناد به این موضوع و به دلیل ریشه‌های نژادی و علاقه جدایی‌طلبان برای پیوستن به روسیه، اعلام حمایت می‌کند که در این میان قاعدتا یکی از دغدغه‌های اوکراین آن است که روس‌ها در حمایت از این جدایی طلبان ورود به جنگ داشته باشند.

اهمیت ژئوپلتیک منطقه کریمه و دنباس برای روسیه

خرسند تاکید کرد: در راستای راهبرد نواوراسیاگرایان که توسط الکسنادر دوگین برای پوتین تئوریسم شد و پوتین از ابتدای قرن ۲۱ بر اساس آن عمل کرده است، مناطق یا جمهوری استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی به عنوان خارج نزدیک روسیه تفسیر می‌شوند و دراین شرایط روسیه نسبت به هر تحولی به خصوص ورود و بازیگری غربی‌ها به این منطقه بسیار حساس هستند، از جمله راهبرد حرکت به شرق ناتو که روسیه به شدت در مقابل آن ایستاده و اعلام کرده که اوکراین حق پیوستن به ناتو را ندارد زیرا در این شرایط، عملا ناتو به مرزهای غربی روسیه خواهد رسید و این موضوع برای روسیه تهدید امنیتی بسیار بزرگی محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید:

بر اساس اطلاعات ما روسیه در روزهای آینده به اوکراین حمله می کند

برسمیت شناختن استقلال دونتسک و لوهانسک توسط پوتین/اوکراین مدرن کاملاً به وسیله روسیه ایجاد شده است

اخبار لحظه‌ای جنگ روسیه و اوکراین/ اوکراین زیر آتش گسترده ارتش روسیه

وی با اشاره به اهمیت ژئوپلتیک منطقه کریمه و دنباس برای روسیه، ادامه داد: منطقه دنباس برای ترانزیت انرژی روسیه به سمت اروپا، جز خطوط قرمز حاکمیت روسیه محسوب می‌شود و برای این کشور دارای اهمیت راهبردی است لذا این احتمال وجود دارد که روس‌ها به بهانه حمایت از مردم نژاد روس تبار دنباس، به این قائله و تنش ورود نظامی کنند.

تلاش آمریکا برای حفظ هژمونی خود در دنیا

این استاد دانشگاه، درباره تلاش‌های آمریکا در مقابل روسیه، تصریح کرد: آمریکا تلاش دارد به وسیله ابزارهایی چون دلار، هژمونی خود را در دنیا سیطره دهد اما در مقابل، روسیه بازیگر موثر در تضعیف نظم مورد خواست آمریکا است و با اقدامات و سیاست‌هایی در مقابل این هژمونی ایستاده و تلاش کرده تا این هژمونی را رو به افول ببرد.

خرسند با تاکید بر اینکه آمریکا نتوانست با بازی دادن چین و روسیه در نهادهای بین‌المللی آنها را با خود همراه کند، افزود: حتی تحریم‌های اقتصادی و ایجاد تعرفه‌های تجاری علیه چین و روسیه هم نتوانست مسیر رشد آن‌ها را متوقف کند لذا آمریکایی‌ها تلاش دارند با راهبرد جدیدی وارد عمل شوند.

وی ادامه داد: آمریکا به دنبال آن است با دست گذاشتن بر نقاط جغرافیایی راهبردی روسیه و چین، محدوده جغرافیای آنها را فریز کرده و آنها را متمرکز و محدود به حوزه جغرافیایی خود کنند تا از این طریق حداقل جلوی اقدامات ضد هژیومی چین و روسیه در سطح بین‌الملل را بگیرند.

این کارشناس مسائل بین الملل، تصریح کرد: اگرچه آمریکا در اواخر قرن ۲۰ می‌توانست اتحاد جماهیر شوروی را با برخی سیاست‌ها به فروپاشی بکشاند اما درحال حاضر این امکان برایش مهیا نیست چراکه چین و روسیه از تجربه اتحاد جماهیر شوروی درس بسیار بزرگی گرفتند.

احتمال وقوع جنگ ضربتی بین روسیه و اوکراین

این استاد دانشگاه، با تاکید بر اینکه با توجه به بحران پیش آمده، به نظر می‌رسد نشانه‌های جنگ پیدا شده و جنگ حتمی است، بیان کرد: روسیه تلاش دارد با استفاده از فضاسازی بین‌المللی، برگزاری نشست شورای امنیت یا فضاسازی رسانه‌ای نشان دهد که خیرخواه بوده و از جدایی طلبان منطقه حمایت می‌کند که همین موضوع می‌تواند زمینه ساز یک شرایط منطقه‌ای برای روسیه جهت ورود به جنگ در راستای حمایت از آن منطقه باشد.

خرسند ادامه داد: بدون شک اگر تنشی هم رخ دهد حال چه در سطح تنش نرم فعلی و چه در سطح تنش و جنگ سخت بین روسیه و اوکراین، پوتین سریعا خود را از این چاله فرسایشی که آمریکایی‌ها برای روسیه فراهم کرده، رها خواهد کرد.

وی ادامه داد: من معتقدم بروز هر جنگی، قطعا ضربتی خواهد بود و در کوتاهترین زمان ممکن، دنباس به روسیه الحاق می شود در این میان به نظر می‌رسد در صورت ادامه تنش‌های لفظی و رسانه‌ای نیز، روسیه قائله را به نفع خود خاتمه خواهد داد.

راهبرد درست ایران در قبال بحران روسیه و اوکراین

این کارشناس مسائل بین‌الملل، با اشاره به نقش ایران در بحران پیش آمده در منطقه، بر این نکته تاکید کرد که در این قائله باید به راهبرد جمهوری اسلامی ایران در سیاست های خارجی رجوع کنیم.

خرسند بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران از ابتدای انقلاب اسلامی با اتکا به یک استراتژی و اتکا به اصل نه شرقی و نه غربی تلاش کرده استقلال و ماهیت مستقل خود را حفظ کند، در همین راستا ایران علی‌رغم روابط تقریبا خود تجاری و سیاسی با روسیه و چین راهبرد سکوت خود را اتخاذ کرده و بر کاهش تنش‌ها تاکید داشته که به نظر می‌رسد سیاست و راهبرد درستی را در پیش گرفته است.

این استاد دانشگاه، با تاکید بر اینکه در بحران پیش آمده در منطقه، راهبرد اتخاذ شده از سوی ایران، کمترین صدمه را به کشور وارد خواهد کرد، افزود: من اعتقاد دارم این فضا، مناسب و منطقی بوده و جمهوری اسلامی ایران با همین راهبرد، استقلال خود را حفظ کرده است، ضمن آنکه بر این باورم تحولات اوکراین و روسیه به صورت مستقیم تاثیر و خطری برای ایران نخواهد داشت و ربط دادن این موضوع به مسایل جمهوری اسلامی ایران، امر غلطی است.

وی ادامه داد: ایران در حالی که با همه دنیا تعامل دارد و در این راستا با چین توافق ۲۵ ساله، با روس‌ها در آستانه امضای یک توافق ۲۰ ساله و با غربی‌ها در وین در حال مذاکره است، نشان داد که با رعایت تعامل بین همه کشورهای دنیا، استقلال خود را حفظ کرده است.

انتفاع ایران از خدشه‌دار شدن روابط روسیه و آمریکا

این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه برخی استناد می‌کنند که روس‌ها موضوع پرونده هسته‌ای ایران را به آمریکا وجه‌المعامله قرار داده است، گفت: دولت آمریکا به دنبال احیای برجام بر اساس شرایط خود است اما اگر دقت کنید روسیه تمام قد در راستای منافع جمهوری اسلامی ایران ایستاده و می‌گوید ایران دارای حق است و آمریکا باید اولین اقدام را انجام دهد.

خرسند با تاکید بر اینکه ایران از خدشه‌دار شدن روابط روسیه و آمریکا منتفع می‌شود، یادآور شد: سند این ادعا سخنان رئیس جمهور در دیدار با پوتین است که وی در آن دیدار به رئیس جمهور روسیه اعلام کرد حال که دشمنی آمریکا با شما به اوج خود رسیده الان وقت آن است ما در کنار یکدیگر در مقابل آمریکا بایستیم که این صحبت‌های هوشمندانه، نشان دهنده آن است که ایران از چنین شرایطی به دنبال منافع ملی است.

وی ادامه داد: البته معتقدم هر اختلافی بین کشورها می‌تواند برای ما موثر باشد اما مشروط به آنکه خودمان بدانیم که چه منافعی را از این اختلاف تعریف خواهیم کرد، چراکه هر اختلافی به خودی خود برای ما فرصت محسوب نمی‌شود و دستیابی به این فرصت بستگی به هنر دیپلماسی ایران دارد که چگونه از این شرایط بهره‌برداری می کند.

این استاد دانشگاه، تاکید کرد: ناگفته نماند که فی‌النفسه اختلاف بین روسیه و آمریکا بر سر مساله اوکراین دلیلی بر اختلاف در سایر مقوله‌ها نیست، به عنوان مثال امروز چین و آمریکا در موضوع تایوان مقابل هم هستند اما از سمت دیگر بزرگترین شریک تجاری یکدیگر هم محسوب می‌شوند لذا باید توجه کنیم که در بروز هر اختلافی، ایران چه تعریفی از منافع خود داشته تا بتواند با برنامه دقیق، از این شرایط به نفع خود استفاده کند.