به گزارش خبرگزاری موج، ترخینه از مواد غذایی بسیار قدیمی و کهن ایرانیان بوده است و یکی از پیوندهای خوراکی اهالی منطقه غربی ایران و حاصل‌جمع تلاش دامداران و کشاورزان است. در فصل فراوانی شیر و ماست، اهالی این منطقه به فکر آینده‌شان هستند و به قولی، طعامی ماحضری (نیمه‌آماده) برای روزهای برف و بوران‌شان ذخیره می‌کنند به نام ترخینه.

ترخینه به‌ویژه در استان‌های لرستان،کردستان، ایلام، کرمانشاه، همدان و مرکزی پرطرفدار بوده و به گویش محلی به این محصول دوینه، ترخنه، ترینه، ته‌رخینه، ته‌رخنه و ته‌رخوانه وکشگینه هم می‌گویند. 

اسم «ترخینه» در لغت‌نامه‌ی زمخشری، زبان‌شناس و ادیب برجسته‌ی ایرانی قرن یازدهم آمده که پی به قدمتش می‌بریم و احتمالا از همان زمان یا شاید کمی قبل از آن تا امروز این ماده‌ی ارزشمند از سفره‌ی ایرانیان کم نشده و به قوت خود باقی مانده است. 

مواد اولیه و ترکیب پایه تهیه ترخینه

ترکیب پایه و اولیه‌ی ترخینه دو ماده غذایی است: یکی گندم نیم‌کوفته یا بلغور شده و مایعی مانند دوغ، شیر، آب‌انار، آب‌غوره و غیره. مردم این مناطق گاهی بر اساس حال و هوا و ذایقه‌‌شان، برای مزه و رنگ بیشتر به آن ادویه یا سبزیجاتی مثل زردچوبه، پونه یا برگ‌های شلغم هم می‌زنند.

شیوه‌ی تهیه‌ی آن معمولا به این ترتیب است که ترخینه‌پزان، بلغور گندم را چند ساعت در دوغ یا شیر تخمیرشده یا هر کدام از مواد بالا خیس می‌کنند و بعد آن را می‌پزند. وقتی به مایع خوب به جسم گندم رفت، حالت خمیر و کته‌مانندی به خودش می‌گیرد. بعد از سرد شدن، گلوله‌ای از گندم نیمه‌جامد را با دست شکل می‌دهند و برای خشک شدن‌شان روی پارچه‌ای مخصوص یا برگ‌های پونه در معرض آفتاب و جریان هوا می‌گذارند. 

مردمان نواحی ‌غرب ایران، ترخینه را بیشتر برای سوروسات روزهای سرد و طولانی زمستان‌شان تدارک می‌بینند که سرما را از تن‌شان بیرون کند و قوت جان‌شان شود.

ترخینه برای درست کردن آش و اشکنه، انتخاب مناسبی است. اگرچه که برای پر ملات کردن عدسی یا مزه داد کردن کدو قایقی هم همراه خوبی خواهد بود.

اگر تا اینجا دل در گرو این خوراکی اصیل ایرانی داده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم سری به پیشخوان فروشگاه محصولات محلی ساوا بزنید و با تعداد بیشتری خوراکی محلی برای شادی بیشتر در پذیرایی‌ها یا تنوع و هیجان بیشتر در آشپزی‌تان از تحفه‌های ساوا چیزی انتخاب کنید و برای خرید اول ۱۰ درصد مبلغ سفارش را مهمان ساوا باشید. (برای استفاده از تخفیف، کوپن salam را در هنگام ثبت سفارش وارد کنید)

محصولاتی مانند پنیر سیامزگی یا مهیاوه که یک سس هیجان انگیز هرمزگانی است و از ماهی ساردین و ادویه درست می‌شود یا کشک زرد سیستانی که یکی دیگر از میراث های غذایی کشور عزیزمان است.