خبرجنجالی

پیروز حناچی شهردار تهران چند روز قبل و در حالیکه اعضای شورای شهر در جلسه علنی شورا در حال چک و چانه زدن در مورد ناکامیشان در نامگذاری معابری به نام برخی از چهره های سیاسی بودند، از برگزاری آزمون دستیاری در شهرداری تهران خبر داد و گفت: برخورداری کارکنان و مدیران شهرداری از بالندگی فکری، توانایی فیزیکی و نیروی جوانی لازم برای پیش بردن مأموریت‌های سازمانی ضروری به نظر می‌رسد. به گفته شهردار تهران 5.31 درصد از کارکنان شهرداری را افراد زیر 30 سال تشکیل می‌دهند، به نظر می‌رسد این میزان تا 10 درصد کل شاغلین قابل ارتقاء باشد و شایسته است همواره در این سطح حفظ شود.

شهردار پایتخت با تاکید براینکه انتخاب دستیار از طریق فراخوان عمومی و برگزاری آزمون صورت می‌گیرد گفت : عموم شهروندان واجد شرایط می‌توانند در فضایی منصفانه به رقابت بپردازند.

حناچی با بیان اینکه ورود نیروی جوان با انگیزه بالا به منظور جانشین‌پروری و توجه به رویکرد کشف استعدادهای جدید در کانون‌های ارزیابی از اهداف برگزاری آزمون استخدامی است، گفت: این آزمون می‌تواند موتور محرکی برای ارائه خدمات مطلوب باشد و سرمایه‌گذاری ارزشمندی برای آینده کار مدیریت شهری فراهم می‌آورد.

این خبر اما همانگونه که پیش بینی می شد از همان نخستین ساعت های انتشارش با موجی از واکنش های تند کارشناسان و مردم و مدیران ارشد کشوری و نمایندگان مجلس روبرو شد. واکنش هایی که همگی بر دو نکته تاکید داشتند. اول اینکه چرا شهرداری که مدعی بود با 38 هزار نیرو از بین 65 هزار نیروی موجودش نیز می تواند شهر را اداره کند، دوباره به فکر جذب نیرو و فربه تر شدن بدنه اش افتاده است و دوم اینکه این استخدام از لحاظ قانونی با چه مجوز و بهانه ای صورت می گیرد؟

جعفر قادری نماینده مجلس یکی از مسئولانی بود که در واکنشی تند نسبت به این خبر گفت : سرپرست معاون توسعه منابع انسانی شهرداری جهت جذب دستیار جوان برای مدیران شهرداری تهران نامه‌ای نوشته است اما به نظرم جذب دستیار برای مدیران شهرداری کار خلافی است و باید جلوی آن گرفته شود. چرا که شهرداری نه تنها چنین مجوزی ندارد بلکه نباید چنین اقدامی هم انجام دهد.

نایب رئیس فراکسیون مدیریت شهری و روستایی مجلس بیان داشت: شهرداری اگر نیاز به نیرو دارد باید از نیروهای موجود استفاده کند. من نمی فهمم شهرداری اگر می‌گویند نیروی مازاد دارد چرا می خواهد به این بهانه؛ نیرو جذب  کند؟

وی بیان داشت:‌این اقدام مسؤولان شهرداری یک فعالیت کاملاً سیاسی است. شهرداری‌ها معمولاً در سال‌های آخر فعالیت خود هم از این کارها انجام می‌دهند.

وی به موارد قانونی که حناچی برای جذب نیرو مطرح می کند اشاره کرده و گفت: سؤال این است که مگر در گذشته همین اتفاق نمی‌افتاد؟ شما اگر به برنامه‌های شهرداری نگاه کنید، همین دستورات بود. خروجی‌ها و ورودی‌ها مشخص بود. می‌توانید ببینید. سؤال ما این است؛ آن همه داد و فریاد و وا اسفا در ابتدای شروع مدیریت خود چه بود که بسیاری از نیروهای انقلابی را از شهرداری اخراج کردید و امروز خودتان همان روند را ادامه می‌دهید و قرار است درصد قابل توجهی از نیروهای خودتان را آن هم در سال آخر مدیریت وارد شهرداری کنید؟ شما که مدعی هستید اجازه دهید مدیریت جدیدی که قرار است بیاید آنها در این زمینه تصمیم بگیرند. شما که فقط چند ماهی بیشتر از عمر کاری‌تان باقی نمانده است.

سروری اضافه کرد: شما مگر مدعی نبودید که شهرداری متورم شده است و با این نیروهای انسانی نمی‌شود کار منطقی کرد و تناسبی بین نیرو و نیاز شهرداری نیست و با نیروهای کمتری می‌توانید شهرداری را اداره کنید. خب، اداره کنید. چرا امروز به دنبال این هستید که با بهانه واهی نیروهای پشت در مانده‌تان را وارد شهرداری کنید؟

قرار است شهرداری برای جذب نیرو از داوطلبان شرکت در این آزمون استخدامی مبلغ 100 هزار تومان بگیرد. کافی است در این آزمون حداقل 100 هزار نفر شرکت کنند که در برابر جمعیت 10 میلیونی تهران منطقی است. رقمی که از بابت حضور این تعداد در آزمون عاید شهرداری می شود به رقمی بالغ بر 10 میلیارد تومان می رسد، برای همین هم هست که تعدادی از منتقدان، این آزمون را بهانه ای می دانند برای کسب درآمدی هر چند کوچک برای شهرداری. سروری نیز با اشاره به همین مطلب گفت: این کار بیشتر شبیه یک شیوه کسب درآمد است تا شهرداری بتوانند خزانه خالی‌شان را که به علت ناکارآمدی خالی شده پر کنند. از طرفی همان منابع جذب شده هم در خدمت مردم هزینه نشده است.

وی به نکته دیگری هم اشاره می کند که موضع بسیاری دیگر از منتقدان شهرداری هم هست. وی با سیاسی خواندن این اقدام گفت :  این آزمون برای افراد پشت در مانده‌شان است چون می‌دانند دولت رفتنی است و شهرداری هم با خدماتی که داده است وضعیت‌اش مشخص است، به همین دلیل تصمیم گرفتند نیروهای خودشان را وارد کنند و طرح موضوع شایسته سالاری یک قصه است.

ولی تنها منتقدان این طرح، از بین منتقدان سیاسی مدیریت شهری نیستند. به نظر می رسد حتی برخی از اعضای شورای شهر نیز با این طرح زاویه دارند. به نظر می رسد حسن رسولی عضو شورای شهر شاید یکی از همین منتقدان باشد که اخیراً در مورد وضعیت مالی شهرداری هشدار داده و گفته بود:‌وضعیت مالی شهرداری به اندازه‌ای وخیم است که حتی شاید نتوانیم حقوق و دستمزد نیمه دوم سال کارکنان شهرداری را بپردازیم.

البته محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران تقریبا رویکرد مشابهی با حناچی دارد و درباره جذب نیروهای جدید، گفت: این اقدام بر اساس مصوبه برنامه سوم شهرداری است و شهرداری سالانه باید باید ۶ درصد نیرو کاهش و ۳ درصد نیرو جذب کند.

دفاع آقای معاون

حامد مظاهریان معاون برنامه‌ریزی، توسعه شهری و امور شورا و سرپرست معاونت توسعه منابع انسانی شهرداری تهران که خود طراح این آزمون است ولی ؛ دفاع تمام قدی از این آزمون دارد. وی در خصوص هدف از جذب دستیار در شهرداری تهران گفت : شغل دستیاری در برگیرنده فعالیت‌هایی است که متصدیان آن در تعامل و همکاری بی‌واسطه با مدیر مافوق ضمن تحلیل و ساماندهی فرآیند تصمیم‌سازی، عهده‌دار راهنمایی و ارائه دیدگاه‌های تخصصی برای تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری، نظارت و مدیریت عملکرد حوزه فعالیت به منظور ارتقاء سطح اثربخشی و تسهیل در انجام وظایف و مأموریت‌های محوله به مدیر مربوطه است.

وی با ذکر اینکه شهرداری بر اساس قانون و برنامه سوم می‌تواند به ازای 50 درصد افراد بازنشسته جذب نیرو داشته باشد گفت : در حال حاضر به طور کلی 62 هزار نفر در شهرداری مشغول فعالیت هستند که روزانه تعدادی بازنشسته می‌شوند. البته تعداد بازنشستگان قطعا بسیاری بیشتر از جذب نیروهای جدید است.

مظاهری استدلال جالبی هم برای دریافت وجه غیرمتعارف 100 هزار تومانی برای برگزاری آزمون استخدامی شهرداری دارد. وی در این زمینه مدعی است :  یکی از امتیازهای روشمند سازی نظام جذب منابع انسانی این است که بار مالی بر دوش سازمان نمی گذارد و داوطلبان، هزینه های طرح که شامل هزینه های آزمون علمی و نیز مصاحبه در کانون ارزیابی شایستگی است را خواهند پرداخت. هزینه آزمون مستقیماً توسط شرکت تعاونی کارکنان سازمان سنجش اخذ می‌شود که تماماً صرف انجام هزینه‎های برگزاری آزمون خواهد شد. با توجه به هزینه هایی که برگزار کننده جهت انجام فرآیند آزمون کتبی دارد، این مبلغ توسط آنها تعیین شده و به طور مستقیم اخذ می‌شود و اساساً شهرداری تهران در دریافت و هزینه کردن این مبلغ، نقشی ندارد.

معاون شهردار همچنین در پاسخ به منتقدانی که این آزمون را ابزاری برای خوش خدمتی و جلب رضایت تعدادی از مجربان و نزدیکان مدیران ارشد شهرداری می دانند نیز مدعی است : برای نخستین بار است که در 30 سال گذشته، شهرداری تهران مبادرت به شناسایی و به کارگیری افراد مستعد و توانمند از طریق فراخوان عمومی، تدوین دستور العمل شفاف، عادلانه و منصفانه و نیز مبتنی بر استراتژی منابع انسانی مصوب «جذب برگزیده و خروج هدایت شده» کرده است. به باور متخصصان توسعه منابع انسانی این اقدام، علاوه بر روش‎مند کردن بکارگیری منابع انسانی (ارتقای سلامت اداری)، گام مهمی در اصلاح یکی از چالش‌های عمده شهرداری تهران یعنی «تعهد اندک این سازمان به نظام شایستگی» قلمداد می‌شود. زیرا برای اولین‌‌بار، افراد برگزیده در آزمون علمی، با بهره گیری از آخرین متدهای علمی (کانون ارزیابی شایستگی) از نظر معیار‎های نظام شایستگی مصوب ابلاغی، تعیین صلاحیت خواهند شد،که دست کم در شهرداری تهران بی‎سابقه است.

همچنان انتقاد!

با این حال خیل انتقادها و اعتراض ها به این اقدام شهرداری همچنان ادامه دارد. ابوالفضل قناعتی، عضو هیات رییسه شورای دوره قبل در گفتگو با خبرنگار موج؛ با انتقاد از رویه ای که شهرداری در پیش گرفته است گفت : خیلی جالب است که درحالیکه بسیاری از نیروهای مازاد شهرداری یا مامور به خدمت در سازمان های دیگر شده اند و یا عملا فقط حضور سایه واری در شهرداری دارند و عملا کاری نمی کنند و فقط حقوق می گیرند، چرا شهرداری دوباره به فکر جذب نیروی جدید افناده است!؟

وی با تاکید بر اینکه این رویه البته رویه ای تعجب آور در سیستم مدیریتی کشورمان نیست گفت: اصولا هر مدیری که سر کار می آید معمولا در ماه های آخر فعالیت خود ؛ به فکر جذب یکسری از نزدیکان و آقازاده ها و راضی کردن هم صنفان سیاسی خود از طریق استخدام فرزندان آنها می افتاند !

عضو سابق شورای شهر تهران با ذکر اینکه هیچ کس با اشتغال و جذب نیروهای بیکار مخالفتی ندارد گفت : اما در جاییکه شهرداری کنونی مدعی است که بیش از چند هزار نیروی مازاد در سازمانش دارد، چرا اینهمه به دنبال جذب نیروهای جدید است؟! 

قناعتی تاکید کرد : شورا و شهرداری اگر می خواهد نیرو جذب کند باید اعلام کند که قرار است این نیروها در کدام پروژه های جدید به کار گرفته شود؟ در دوره ما ؛ شهرداری برای اداره خط 6 و 7 نیرو جذب کرد. چون این خطوط، خطوط جدیدی بودند و نیاز به نیروی تخصصی داشتند . ولی الان شهرداری نیرو برای کدام پروژه نداشته اش لازم دارد؟

عضو هیات رییس شورای شهر دوره چهارم اینگونه اقدامات را رویه هایی برای کسب محبوبیت و خرید رای در انتخابات سال آینده عنوان کرده و گفت : به نظر می رسد شهرداری هم می خواهد از این قافله عقب نماند و دارد تلاش می کند تا برای هم طیفان سیاسی اش در انتخابات پیش رو محبوبیت و رای کسب کند در حالیکه اینگونه اقدامات حقیقتا خیانت به شهر و شهروندان است. چرا که هزینه اش از جیب شهروندان پرداخته می شود!