به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری موج، دو کشور چین و روسیه در حالی توافق نامه همکاری های جامع اقتصادی را در سال جاری میلادی به امضا رساندند که هفت سال پیاپی اخیر، پکن بزرگترین شریک تجاری مسکو است.

طبق توافق دو طرف قرار است تا سال ۲۰۲۰ میزان گردش کالا تا ۲۰۰ میلیارد دلار افزایش یابد. این برنامه ریزی با توجه به روند صعودی نمودار تجارت چین و روسیه، انتظار برای تداوم رشد کنونی مبادلات دوجانبه را بالا برده است.  

چینی ها امیدوارند ظرفیت های اقتصادی دو کشور حجم سرمایه گذاری ها، همکاری های پولی و استفاده از ارز ملی و ارتقا کیفیت گردش کالا را بیشتر کند. هدف مسکو و پکن در این همکاری اقتصادی، علاوه بر مبادله محصولات پیشرفته و تجهیزات، بهره برداری از تکنولوژی های نوین است.  

تا پیش از این سه چهارم حجم صادرات روسیه به چین را مواد خامی مانند نفت، فلزات، کربن و چوب شامل شده است لذا تمرکز بر همکاری در حوزه طرح های استراتژیکی همچون طرح های فضایی و انرژی هسته ای از اولویت های دو کشور به شمار می رود.

اهمیت روسیه برای چین به عنوان کشوری در حال تبدیل شدن به ابرقدرت اقتصادی و سیاسی، علاوه بر توان مانور سیاسی و نظامی این کشور در موقعیت استراتژیک آن و نقش پیوند دهنده آسیای شرقی به اروپا است.  

بر این اساس چین می خواهد خطوط ریلی و قطارهای سریع السیر روسیه را به نسل جدیدتری با سرعت ۴۰۰ کیلومتر در ساعت ارتقا دهد. در صورتی که این پروژه به نتیجه منتهی شود، چین به هزینه کمتر و زمان کوتاه تری به اروپا دسترسی خواهد یافت. اتصال چین به اروپا از طریق روسیه، قدرت بازیگری اقتصادی پکن را افزایش می دهد و در صورتی که این سناریو محقق شود می توان انتظار اندکی فاصله گیری اروپایی ها از آمریکا را داشت.

در نقطه مقابل، چین با برخورداری از یک هفتم جمعیت کره زمین، بزرگترین بازار محصولات روسی است. حجم مبادلات تجاری روسیه با چین در نیمه نخست سال ۲۰۱۷ از مرز ۳۸ میلیارد دلار فراتر رفت که در همین راستا پیش بینی می شود این رقم در پایان سال جاری به ۸۰ میلیارد دلار برسد. عدد مذکور نشان دهنده رشد ۳۳ درصدی در مبادلات تجاری مسکو با پکن است و این به معنای افزایش نفوذ اقتصادی روس ها در ساختار اقتصاد چین است. نکته حائز اهمیت آنکه میزان محصولات غذایی در سبد صادراتی روسیه روزبه روز در حال بیشتر شدن است و اهمیت امنیت غذایی در نهایت منجر به تقویت پیوندهای دو کشور خواهد شد.

روسیه و چین به عنوان دو کشور دارای حق وتو و به ترتیب با برخورداری از توان نظامی و اقتصادی قابل توجه در دنیا، می توانند در مسائل بین المللی همپوشانی خوبی داشته باشند. روس ها به دلیل وابستگی به درآمد کالاهای خام به نسبت چین، در برابر تحریم های غربی آسیب پذیر هستند. در این شرایطی است که کرملین همچنان به حوزه آسیای مرکزی، قفقاز و اروپای شرقی توجه ویژه ای دارد که مطلوب غرب به خصوص آمریکا نیست. از این رو به دنبال تحولات اوکراین، در کنار تحریم های نظامی، استفاده از ابزار اقتصادی و ممنوعیت صادرات محصولات روسی به اروپا فشار زیادی بر اقتصاد مسکو وارد کرد.

اما پوتین و همکارانش امید دارند با تعمیق روابط روسیه با چین، بتوانند از همکاری خود در راستای مقابله با تصویب تحریم های غربی در مقابل اقدامات این کشور استفاده کنند.

چین و روسیه در حوزه مسائل بین المللی و تلاش برای افزایش نفوذ سیاسی و امنیتی نیز دغدغه های مشترکی دارند. ایالات متحده مایل نیست جای پایی برای این دو کشور در منطقه استراتژیک خاورمیانه باز کند. در این میان قدرت نظامی چین و اقتصادی روسیه به تنهایی امکان مانور قدرت  را به آنها در برابر آمریکا نمی دهد. لذا ایجاد دو دستگی از طریق تحکیم پیوندهای اقتصادی با اروپا و همچنین به وجود آوردن یک همکاری اقتصادی دوجانبه می تواند توان ایستادگی آنها در برابر منویات واشنگتن را بیشتر کند.

ضمن آنکه، پیوندهای اقتصادی حتی در بالاترین سطوح آن، حساسیت کمتری در نگاه غرب دارد هر چند که قرن بیست و یک نشان داده، توان مالی و اقتصادی ابزار اصلی پیشبرد اهداف و منافع ملی کشورها است. گفتنی است در صورتی که چین و روسیه سطوح همکاری اقتصادی مستحکم تری داشته باشند، قدرت سازمان شانگهای هم بیشتر می شود.

بر این اساس امضا توافق نامه همکاری های جامع اقتصادی میان مسکو و پکن در سال جاری میلادی، در رده اقدامات استراتژیک طبقه بندی می شود.